بررسي مشكلات شوري آب كارون

بررسي مشكلات شوري آب كارون

واحد مر کزی خبر: بررسی مشکلات شوری آب کارون شوری بیش از حد آب رودخانه کارون مشکلاتی را برای کشاورزان استان خوزستان بوجود آورده است . مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی خوزستان می گوید : اواسط اسفند پارسال به دلیل تغییر در خروجی سد گتوند علیا از قبیل اثرات سیلاب ها ، بارندگی ها ، آبگیری سد و تغییرات دمایی هوا ، باعث شور شدن آب خروجی از این حوزه و شور شدن زمین های کشاورزی شد. قاسمی نژاد می افزاید : از ابتدای سال جاری ( میزان شوری و هدایت الکتریکی ) آب حدود 450 میکروموس بر سانتی متر مکعب افزایش داشت و در نهایت کاهش دبی آب ، افزایش شوری در گتوند علیا و هم در پایین دست و ورود زه آب های کشاورزی ، صنعتی و شهری به کارون عوامل شوری کارون در این فصل از سال هستند و با توجه به اینکه آخرین آبیاری کشاورزان در این فصل از سال صورت می گیرد ورود آب شور به مزارع باعث می شود از میزان کیفیت محصولات تولیدی کاسته شود. خدابخشی رئیس انجمن صنفی مهندسان آب خوزستان هم می گوید: شوری آب ارتباط مستقیمی با کاهش دبی سد گتوند علیا دارد. وی می افزاید : باتوجه به اینکه یک میلیون و 200 هزار هکتار از اراضی کشاورزی کشور در خوزستان قرار دارد بر طرف کردن میزان شوری حتی نیمی از این اراضی به آسانی صورت نمی گیرد زیرا نمکی که وارد آب می شود 5 تا 15 سال در زمین کشاورزی باقی می ماند که برای رفع این مشکل نیاز به آب شیرین است که این کار وقت و هزینه بسیاری را متحمل می شود . ممبینی مدیر امور کشت و صنعت های نظام صنفی کشاورزی خوزستان می گوید : نباید فراموش کرد که تداوم آبیاری با این نوع خاک آن هم در زمین هایی که اغلب بدون زهکش هستند مشکلات فراوانی را برای کشاورزان بوجود می آورد. قاسمی نژاد مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی نیز در این خصوص می گوید :شوری 3 هزار برای محصولات کشاورزی قابل تحمل است درحالی که اکنون درمناطق آبادان و خرمشهرشوری 4 هزار گزارش شده است . وی می افزاید : امسال حدود 40 هزار هکتار سبزی و صیفی ، 70هزار هکتار نیشکر ، 520 هزار هکتار گندم و 36 هزار هکتار جو به ترتیب بیشترین آسیب را می بینند.

قاسمی نژاد می گوید : متاسفانه ابزارهای برای اندازه گیری میزان شوری در مزارع وجود ندارد و به همین دلیل نمی توان میزان خسارت اراضی را به طور دقیق محاسبه کرد و تا زمان برداشت محصول نمی توان آمار دقیقی از میزان خسارت داد .

اما براساس استانداردها اگر EC به 4 هزار برسد باعث کاهش 10 درصدی محصولات کشاورزی می شود که با توجه به نوع محصول تولیدی متفاوت است و بیشترین آسیب به ترتیب به سبزیجات ، صیفی جات ، نیشکر ، گندم و جو وارد می شود. برخی از کشاورزان معترض خوزستانی نیز که برای شکایت به سازمان نظام کشاورزی خوزستان مراجعه کرده اند می گویند : ما چقدر باید زیان ببینیم تا مسئولان راه حلی برای مشکل ما پیدا کنند هر سال به یک بهانه ما متضرر می شویم خشکسالی ، انتقال آب ، امسال هم که شوری آب.

فتح الله دهکردی معاون حفاظت از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان می گوید: اواسط اسفند پارسال و ابتدای فروردین امسال نوسانات ایجاد شده در دبی رودخانه کارون و کاهش 100 متر مکعبی آب بر ثانیه باعث کیفیت نا مطلوب آب در این رودخانه شد. وی می افزاید : نیاز آبی پایین دست رودخانه کارون در این فصل از سال حدود 250 متر مکعب بر ثانیه است و در عملیات جابه جایی محل خروجی آب سد ، دبی رودخانه کارون حدود 220 متر مکعب بر ثانیه به 140 متر مکعب بر ثانیه کاهش یافت .

این کاهش باعث شد کیفیت آب تحت تاثیر قرار گیرد بطوری که در اسفند ماه EC آب کارون تا 3 هزار و 470 میکروموس و درفروردین به 2 هزار و 900 میکروموس در حوزه اهواز و حدود 4 هزار میکروموس در آبادان و خرمشهر افزایش یافته است . وی می گوید : افزایش میزان مصرف و ورود زه کش توسعه نیشکر شرق کارون در پایین دست اهواز که خروجی آن به تالاب شادگان ریخته می شود نیز به این مشکل دامن زد بطوری که در هنگام انتقال این زهکش سیفون آن در منطقه نهر مارد رها شدو در نهایت زه وارد رودخانه کارون می شود. همتی مدیر کل سازمان حفاظت محیط زیست استان می گوید : ورود فاضلاب علت شوری آب نیست و اگر شوری آب طبیعی باشد این مسئله به سازمان آب و برق بر می گردد زیرا بنا بر ماده 46 قانون توزیع عادلانه حجمی آب سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه حفاظت از منابع آلودگی و بر خورد با آلاینده کنندگان را بر عهده دارد. وی می افزاید : آبزیان موجود در رودخانه در برابر شوری آب مقاوم تر هستند و خود را با هر شرایطی وفق می دهند، بیشترین تاثیر شوری به لحاظ زیست محیطی در رودخانه کارون می تواند بر پوشش گیاهی و گیاهان موجود در رودخانه باشد.

شیبانی مجری طرح سد گتوند می گوید : ما هر روز کیفیت خروجی و ورودی سد گتوند را کنترل می کنیم و تخلیه آب گتوند را طوری طراحی کرده ایم که EC بالاتر از 1500 نرسد. وی می افزاید : آبی که در محور گتوند تحویل می دهیم در طول مسیر با آب های شور برخورد می کند و بخشی هم به دلیل فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی که وارد رودخانه می شوند و در نهایت باعث می شوند EC آب افزایش پیدا کند. رودخانه کارون با 950 کیلومتر طول و 64 هزار و 474 کیلومترمربع مساحت با گذر از شهرهای دزفول ، شوشتر ، ملاثانی ، اهواز ، آبادان و خرمشهر در مسیر خود اصلی ترین سر چشمه آبادانی در این استان بشمار می رود