ماهيان سردابي قرباني جيره غذايي نامناسب

ماهيان سردابي قرباني جيره غذايي نامناسب
واحد مرکزی خبر: بیماری کبد چرب در ماهیان سردابی برخی مزارع پرورش ماهی قزل آلا در منطقه کوهرنگ چهار محال و بختیاری موجب تلف شدن تعدادی از این ماهی ها و ایجاد خسارت برای صاحبان این مزارع شده است.
از طرفی مرگ ماهیان سردابی ، شایعات آلودگی ماهیان این استان را به دنبال داشت که این موضوع موجب شد تا کارشناسان و مختصصان بیماری های دام ، طیور و آبزیان با حضور در منطقه ، موضوع را پیگیری و علت تلف شدن ماهیان قزل آلا را بیماری کبد چرب بیان کنند.
عضو هیئت علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران در بازدید از برخی مزارع پرورش ماهی در چهارمحال و بختیاری می گوید: بیماری کبد چرب به دلیل استفاده از جیره غذایی سرشار از چربی که در کارخانه های تولید غذای ماهی تهیه شده است ایجاد می شود.
دکتر سلطانی می گوید : ماهیان قزل آلا در مزارع پرورش ماهی چهارمحال و بختیاری که دمای آب کمتر از 9 درجه است موجب می شود ماهی ها نتوانند غذا را خوب جذب و هضم کنند در نتیجه ماهیان سردابی دچار مشکلات متابولیکی می شوند که مرگ آن ها را به دنبال دارد.
وی با اشاره به این که مصرف این گونه ماهی ها ممنوعیتی ندارد می گوید: منابع روان آبی مناسب و عاری از هرگونه آلودگی در چهارمحال و بختیاری شرایط مناسبی را برای پرورش ماهیان سردابی فراهم کرده و بیماری کبد چرب ماهیان قزل آلا در برخی مناطق این استان فقط به مشکل تغذیه ای مربوط است.
مدیر شیلات و امور آبزیان جهاد کشاورزی چهار محال و بختیاری هم می گوید: بیماریی که اخیراً در برخی از مزارع پرورش ماهی موجب مرگ ماهیان سردابی شده است واگیردار نیست و مصرف کنندگان بدون هیچ دغدغه ای می توانند ماهی مورد نیاز خود را تهیه کنند.
اسماعیل پیرعلی می افزاید: برنامه جیره غذایی ماهیان سردابی مزارع پرورش ماهی استان را کارشناسان تهیه می کنند و شایعات مربوط به آلودگی و بیماری ماهیان سردابی چهارمحال و بختیاری درست نیست .
اما مدیر عامل یکی از شرکت های تولید خوراک ماهی در چهارمحال و بختیاری درباره مرگ و میر ماهیان قزل آلا در برخی مزارع پرورش ماهی بر اثر بیماری کبد چرب می گوید : جیره غذایی ماهیان سردابی که به بیماری کبد چرب مبتلا شدند در کارگاه های تولید خوراک خود مزارع تولید شده که ممکن است از مواد اولیه نامرغوب و یا جیره کارشناسی نشده استفاده کرده باشند.
آقای یداللهی در خصوص نحوه جیره بندی خوراک ماهیان می گوید: مواد اولیه مورد نیاز کارخانه تولید خوراک ماهی قبل از ورود به چرخه تولید از طریق آزمایشگاه کنترل کیفی نمونه برداری و از لحاظ شیمیایی ، میکروبی و بیوتکنولوژیک ارزیابی می شود.
وی می افزاید: کارشناسان تغذیه در فرآیند تولید هم با نمونه برداری ، خوراک ماهی را از لحاظ کیفی آزمایش می کنند و سپس کار فرموله و پلت سازی جیره ماهی ها تنظیم و خوراک ماهی بسته بندی می شود.
یداللهی با اشاره به این که برای تولید هر یک کیلوگرم ماهی قزل آلا به هزار تا هزار و 200 گرم غذای ماهی نیاز است می گوید: بیش از 20 فرمول تهیه خوراک ماهی بر اساس نوع جثه و ژنتیک ماهی های قزل آلا تهیه می شود که در آن همه نیازهای تغذیه ای ماهی مد نظر قرار می گیرد .
مدیر عامل کارخانه خوراک ماهی فرادانه با اشاره به این که میزان استفاده از چربی در جیره غذایی ماهیان سردابی در کارخانه های تولید ماهی کشور زیر 20 درصد و در کشورهای اروپایی تا حدود 40 درصد است می گوید : این چربی از روغن های خام نظیر سویا ، کنجد ، کلزا و روغن ماهی که مصرف انسانی دارند تهیه می شود.
مسئول بهداشت و مدیریت بیماری های آبزیان اداره کل دامپزشکی چهار محال و بختیاری عمده مشکل تلف شدن ماهیان سردابی را سوء مدیریت در مزارع می داند و می گوید: برخی از صاحبان مزارع پرورش ماهی در استان بدون مشاوره با کارشناسان دامپزشکی و با برنامه ریزی نامناسب جیره غذایی، زمینه نقص تغذیه ای و متابولیکی و در نتیجه ضعف دستگاه ایمنی ماهیان قزل آلا را فراهم کردند.
دکتر زمانی می افزاید: با وجود این که لیپید(مواد چربی) یکی از مهم ترین منابع غیر پروتئینی انرژی زا برای ماهی شناخته می شود، اما میزان بالای آن در جیره ممکن است مشکلاتی را در کیفیت پلت سازی ایجاد کند (پلت سازی عبارت است از در معرض بخار آب قراردادن خوراک آسیاب شده و سپس خروج خوراک داغ و مرطوب از داخل پلت زن با کمک فشار) علاوه بر این، میزان بالای لیپید می تواند تأثیرات منفی بر کیفیت لاشه ماهی بگذارد.
وی می گوید : هرگونه تعادل نداشتن در منابع انرژی غیر پروتئینی (کربوهیدرات و چربی) و میزان آن ها در جیره غذایی ممکن است تأثیر منفی بر رشد ، کارایی غذا ، جذب مواد مغذی و ترکیبات بدن ماهی داشته باشد بنابراین لازم است میزان مناسب انرژی و نسبت مطلوب کربوهیدرات به چربی جیره به منظور رشد ، تبدیل غذایی و جذب مواد مغذی بهتر تخمین زده شود.
مسئول بهداشت و مدیریت بیماری های آبزیان اداره کل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری همچنین می گوید: در فرآیند زمانی 25 تا 35 روزه تجویز دارو ، ماهیان سردابی نباید به بازار عرضه شوند.
معاون فنی اداره کل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری هم آفتاب سوختگی ناشی از تابش شدید خورشید در کنار شرایط نامناسب جیره ای ماهیان سردابی را از دیگر دلایل تلفات ماهی ها بیان می کند و می گوید: تولید با صرفه و اقتصادی ماهیان گوشتخوار و از جمله ماهی قزل آلا منوط به استفاده از جیره غذایی مناسب و متناسب با نیازهای این گونه است.
همچنین تغذیه نامناسب و ناکافی از شدت رشد می کاهد و تولید اقتصادی ماهی را به مخاطره می اندازد ، بنابراین به کار بردن غذا با اندازه و فرمول مناسب در تولید ماهی قزل آلا از اهمیت زیادی برخورداراست.
به گفته دکتر اسدی نیازهای غذایی ماهی در اندازه و سنین مختلف با یکدیگر متفاوت است و فرمول غذایی در هر یک از این مراحل باید متناسب با نیازهای غذایی آن مرحله از رشد باشد همچنین غذای مورد نیاز ماهی قزل آلا باید دارای پروتئین کافی ، انرژی لازم و میزان کربوهیدرات کمتری در مقایسه با ماهیان گرمابی و همه چیز خوار باشد