صدور مجوز مشاغل خانگي براي تكثير و پرورش ماهيان زينتي

خبرنگار كشاورزي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيش از دو هزار گونه از ماهيان زينتي در دنيا وجود دارد كه بخش عمده‌اي از آن مختص ‌آب شيرين بوده و تنها 10 درصد آن به آب شور اختصاص دارد.

در كشور ما نيز 600 گونه از ماهيان شناخته شده و تعداد بسياري از گياهان آبزي زينتي بخشي از اين استعدادهاي خدادادي هستند كه در سال‌هاي اخير بخشي از آن مورد بهره‌برداري قرار گرفته و ميزان توليد ماهيان زينتي را به بيش از 90 ميليون قطعه افزايش داده است كه اين امر زمينه اشتغال بيش از سه هزار نفر و تعداد زيادي از فارغ التحصيلان دانشگاهي و زنان سرپرست خانوار را فراهم كرده است.

تكثير و پرورش ماهيان زينتي يكي از فعاليت‌هايي است كه در منازل مسكوني قابل انجام است؛ بنابراين اين فرصت را به دستگاه‌هاي مربوطه همچون شيلات، سازمان‌هاي جهاد كشاورزي استان‌ها و ادارات كل كار، رفاه و تعاون ايجاد مي‌كند كه نسبت به ايجاد اشتغال در اين زمينه اهميت خاصي قائل شوند.

بر اين اساس با ابلاغ قوانين مربوط به مشاغل خانگي از طرف دولت و مشخص شدن عناوين فعاليت‌هاي اين گونه مشاغل، با توجه به اينكه تكثير و پرورش ماهيان زينتي به عنوان يكي از اين مشاغل اعلامي از طرف وزارت جهاد كشاورزي و وزارت كار، رفاه و تعاون منظور شده است، مديريت شيلات و امور آبزيان سازمان جهاد كشاورزي استان‌ها به ويژه استان مركزي به عنوان استان مادر در پرورش ماهيان زينتي، اقداماتي براي شناساندن اين فعاليت به عنوان مشاغل خانگي در استان و سطح شهرستان‌ها انجام داده است.

به استناد گزارش مديريت امور شيلات و آبزيان استان مركزي از زمان ابلاغ آئين‌نامه، قوانين و عناوين مشاغل خانگي، مباني فني كه شامل فضا و امكانات مورد نياز براي انجام فعاليت تكثير و پرورش ماهيان زينتي در يك منزل مسكوني است، تعريف و به مديريت جهاد كشاورزي شهرستان‌هاي تابعه براي ثبت نام متقاضي و تشكيل پرونده اعلام كرده است.

طبق اعلام سازمان شيلات ايران؛ تاكنون 33 مورد پرونده از شهرستان‌هاي استان مركزي با ظرفيت توليد 600هزار قطعه در سال توسط مديريت امور شيلات و آبزيان سازمان جهاد كشاورزي استان مركزي بررسي و مورد تأييد قرار گرفته و براي اكثريت آنها مجوز فعاليت در قالب مشاغل مستقل خانگي صادر شده است.

اين امر علاوه بر ايجاد اشتغال، كمك بسزايي در ايجاد درآمد براي خانوارها دارد و توسعه اين صنعت را رونق مي‌بخشد.

گفتني است؛ هيچ بيماري جدي از طريق ماهي‌هاي آکواريومي به انسان منتقل نمي‌شود.

لازم به ذكر است؛ توسعه فعاليت ماهيان زينتي در ايران از سال 72 تنها با 15 واحد داراي مجوز رسمي و با توليد دو ميليون و 800 هزار قطعه شروع شده و اكنون بيش از 90 ميليون قطعه ماهي زينتي در سال توسط 834 مركز توليد مي‌شود و بيش از سه هزار نفر به طور مستقيم در اين حرفه مشغول به كارند.

ايران تاكنون موفق به تكثير و پرورش بيش از 85 گونه از 200 گونه ماهيان وارداتي به كشور شده‌ است كه توليد عمده آن ماهي گلدفيش، انواع زنده‌زا، انواع سيچلايد، گورامي، تترا و باربها است.

تجارت ماهيان زينتي ميلياردها دلار در سال درآمد نصيب كشورهاي توليدكننده مي‌كند كه بيش از 50 درصد آن متعلق به كشورهاي جنوب شرق آسيا است؛ مالزي، سنگاپور، چين و تايلند بزرگترين توليدكنندگان ماهيان زينتي هستند كه بخش عمده صادرات اين ماهيان را به خود اختصاص داده‌اند.

اخيرا مالزي با توليد بيش از 500 ميليون قطعه با 250 گونه به عنوان اولين توليدكننده و يكي از بزرگترين صادركننده ماهيان زينتي در دنيا بوده و بعد از آن سنگاپور و تايلند و چين در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند.

در كشور ما سرمايه‌گذاري و مسائل مالي مرتبط با ماهيان زينتي سالانه بيش از 15 ميليارد دلار است.

يكي از مشكلات در بخش ماهيان زينتي، تحت پوشش بيمه بردن ماهيان زينتي است كه اين موضوع بايد با جديت بيشتري دنبال شود ضمن اينكه بايد ساماندهي بازار ماهيان زينتي نيز از برنامه هاي شيلات باشد. همچنين ساماندهي واردات ماهيان زينتي درجهت واردات ماهياني كه اكوسيستم كشورمان را تهديد نكنند و ايجاد فرصتهاي لازم براي استفاده از دانش فني در جهت حفظ بهره برداري پايدارنيز بايد پيگيري شوند.

فرهنگ نگهداري آكواريوم و ماهيان زينتي علاوه بر القاي نشاط روحي و آرامش به افراد و محيط سكونت يا كار، از منظر اشتغال‌زايي نيز در جامعه قابل توجه است چراكه در بين مخلوقات بي‌شمار، موجودات آبزي به دليل شناخت كمتر، همواره براي انسان‌ها جذابيت بيشتري داشته‌اند و تماشاي دنياي زير آب انسان را مسحور شگفتي‌هاي خود مي‌كند.

ماهيان و گياهان آبزي در شمار جذاب‌ترين شگفتي‌هاي جهان زيرآب هستند كه بنا به ذات زيبايي طلبي و پرسشگري، انسان را مجذوب خود مي‌كند.

توجه به حسن زيبايي طلبي انسان در حوزه اقتصاد به صورت تجارت ماهيان زينتي متجلي شده است و امروزه تكثير و پرورش ماهيان و گياهان آبزي زينتي به تجارتي پر سود مبدل شده و سهم قابل توجهي از توليد ناخالص بخش كشاورزي در برخي از كشورها نتيجه تكثير و پرورش و تجارت اين آبزيان است