استفاده ازعصاره های گیاهی به عنوان نگه دارنده های طبیعی در فرآورده های شیلاتی

روابط عمومی موسسه تحقیقات شیلات ایران اعلام كرد كه عصاره های گیاهی به عنوان نگه دارنده های طبیعی به زودی جایگزین تركیبات شیمیایی در فرآورده های شیلاتی می شود

استفاده از آنتی اكسیدان های طبیعی (عصاره های گیاهی) به منظور افزایش عمرماندگاری گوشت بدون استخوان آبزیان در شرایط نگه داری در سردخانه و جلوگیری از بروز لكه سیاه در میگو در دست بررسی است كه به زودی این عصاره ها به عنوان نگه دارنده های طبیعی جایگزین تركیبات شیمیائی در فرآورده های شیلاتی می شوند .

تغییرات مربوط به افت كیفیت به اشكال مختلف در آبزیان و فرآورده های شیلاتی هنگام نگه داری به ویژه در شرایط انجماد رخ می دهد كه از جمله این تغییرات اكسیداسیون اسیدهای چرب غیراشباع زنجیره بلند (PUFA) در روغن موجود در قسمت های مختلف بدن آبزیان و یا بروز لكه های سیاه (ملانوزیس) در سخت پوستان دریایی و به ویژه میگوها است.

متداول ترین روش برای جلوگیری و یا به تاخیر انداختن اكسیداسیون ، استفاده از تركیبات با خواص ضد اكسایش (آنتی اكسیدان) است ، با توجه به محدودیت و ممنوعیت استفاده از تركیبات شیمیایی در فرآورده های غذایی، مركز ملی تحقیقات فرآوری آبزیان وابسته به موسسه تحقیقات شیلات ایران امكان استفاده از آنتی اكسیدان های طبیعی (عصاره های گیاهی) را مورد بررسی قرار داده است.

عصاره های گیاهی محلولی حاوی تمامی مواد مفید موجود در گیاه نظیر اسانسها، فلاونوییدها، آلكالوئیدها، موسیلاژها، تانن ها ، ساپونین ها، ویتامینها، املاح و یا سایر مواد هستند كه خاصیت آنتی اكسیدانی، ضد قارچی و ضد باكتریایی دارند و مانع از انجام واكنش های ناخواسته در محیط های مورد نظر می شوند.

تنوع اقلیمی و شرایط آب و هوایی كشورمان امكان دسترسی و تولید طیف گسترده ای از گیاهان دارویی را فراهم می كند . تاكنون پروژه هایی مانند ' تعیین تاثیر استفاده از نگه دارنده های طبیعی بر پایداری گوشت بدون استخوان ماهی كپور نقره ای در شرایط انجماد' و 'بررسی امكان استفاده از عصاره دانه انگور و كاتچین جهت جلوگیری از ایجاد لكه های سیاه در میگوی پرورشی' و چند پایان نامه دانشجویی دیگر با موضوع استفاده از عصاره هایی چون قارچ خوراكی، برگ توت، موسیر، زردچوبه انجام شده است .

عصاره های باریجه، زردچوبه، لیموترش، چای سبز، برگ زیتون، مارچوبه، موسیر و رازیانه نمونه ای از عصاره های تولید شده هستند كه دارای اثرات آنتی میكروبی و ضد قارچی هستند واین عصاره ها به علت دارا بودن مواد موثرهمچون آلفاپینن، 1 و 8 سینئول، كارواكرول، آنتول به عنوان آنتی اكسیدان در فرآورده های غذایی نیز به كار می روند