افزايش چشمگير صيد کيلکا در گيلان

واحد مرکزی خبر :صنعت صید کیلکا درآغاز باصید انبوه کشورهای حاشیه خزر پا گرفت و با توسعه ناوگان صیادی کیلکا در کشورمان و ازجمله گیلان بازار داغی پیدا کرد.
براساس آمار شیلات گیلان قبل از انقلاب اسلامی فقط 4 فروند شناور صید کیلکا در گیلان و شمال کشور فعالیت می کرد که با توسعه ی مراکز ساخت شناور در شمال و افزایش تعداد شناورهای صید کیلکا در استان، در مدت یک دهه شناورها به بیش از90فروند افزایش یافت.
ازاواخر دهه70 یکباره صید کیلکا به شدت کاهش یافت.
کارشناسان شیلات علت آن را، هجوم شانه دار ژله ای– مینی یوبسیس لیدی- که از آب توازن کشتی های نفت کش از دریای سیاه وارد دریای خزر شد می دانند.
میزان صید کیلکا از5هزار تا 8 هزارکیلوگرم درهربار صید، یکباره به هزار تا 2هزار کیلوگرم رسید و این صنعت نوپا، رفته رفته از رونق افتاد.
اما چندی پیش خبر افزایش87 درصدی صید کیلکا در گیلان پس از یک دوره ی افول 10ساله جان تازه ای به صنعت صید این گونه از آبزیان خزرداد .
تحولی که، براساس بررسی ها به علت عواملی چون تعدیل ناوگان های صیدوصیادی،رعایت قوانین ومقررات و قالب شدن ماهی کیلکا برمهاجم شانه دارخزر در گیلان ایجاد شده است.
مدیرکل شیلات گیلان با بیان اینکه صیادان گیلانی در ده ماه گذشته 6هزارو635 تن کیلکا به ارزش 36میلیارد و300میلیون ریال صید کردند گفت:این میزان درمقایسه با مدت مشابه پارسال 87 درصد افزایش یافته است.
حجت سعیدی با اشاره به این که تعداد زیاد شناورهای صیادی و صید بی رویه ی کیلکا،سبب کاهش ذخایر این گونه شده بود افزود:شیلات گیلان با هزینه 130میلیارد ریالی ناوگان صیدوصیادی کیلکا را تعدیل کرد.
به گفته سعیدی از آغاز دهه ی80 تعداد شناورهای صید کیلکا از 118فروند به 29 فروند کاهش یافت که این امر،موجب کاهش فشار بر ذخایر باقیمانده شد.
مدیرکل شیلات گیلان بابیان اینکه با تعدیل ناوگان صید کیلکا، در10 سال اخیر صید هر شناور در هر بار صید حدود 3برابرافزایش یافته افزود: برای نمونه میانگین صید هر شناور درهر بار صید در سال 81، هزار کیلوگرم و در10ماه گذشته 3 هزار کیلوگرم بود که این میزان تا پایان سال نیز افزایش خواهد یافت.
رعایت قوانین ومقررات یکی دیگراز دلایل افزایش صید کیلکا درگیلان است.
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات گیلان با اشاره به هجوم شانه دار دریایی به خزر گفت: تا قبل ازهجوم مینی یوبسیس لیدی، میزان صید یک شناور درهربارصید، بطور میانگین بین 3 تا 6 هزار کیلو گرم بود که این رقم پس از این بحران به حدود هزار کیلوگرم کاهش یافت.
محمد محبوب با اشاره ارائه راهکارهای متعدد از سوی محققان برای مقابله با این انگل دریایی می گوید: اگرچه هیچ یک از این برنامه ها تاکنون عملیاتی نشده، اما به نظر می رسد افزایش ذخیره ی کیلکا، جمعیت این مهاجم را تحت الشعاع قرار داده است.
وی گفت: نیمه اردیبهشت تاپایان خرداد زمان تخم ریزی وتولیدمثل این ماهی است که براساس قانون، باید صید تعطیل شود.
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات گیلان می گوید: درگذشته آنچنان که باید این امررعایت نمی شد اما امسال نظارت بیشتریگان حفاظت آبزیان شیلات وهمکاری بیشتر صیادان،سبب شد تا با رعایت زمان استراحت دریا زاد آوری کیلکا نیز افزایش یابد.
محمد محبوب افزود:اداره کل شیلات، بنادرودریانوردی و واحد مرزبانی نیروی انتظامی علاوه براینکه در زمان ممنوعیت صید نظارت ویژه ای بر دریا دارند، در فصل صید نیز شناورهای مستقر در اسکله ها را کنترل می کنند.
کارشناس مسئول امورصید شیلات گیلان هم گفت:رعایت قوانین و مقررات از جمله استانداردهای صید در افزایش نسبی صید و بهبود وضع اقتصادی صیادان کیلکا نقش بسزایی داشته است.
علی اصغر قربانی می گوید: استفاده از ابزار استاندارد صید ازجمله تورهای صیادی مناسب نیز در این روند بی تاثیر نبوده است.
صیادان در گذشته برای صید، ازتورهای چشمه ی ریز استفاده می کردند که کیلکاهای نابالغ وغیرقابل استفاده هم صید می شد و این امر تاثیر جبران ناپذیری بر کاهش ذخایر این گونه از ماهیان داشت.
این کارشناس مسئول امورصید شیلات با اشاره به اینکه شرایط مساعد آب و هوا ازجمله محرک ها وعوامل تاثیر گذاردر زادآوری آبزیان است گفت: دمای بین 8 تا 14درجه سانتی گراد، دمای مطلوب تخم ریزی، رشد و زاد آوری کیلکا ماهیان است که این شرایط امسال مهیا بود.
علی اصغر قربانی وضع مناسب دریا،کاهش طول موج وطوفانهای دریایی را نیز برمیزان صید کیلکا موثردانست وگفت:امسال وضعیت دریا برای صید وصیادی نسبت به سالهای گذشته مساعد تر بود.
محمد رضا فکوری یکی ازشناورداران صید کیلکا با ابراز خرسندی از اجرای طرح تعدیل ناوگان صید کیلکا گفت: اگرچه این طرح حدود 10 سال است که به تدریج اجرا شده است اما می توان آن را یکی از کارهای مثبت شیلات نام برد.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صید کیلکا درگیلان است می گوید:در سالهای گذشته بیشترین میزان صید کیلکای هر شناور بطورمیانگین 160 تن بود که این رقم امسال به 250 تن رسیده است.
وی با اشاره به اینکه شهریورامسال میزان کولاک دریا کمتربود و صیادان کیلکا دریاروی بیشتری داشتند و موفق به صید بیشتری نیز شدند گفت: شرایط مساعد آب و هوایی، امسال به کمک صیادان کیلکا آمد.
اگرچه امسال صید کیلکاافزایش یافته و با اجرای طرح تعدیل ناوگان صیادی، رعایت قوانین صید و استانداردهای صیادی و شرایط مساعد آب و هوایی این روند روبه رشد است اما نباید فراموش کرد که شانه دار دریایی هنوز میهمان خزر است و با توجه به رشد و تکثیر سریعی که دارد، روز به روز بر جمعیت آن افزوده می شود.
بی شک چاره اندیشی برای مقابله سریعتر با این انگل دریایی، می تواند در حفظ ذخایر کیلکا و دیگر گونه های خزراثر گذار باشد.
البته این کار مستلزم همکاری های کشورهای حاشیه دریای خزر و عزم جدی تر مسئولان و محققان ایرانی است، چرا که بیشترین آسیب وخسارت وجود شانه‌دار دریایی متوجه حوزه جنوبی خزر در ایران است