6سايت تالابي کشور درفهرست قرمزکنوانسيون رامسر

در آستانه روز جهاني تالابها (2 فوريه13/ بهمن) اعلام شد که همچنان 6 سايت تالابي ايران در فهرست تالابهاي داراي تغييرات شديد اکولوژيک يا «فهرست قرمز» کنوانسيون رامسر قرار دارند و ايران پيشنهاد افزوده شدن يک سايت تالابي جديد را نيز به فهرست تالاب هاي بين المللي جهان ارايه کرده است.
به گزارش ايسنا، ايران بنيانگذار کنوانسيون رامسر (کنوانسيون حفاظت از تالابهاي جهان) است که در اين فهرست بيشترين تالابهاي ثبت شده به ترتيب متعلق به انگليس، مکزيک و استرالياست.
در حالي که ارزش اکولوژيک تالابها 10 برابر جنگل ها و 200 برابر زمين هاي زراعي است، تالابهاي 27 کشور در قالب 48 سايت تالابي در فهرست مونترو کنوانسيون رامسر (فهرست قرمز) قرار گرفته اند که به ترتيب يونان با 7 تالاب، ايران 6 تالاب، جمهوري چک با 4 تالاب، بيشترين مونترو تالابها را دارند. همچنين نام 32 تالاب 20 کشور جهان نيز به دليل بهبود شرايط اکولوژيکي تالابهايشان از اين فهرست خارج شده است.
بر اساس برآورد مرکز نظارت و پايش محيط زيست جهاني وسعت تالابهاي جهان 570 ميليون هکتار است که تقريبا 6 درصد مساحت کره زمين را تشکيل مي دهند. طبق تقسيم بندي کنوانسيون رامسر 42 تيپ تالاب در سه دسته اصلي «تالاب هاي ساحلي دريايي»، «تالاب هاي داخل خشکي» و «تالاب هاي مصنوعي» در جهان وجود دارد و در ايران بيش از 84 تالاب با اهميت بين المللي شناسايي شده است که از بين آنها تا کنون 24 رامسر سايت با مساحت يک ميليون و 486 هزار و 438 هکتار در کنوانسيون رامسر ثبت شده اند.
اين در حاليست که به گفته کارشناسان تغييرات کاربري اراضي تالابي، عدم رعايت حق آبه طبيعي محيط هاي طبيعي از سوي مجريان مختلف طرح هاي آبي، عدم ملاحظات زيست محيطي در پروژه عمراني ورود آلاينده هاي مختلف بيولوژيکي، شيميايي و فيزيکي به محيط هاي تالابي، شکار و صيد غيرمجاز، بي رويه و قاچاق، خشکسالي هاي پي در پي که قطعا بخشي از آن به دلايل تغييرات اقليم در سطح جهاني تاثير مي گذارد و بهره برداري بي رويه از منابع آبي زيرزميني در اطراف تالابها و نجات تالاب هايي مانند اروميه نيازمند عزمي جدي در تمامي بخش هاست.
دکتر فاضل، معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اين که اخيرا تالاب هاي «آلاگل، آلماگل و آجي گل» از فهرست تالابهاي داراي تغييرات شديد اکولوژيک کنوانسيون رامسر خارج شدند، به ايسنا گفت: ايران در تلاش است تا درياچه زريوار را نيز به فهرست رامسر سايت هاي خود اضافه کند که در اين خصوص اقدامات لازم انجام شده است.
وي با اشاره به اين که تالاب به مکاني اطلاق مي شود که آب عامل اصلي براي محيط زيست گياهي و جانوري آن باشد، افزود: کليه محيط هاي رودخانه اي ، درياچه ها، کرانه هاي ساحلي، جنگل هاي حرا، لجن زارها، تپه هاي مرجاني و محدوده هايي از سواحل درياها و درياچه ها که عمق آنها در پايين ترين حد جزر بيش از 6 متر نباشد، در زمره تالابهاي طبيعي قرار مي گيرد. همچنين محيط هاي آبي ساخته بشر نيز نظير حوضچه هاي پرورش ماهي و ديگر سدها، کانال هاي آب و غيره نيز در زمره تالابها قرار مي گيرند.
معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به ارزش هاي اکولوژيک و اقتصادي تالابها گفت: توليد و ذخيره سازي آب، حفظ و توسعه تنوع زيستي گياهي و جانوري، مهار سيل و جلوگيري از فرسايش، پالايش محيط، کانون هاي گردشگري، تثبيت آب و هواي محلي بويژه تعديل درجه حرارت، تامين غذا و توليد فراورده هاي شيلاتي و پرندگان (بطوريکه بيش از دو سوم از برداشت محصول ماهي جهان به سلامت مناطق تالابي بستگي دارد) و... از ارزش هاي اکولوژيک و اقتصادي تالابها به حساب مي آيد. وي با اشاره به اينکه ايران بايد در قبال اين کنوانسيون پاسخگو باشد، افزود: اضافه کردن تالاب جديد به اين فهرست نيازمند پذيرش مسووليت جديد است.
معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اين که 6 سايت تالابي بين المللي ثبت شده کشورمان در کنوانسيون رامسر در معرض تهديد و تغييرات شديد اکولوژيکي قرار دارند افزود: از 22 تالاب ثبت شده ايران در کنوانسيون رامسر، تالاب هاي «شورگل، يادگارلو و درگه سنگي»، «مجموعه تالاب انزلي»، «شادگان، خورالاميه و خورموسي»، «نيريز و کميجان»، «انتهاي جنوبي هامون پوزک» و «هامون صابري و هامون هيرمند»، 6 سايت تالابي هستند که در معرض تغييرات اکولوژيکي بوده و به همين دليل در فهرست «مونترو» رامسر قرار گرفته اند.
وي افزود: تالاب هاي «شورگل، يادگارلو و درگه سنگي» به وسعت 2500 هکتار در سال 1990 به دليل احداث سازه هاي آبي و سد حسنلو (سد شورگل) که موجب شده اين تالاب از آب شور به آب شيرين تبديل شود و ايجاد زهکش سد حسنلو که باعث خشک شدن تالاب هاي «يادگارلو و درگه سنگي» شده است، همچنين برداشت بي رويه از آبهاي زيرزميني و راندمان پايين آبياري کشاورزي، «مجموعه تالاب انزلي» به وسعت 15 هزار هکتار در سال 1993 به دليل رسوبات ناشي از تخريب جنگل و مراتع بالادست که موجب کاهش عمق تالاب از 6 به 2متر طي 30 سال گذشته شده است، ورود پسابهاي شهري و صنعتي و کشاورزي و ورود گونه غيربومي آزولا از سوي وزارت جهاد کشاورزي، تالابهاي «شادگان، خورالاميه و خورموسي» به وسعت 400 هزار هکتار در سال 1993 به دليل آلودگي هاي نفتي و زهکش هاي بسيار شور صنايع کشت و صنعت نيشکر جنوب، «نيريز و کمجان» به وسعت 108 هزار هکتار در سال 1990 به دليل خشک شدن تالاب و کمبود آب و بهره برداري از منابع آبي براي کشاورزي و تالابهاي «انتهاي جنوبي هامون پوزک» به وسعت 10 هزار هکتار و «هامون صابري و هامون هيرمند» به وسعت 50 هزار هر دو در سال 1990 به دليل ايجاد سازه هاي آبي در افغانستان، تخصيص آب براي مقاصد شرب و کشاورزي از سوي ايران و افغانستان و ورود ماهي غيربومي «آمور» از سوي شيلات که نسل ني هاي منطقه را از بين برده است در فهرست مونترو کنوانسيون رامسر قرار گرفته اند.
معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست در خصوص فهرست مونترو کنوانسيون رامسر گفت: تالاب هايي که دچار تغييرات شديد اکولوژيکي شده اند در مونترو ليست کنوانسيون رامسر قرار مي گيرند که اين تالاب ها يا دچار دستکاري انسان يا تغييرات اقليمي شده اند که برگشت به شرايط طبيعي آنها نيازمند اعمال مديريت هاي ويژه در جلوگيري از تغيير کاربري ها و استفاده انساني، تامين حق آبه مورد نياز، عدم تجاوز به عرصه هاي تالابي و... است.
وي با اشاره به اينکه مجموعه سايت تالابي «آلاگل، آلماگل و آجي گل» از فهرست مونترو کنوانسيون رامسر خارج شده اند گفت: در عين حال پيگيري هاي لازم در خصوص خروج سايت تالابي «يادگارلو و درگه سنگي» نيز در حال انجام است که اميدواريم در سال جاري ميلادي اين مهم محقق شود