|
تصویب: 24/09/1363
آیین‌نامه جلوگیری از آلودگی آب
۱۳۶۴.۰۹.۲۴ - ۹۰۳۰۲ - ۱۳۶۴.۰۹.۲۸ - ۸۵۵
سازمان عمران کیش
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۳.۹.۲۴ بنا به پیشنهاد شماره ۱۶۷۴ - ۱۲ سازمان حفاظت محیط‌زیست و به استناد ماده ۴۶ قانون توزیع عادلانه آب مصوب۱۳۶۱.۱۲.۱۶ مجلس شورای اسلامی، آیین‌نامه جلوگیری از آلودگی آب را به شرح زیر تصویب نمودند:
"آیین‌نامه جلوگیری از آلودگی آب"
ماده ۱
عبارات و اصطلاحاتی که در این آیین‌نامه به کار رفته دارای معانی زیر می‌باشد:
۱ - سازمان حفاظت محیط‌زیست و شورای عالی حفاظت محیط زیست در این آیین‌نامه به ترتیب سازمان و شورای عالی نامیده می‌شود.
۲ - آلودگی آب عبارتست از تغییر مواد محلول و یا معلق و یا تغییر درجه حرارت و دیگر خواص فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیکی آب در حدی که آن را برای‌مصرفی که برای آن مقرر است مضر یا غیر مفید سازد.
۳ - مواد آلوده‌کننده آب که آلوده‌کننده نیز نامیده می‌شود عبارتست از هر نوع مواد یا عوامل فیزیکی و شیمیایی که باعث آلودگی آب گردیده و یا به آلودگی آن‌بیفزاید.
۴ - منابع مولد آلودگی آب که منابع آلوده‌کننده نامیده می‌شود عبارتست از هر گونه منبعی که فعالیت یا بهره‌برداری از آن موجب آلودگی آب می‌شود که شامل‌منابع صنعتی، کشاورزی و دامداری، شهری و خانگی و متفرقه می‌باشد.
۵ - فاضلاب - عبارتست از هر نوع ماده مایع زائد حاصل از فعالیتهای صنعتی یا کشاورزی و دامداری و یا شهری و خانگی که به آب یا خاک تخلیه گردد.
۶ - مواد زائد جامد - عبارتست از هر گونه ماده جامدی که عرفاً زائد محسوب می‌شود ماندن زباله، خاکروبه، خاکستر، جسد حیوانات، ضایعات مراکز شهری و‌صنعتی و زوائد حاصل از تصفیه اعم از شیمیایی و بیولوژیک و همچنین فضولات انسانی و حیوانی و مواد زائد بیمارستانها و غیره.
۷ - آبهای پذیرنده - عبارتست از آبهای سطحی و زیرزمینی از جمله قنوات، رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و دریاها که فاضلاب به آنها تخلیه می‌گردد.
۸ - آبهای ایران عبارتست از کلیه آبهای داخلی و ساحلی و دریای سرزمین که تحت حاکمیت دولت جمهور اسلامی ایران قرار دارد.
۹ - رقیق کردن - عبارتست از کاهش غلظت مواد آلوده‌کننده در فاضلاب از طریق اختلاط با آب یا آب پذیرنده
۱۰ - وسائل و روشهای مناسب - عبارت از مناسب‌ترین وسائل یا روشهایی است که استفاده آن با توجه به شرایط محلی، درجه پیشرفت و امکانات علمی و‌فنی و هزینه‌های مربوط، رفع یا کاهش مؤثر آلوده‌کننده‌ها را امکانپذیر می‌سازد.
۱۱ - میزان و معیارهایی که در این آیین‌نامه استاندارد نامیده می‌شود عبارتست از حدود مجاز و مشخصات ویژه‌ای که با توجه به اصول حفاظت و بهسازی‌محیط‌زیست برای آلوده‌کننده‌ها و جلوگیری از آلودگی آب تعیین می‌شود.
۱۲ - مسئول - عبارت از شخص حقیقی یا حقوقی صاحب منابع آلوده‌کننده می‌باشد که موجبات آلودگی آب را به طرق مختلف سبب شوند.
۱۳ - منازل مسکونی - عبارتست از اماکنی که عرفاً و عادتاً جهت سکونت و به قصد استفاده‌های غیر صنعتی، تجاری، اداری و امثال آن اختصاص یابد.
ماده ۲
اقدام به هر عملی که موجبات آلودگی آب را فراهم نماید ممنوع است.
ماده ۳
سازمان با همکاری وزارتخانه‌های نیرو، کشاورزی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر وزارتخانه‌ها و سازمانها و ذیربط حسب مورد نسبت به بررسی و‌شناسایی کیفیت آبهای ایران از لحاظ آلودگی اقدام خواهد نمود.
تبصره ۱
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مورد آبهای مشروب از مرحله آبگیر طبق قوانین و مقررات خود عمل می‌نماید.
تبصره ۲
در مورد آلودگی آبهای دریاها و دریاچه‌ها و همچنین رودخانه‌های مرزی با مواد نفتی به موجب قانون حفاظت دریا و رودخانه‌های مرزی از آلودگی با مواد نفتی‌عمل خواهد شد.
ماده ۴
سازمان موظف است نسبت به شناسایی منابع مختلف مولد آلودگی آب به طریق مقتضی اقدام نماید. مسئولین موظفند اطلاعات و مدارک مورد نیاز را در‌صورت درخواست در اختیار سازمان قرار دهند.
تبصره ۱
وزارتخانه‌های کشور، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کشاورزی، نیرو، صنایع، صنایع سنگین و معادن و فلزات و بر حسب مورد سایر مؤسسات ذیربط‌همکاری لازم را با سازمان در اجرای مفاد این ماده معمول خواهند داشت.
تبصره ۲
اطلاعات و مدارکی که جنبه محرمانه دارد و توسط مسئولین در اختیار سازمان گذارده می‌شود محرمانه تلقی شده و جز در موارد قانونی مورد استفاده قرار‌نخواهد گرفت.
ماده ۵
استانداردهای مربوط به آلودگی آب با ذکر روشهای سنجش و سایر مقررات مربوط توسط سازمان و با همکاری وزارتخانه‌ها و مؤسسات مذکور در تبصره ۱ ماده۴ این آیین‌نامه تهیه و به مورد اجرا گذارده می‌شود.
تبصره
در مورد مقررات مربوط به تخلیه هر نوع فاضلاب به شبکه عمومی فاضلاب شهر کمیسیون دائمی متشکل از نمایندگان تام‌الاختیار وزارتخانه‌های نیرو،بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کشور، صنایع، صنایع سنگین، معادن و فلزات و سازمان حفاظت محیط‌زیست و سایر سازمانهای مسئول آب و فاضلاب‌شهری در وزارت کشور تشکیل و تصمیمات متخذه به مرحله اجراء گذارده خواهد شد.
ماده ۶
طبقه‌بندی کلیه آبهای پذیرنده اعم از سطحی و زیرزمینی و دریاچه‌ها و آبهای ساحلی با توجه به قدرت جذب تصفیه طبیعی آلوده‌کننده‌ها بر حسب اولویتها و به‌تدریج توسط سازمان با همکاری وزارتخانه‌ها و مؤسسات مذکور، تبصره ۱ ماده ۴ تعیین و اعلام خواهد شد.
ماده ۷
سازمان موظف است طبق برنامه پیش‌بینی شده از فاضلاب منابع آلوده‌کننده نمونه‌برداری و نوع و میزان آلودگی هر یک از این منابع را مشخص نماید. در صورتی‌که شدت آلودگی هر یک از منابع آلوده‌کننده بیش از استانداردهای موضوع ماده ۵ این آیین‌نامه باشد سازمان مراتب را کتباً به مسئول مربوط اخطار خواهد نمود‌که در رفع آلودگی اقدام نماید. در این اخطار به نوع آلودگی و میزان آن و همچنین مهلت رفع آلودگی که متناسب با امکانات تعیین می‌گردد صریحاً قید خواهد شد.
تبصره
مسئولین موظفند پس از اخطار رفع آلودگی طرحهای تصفیه فاضلاب را بر اساس استانداردهای موضوع ماده ۵ این آیین‌نامه جهت تصویب به سازمان ارائه‌نمایند.
ماده ۸
مسئولین مکلفند ظرف مهلت مذکور در اخطار به نسبت به رفع آلودگی در حد استاندارد اقدام کنند در غیر این صورت بر اساس ماده ۱۱ قانون حفاظت و بهسازی‌محیط‌زیست از فعالیت و یا بهره‌برداری منبع مربوط تا رفع آلودگی جلوگیری خواهد شد.
ماده ۹
در صورتی که مسئول منبع آلوده‌کننده با دلائل و مدارک قابل قبول سازمان اثبات نماید که ظرف مهلت مقرر در اخطاریه رفع آلودگی عملی نمی‌باشد سازمان‌می‌تواند مهلت اضافی مناسب برای این گونه منابع قائل شود مشروط بر این که ادامه فعالیت این منابع خطرات جدی برای سلامت انسان و سایر موجودات زنده‌در بر نداشته باشد.
ماده ۱۰
سازمان در اجرای وظایف قانونی خود مجاز است هر یک از منابع آلوده‌کننده را توسط مأمورین خود مورد بازرسی قرار دهد، در صورتی که بازرسی هر یک از‌منابع به موجب قوانین دیگر مستلزم کسب اجازه از دادستان باشد نسبت به اخذ نمایندگی دادستان اقدام خواهد شد.
تبصره
مسئولین مکلفند در اجرای مفاد این آیین‌نامه همکاری لازم را با مأمورین سازمان به عمل آورند.
ماده ۱۱
وزارتخانه‌های صنایع، صنایع سنگین، کشور و کشاورزی هنگام صدور پروانه تأسیس واحدهای صنعتی واحدها و مجتمع‌های کشاورزی، دامداری، مرغداری و‌کشتارگاه و یا سایر مراجع صدور پروانه واحدهای فوق‌الذکر موظفند استانداردها و مقررات موضوع ماده ۵ این آیین‌نامه را به اطلاع متقاضیان برسانند صدور‌پروانه بهره‌برداری از واحدهای مذکور موکول به رعایت استانداردها و مقررات فوق‌الذکر می‌باشد.
ماده ۱۲
مراجع مربوط، رونوشت پروانه تأسیس و بهره‌برداری صادره برای واحدهای مذکور در ماده ۱۱ را به سازمان ارسال خواهند داشت.
ماده ۱۳
وزارتخانه‌های مسکن و شهرسازی، کشور و شهرداریها و سازمانها و واحدهای تابعه آنها بر حسب مورد هنگام تهیه طرحهای جامع و هادی شهرکها و‌مجتمع‌های مسکونی و بهداشتی و شهرداریها در موقع صدور پروانه در شهرها، استانداردها و مقررات موضوع ماده ۵ این آیین‌نامه را باید به اطلاع طراحان و‌مجریان مربوط برسانند.
ماده ۱۴
انواع و طبقه‌بندی منابع آلوده‌کننده متفرقه توسط سازمان و در صورت اقتضاء با همکاری وزارتخانه‌ها و مؤسسات ذیربط تعیین خواهد شد.
ماده ۱۵
در مواردی که سازمان بنابر دلایل کافی تشخیص دهد کاهش یا از بین بردن آلودگی ناشی از منابع آلوده‌کننده موجود از طرق دیگر به جز انتقال آنان به نقاط مناسب‌امکانپذیر نمی‌باشد، طرحی در این مورد با همکاری وزارتخانه کشاورزی، صنایع، مسکن و شهرسازی، نیرو و کار و امور اجتماعی تهیه و پس از تصویب هیأت‌وزیران به مورد اجراء خواهد گذاشت.
ماده ۱۶
سازمان مجاز است در مواقعی که ضرورت ایجاب نماید استفاده از وسائل و روشهای مناسب را برای منابع متفرقه برقرار نماید.
ماده ۱۷
رقیق کردن در مرحله تخلیه به عنوان تصفیه ممنوع است مگر در موارد خاصی که به تشخیص سازمان خطرات آلودگی محیط زیست را در بر نداشته باشد.
ماده ۱۸
مسئولین مکلفند تدابیری اتخاذ نمایند تا در مواقع اضطراری که تصفیه فاضلابها به هر علتی متوقف می‌گردد از تخلیه مستقیم فاضلاب به آبهای پذیرنده‌خودداری نمایند.
ماده ۱۹
در مواردی که به استناد ماده ۱۱ قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست و تبصره ذیل آن دستور ممانعت از کار و فعالیت کارخانه یا کارگاهی صادر می‌شود،مراتب به دادستان حوزه قضایی مربوط جهت صدور دستورات لازم اعلام می‌شود.
ماده ۲۰
سازمان به منظور پیشگیری از آلودگی آب و تشویق کلیه مسئولین منابع آلوده‌کننده به رفع آلودگی و ایجاد انگیزه جهت یافتن وسائل و روشهای مناسب و تحقیق‌در این زمینه تدابیر لازم را اتخاذ و به مورد اجراء خواهند گذاشت.
ماده ۲۱
تشریفات ابلاغ اخطاریه توسط سازمان به مسئولین منابع آلوده‌کننده تابع قانون آیین دادرسی مدنی می‌باشد.
میرحسین موسوی - نخست‌وزیر
|
