یک دهه محرومیت آبزی‌پروری ایران از آموزش و پژوهش بین‌المللی

دکتر حسین عبداللهی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور با اعلام این مطلب به خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت: شبکه مراکز آبزی‌پروری آسیا و اقیانوسیه یک تشکل بین دولتی است که با همت اعضای آن با هدف گسترش فعالیت‌های تحقیقاتی، آموزش و تبادل اطلاعات برای توسعه آبزی پروری و تنوع بخشیدن به تولیدات پرورش و افزایش درآمدها شکل گرفته است
ایران در طول 10 سال گذشته به دلیل پرداخت نکردن حق عضویت از مزایای تحقیقاتی، آموزشی،‌ ترویجی و تبادل کارشناس شبکه مراکز آبزی پروری آسیا و اقیانوسیه بی‌بهره مانده است
به گفته وی، سازمان ناکا به عنوان شبکه بزرگترین منطقه تولید کننده تولیدات آبزی پروری در جهان، رابطه نزدیکی با سازمان خواروبار جهانی - FAO - دارد و نقش موثری در اجلاس مرتبط با آبزی‌پروری این سازمان ایفا می‌کند. کشورهای آسیا و اقیانوسیه تولید کننده بیش از 90 درصد تولیدات آبزی‌پروری جهان هستند و نقش تعیین کننده‌ای در سیاست‌های جهانی آبزی‌پروری دارند.
این متخصص ژنتیک و اصلاح‌نژاد آبزیان با اشاره به اینکه سازمان ناکا در طول سال، دوره‌های آموزش و پروژه‌های تحقیقاتی بسیاری را در کشورهای عضو اجرا می‌کند، خاطرنشان کرد:‌ در سالهای اخیر با وجود درآمد ارزی فراوان و تلاش کارشناسان و متخصصان شیلاتی، حق عضویت ایران در این سازمان پرداخت نشده و با رسیدن ارتباطات به پایین‌ترین حد ممکن، عملا هیچ بهره‌برداری تخصصی از این سازمان صورت نگرفته است.
به اعتقاد عبداللهی رسیدن تولیدات آبزی پروری ایران از کمتر از 20 هزار تن در سال 1357 به 270 هزار تن در سال 1391 تا حدود زیادی مدیون تعریف و اجرای پروژه‌های تحقیقاتی مناسب بوده است.
عضویت ایران در ناکا با سفر دکتر بانچونگ، مدیر کل سازمان ناکا و هیات همراه آن در سال 1371 برای آشنایی با فعالیت‌های آبزی‌پروری در حوزه آبهای دریای مازندران و خلیج فارس آغاز شد.
پس از این سفر، رییس وقت شرکت سهامی شیلات ایران به همراه هیاتی در اجلاس ناکا در سال 1373 شرکت و در خواست عضویت ایران را به شورای حاکم آن ارائه کرد.
پس از طی فرآیند عضویت، ارائه مستندات و مدارک اولیه و پیگیری سازمان برنامه و بودجه، عضویت ایران در مجلس شورای اسلامی دفاع شد و مصوبه آن به تصویب شورای نگهبان رسید.
شورای حاکم ناکا عضویت ایران را در سال 2004 میلادی (1383 شمسی) پذیرفت و حق عضویت 60 هزار د لاری در سال برای ایران در نظر گرفت. رییس جمهوری نیز پس از طی این فرایند عضویت ایران در سازمان ناکا را به شرکت سهامی شیلات ایران ابلاغ کرد و هیات شیلات برای شرکت در اجلاس ناکا در سریلانکا حضور پیدا کرد.
به گفته این عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم شیلات، ایران پس از عضویت به دلیل تولید ماهی قزل‌آلا، به عنوان مرکز هدایت سازمان ناکا در منطقه انتخاب و مسئولیت این موضوع به مرکز تحقیقات تنکابن سپرده شد.
همچنین کشور به عنوان مرکز هدایت و نظارت در زمینه تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری نیز انتخاب شد اما به دلیل پرداخت نشدن حق عضویت،‌ عملا ارتباط علمی ایران با این سازمان قطع شده است