تولید سوخت های زیستی و فرآورده های دارویی از ریزجلبک های خلیج فارس

رضا فرجی دانا وزیر علوم در سخنانی کوتاه در این مراسم از راهبرد جدید وزارت علوم، مبنی بر تحقق دانشگاه های نسل سوم (دانشگاه های کارآفرین و تقاضا محور) سخن گفت و طرح ملی میکروآلگ را نمونه ای از پروژه های محرک توسعه (Flag Ship) برشمرد.

این قرارداد میان سازمان پژوهش های علمی و صنعتی به عنوان واگذارکننده و انتقال دهنده دانش فنی، از یک سو و گروه های صف (صنایع فراساحل) و رزموند به عنوان خریدار و مجری پروژه منعقد شد.

گروه بین المللی توسعه پایدار (SDS Intˈl Group)، به عنوان یک عضو معاهده جهانی ملل متحد و به عنوان مشاور سازمان پژوهش های علمی و صنعتی و سازمان نظام پزشکی کشور و همچنین، به عنوان یک سازمان فعال بین المللی، در دو سال اخیر تلاش کرده است با رایزنی و هم افزایی میان سازمان پژوهش های علمی و صنعتی، سازمان نظام پزشکی، مراکز مطالعاتی و پژوهشی بانکی، سندیکای بیمه گران ایران، برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد (WFP)، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی و توسعه ای اروپایی و برخی دیگر از شرکت ها و سازمان های بین المللی، طرح ملی میکروآلگ را به عنوان نمادی برجسته برای تحقق اهداف توسعه هزاره ملل متحد و نمونه ای ارزشمند برای تبلور شعار «آینده پایدار»، در منظر ملی و جهانی پیگیری کند.

با اجرای پروژه یاد شده، ایران در زمره پیشتازان جهانی در تولید سوخت زیستی و فرآورده های دارویی مرتبط با ریزجلبک ها قرار خواهد گرفت.

پیش از امضای قرارداد،دکتر نسرین معظمی که هدایت و مدیریت علمی طرح مذکور را بر عهده دارد، گزارشی از روند پژوهشی و تدوین دانش فنی پروژه ارائه کرد.

رییس سازمان نظام پزشکی نیز در سخنانی مباحثی در مورد شتاب پیر شدن جامعه ایرانی و لزوم طرح گفتمان سلامت پایدار و طراحی فرآیندهای ضد سالمندی (anti-aging) مطرح کرد و گفت: عزم راسخ جامعه پزشکی حمایت از این موضوع در سیاستگذاری های کلان ملی است.

احمدی، معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دبیر شورای عتف نیز در این مراسم طی سخنانی به حمایت این شورا از پروژه اشاره کرد و دیپلماسی علمی را مشی رسمی وزارت علوم و معاونت پژوهشی خواند.

جوادی پویا، مدیرعامل گروه بین المللی توسعه پایدار نیز در مورد ادبیات و ترمینولوژی حاکم بر ملل متحد، گفتمان توسعه ی پایدار، اهداف توسعه ی هزاره، جهان بعد از سال ٢٠١٥ و نیز، لزوم تشکیل Forumهای مستقل، به عنوان راهبرد تحقق اهداف توسعه اظهار کرد و بر لزوم استقرار دیپلماسی علمی در کشور تاکید نمود.

میکروجلبک ها به عنوان گروهی از اولین موجودات زنده فتوسنتتیک شناخته می شوند که 3.5 میلیارد سال پیش در کره زمین استقرار یافتند. در آن زمان، در آن زمان زمین اشباع از گازهای گلخانه ای بود. با رشد و تکثیر میکروجلبک ها، تثبیت دی اکسیدکربن و تولید اکسیژن، طی یک میلیارد سال، اتمسفر فعلی کره زمین ساخته شد و از 2.5 میلیارد سال قبل، به تدریج سایر موجودات زنده در کره خاکی استقرار یافتند، تا مجموعه حیات خاکزیان و آبزیان رقم بخورد.

میکروجلبک ها در همه آب های شور و شیرین زمین زندگی می کنند و مسوول تولید 80% اکسیژن اتمسفریک هستند. این موجودات از دو هزار سال قبل غذای بومیان چاد بوده اند و طی چندین دهه، توسط ناسا با هدف انتقال میکروجلبک به کرات دیگر، برای ایجاد اتمسفر مورد نیازحیات موجودات زنده مورد مطالعه قرار گرفته اند. به دلیل ترکیب شیمیایی و غنی بودن از اسیدهای آمینه، چربی های غیر اشباع، ویتامین ها و عناصر معدنی تامین کننده ی نیاز بدن انسان، از آنها تحت عنوان «سوپر فود» برای تهیه ی غذای فضانوردان استفاده می شود. از دهه ی 1950 میلادی، تعدادی از آنها به صورت صنعتی تولید می گردند و مورد استفاده ی غذایی مردم خاور دورند.

بررسی تولید سوخت از میکروجلبک ها، از سال 1994 در آمریکا با 18 میلیون دلار بودجه به اجرا درآمد. در آن زمان، قیمت هر بشکه نفت حدود 30 دلار بود و تولید سوخت میکروآلگ،بشکه ای 90 دلار برآورد می شد. در آن زمان، هنوز جهان با مشکلات گازهای گلخانه ای و عوارض آن -آنچنان که در سال های اخیر ایجاد شده است-، روبه رو نبود و در نتیجه، طرح، به دلیل عدم توجیه اقتصادی متوقف شد.

اما، از یک سو، افزایش تراکم گازهای گلخانه ای و برنامه ها و سیاست گذاری های بین المللی برای کاهش این گازها و نیاز گسترده به سوخت مایع پاک، جهت جایگزینی بخش بزرگی از سوخت های فسیلی در سیستم های حمل و نقل و از سوی دیگر، پتانسیل میکروجلبک ها برای تولید بیو انرژی ها (بیودیزل، بیوجت، بیواتانل، بیوهیدروژن و بیو گاز)، کشت، پرورش و تولید فرآورده ها و تکنولوژی های وابسته به میکروجلبک را، -به ویژه طی دهه ی گذشته- در صدر منابع اولیه ی تولید بیو انرژی های تجدیدپذیر و تولید غذا برای جمعیت رو به رشد جهان قرار داد.

در سال 2000 و در جریان اجلاس هزاره سوم سازمان ملل متحد، جمهوری اسلامی ایران، مانند سایر 188 کشور امضاکننده اعلامـیه جــــهانی اهداف هــــزاره سوم، متــعهد به هشت اصل توســـــعه هــــــزاره، مشهور به The 8 Millennium Development Goals، به عنوان زیرساخت مفهوم «سلامت پایدار» شد.
منبع : خبرگزاری جمهوری اسلامی