تهران میزبان پرندگان مهاجر

چند روزی است که در منطقه 22 تهران و اطراف دریاچه چیتگر، اهالی برج های سربه فلک کشیده حاشیه دریاچه پرندگان تازه وارد را می بیینند که روی آب پرواز می کنند و زندگی چند ماهه شان را در این محدوده آغاز کرده اند.
چند روز پیش شهردار منطقه 22 ورود این پرنده ها به محدوده دریاچه را تایید کرده و گفته بود :«با بهره برداری از حوزه آبگیر دریاچه شهدای خلیج فارس (چیتگر) ، اکوسیستم جدیدی برای زیست گونه های جانوری از جمله پرندگان در محیط شهری فراهم شده و با شروع فصل پاییز و با توجه به مناسب بودن محیط و شرایط زیست مناسب ، پرندگان دریایی در دریاچه تجمع کرده اند.»
به گفته او تا کنون حدود 500 پرنده سازگار با زیست در اکوسیستم جدید پایتخت، در این محدوده دیده شده اند و پیش بینی می شود تعداد آنها بیشتر هم شود.
براساس گزارشی که شرق در این باره نوشته است، یکی از نگهبان های دریاچه گفته است:«از یک ماه پیش آمده‌اند، اول تعدادشان کم بود بعد یکباره زیاد شدند، خیلی هم با مردم راحت هستند و پفک و کرانچی و نون می‌خورند، گاهی هم دیدم از ماهی‌های ریز توی آب بر می‌دارند اما چون ماهی‌ها خیلی کم روی سطح آب می‌آیند به همین خاطر بیشتر از غذایی که مردم برایشان می‌ریزند تغذیه می‌کنند.»
آنطور که یک پرنده‌شناس گفته این پرنده‌ها مهاجرانی از اروپای شرقی و شمال سیبری هستند که برای زمستان‌گذرانی مثل همیشه به ایران آمده‌اند و رهسپار تالاب‌های فارس و خوزستان بودند اما وقتی سر راهشان به جنوب، با دریاچه مواجه شده اند، فرود آمده و ماندگار شده اند.
روزها که جمعیت و جنب و جوش اطراف دریاچه کمتر است، پرنده ها آزادانه پرواز می کنند و می چرخند اما عصرها و شب ها که مردم برای وقت گذرانی دریاچه چیتگر را انتخاب می کنند، پرنده ها به وسط دریاچه می روند و در خشکی های جزیره ای آن می نشینند تا استراحت کنند و دست آدم ها هم بهشان نرسد.
محمد توحیدی‌فر پرنده‌شناس ساکن تهران در این‌باره می‌گوید: «سال‌های قبل در همین فصل‌ در تعداد خیلی کم از این‌گونه پرنده که ما به اسم «کاکایی» آنها را می‌شناسیم در اطراف کانال رودخانه کن قابل مشاهده بود اما با راه‌اندازی دریاچه چیتگر و ایجاد این پهنه وسیع آبی به شکل بسیار چشمگیری بر تعداد آنها افزوده شده است. تهران مسیر مهاجرت این مرغ‌هاست و احتمالا وقتی از شمال کره زمین به سمت جنوب می‌رفتند بین راه متوجه این دریاچه شدند و همین جا ساکن شدند.»
پرنده ها شاید بمانند
سال گذشته هم این اتفاق افتاده بود اما کمتر و محدود تر. همان زمان که آبگیری دریاچه تازه آغاز شده بود اما هنوز تکمیل نبود. بهمن ماه سال گذشته مازیار حسینی معاون فنی عمرانی شهرداری تهران گفته بود تعدادی پرنده مهاجر وحشی در محوطه دریاچه چیتگر دیده می‌شود که نشان از شکل‌گیری یک اکوسیستم متفاوت در چیتگر برای این پرندگان دارد.
البته تهران در سال های گذشته هم گاهی میزبان این پرنده ها می شد. چند سال پیش خبر حضور پرنده گانی به نام های «ابیا» و «تاج طلایی» در مناطقی مثل پارک جمشیدیه منتشر شد و بعضی پرندگان هم در مسیر مهاجرتشان چند روزی میهمان تهران می شدند اما حضور گسترده آنها امسال و در کنار دریاچه چیتگر، اتفاق تازه ای برای تهرانی هاست.
در شرایطی که در چند سال گذشته و با آلودگی شدید هوا، گونه‌های ثبت ‌شده پرنده در شهر تهران 59 درصد کاهش پیدا کرده و حتی دو سال پیش اعلام شد که کم کم کلاغ ها هم در حال مهاجرت از تهران هستند، حضور این پرنده های تازه وارد در پایتخت، می تواند کمی امیدوار کننده باشد.
البته پرنده شناسان می گویند که ممکن است این پرنده ها ماندنی نباشند. توحیدی‌فر می گوید:«پیش‌بینی می‌کنم حتی با نوسانات آب و هوایی تا آخر اسفند اینجا بمانند و اگر مشکل خاصی برایشان پیش نیاید این دریاچه را به‌عنوان محل زمستان‌گذر خود انتخاب کنند، این برای این‌گونه پرنده معمول است و در محیط‌های شهری و ارتباط با انسان‌ها هم تحمل بالایی دارند. اما ارتباط و اعتمادشان به انسان‌ها تابعی از عدم احساس خطر یا رفتارهای خصمانه‌ای است که می‌بینند، اگر کسی اذیتشان نکند در آینده هم به انسان‌ها نزدیک می‌شوند و سال‌های آینده هم دوباره به اینجا خواهند آمد، اما اگر اذیت شوند اینطور نخواهد بود و ممکن است مسیر مهاجرتشان را عوض کنند.»