پرندگان مهاجر در راه تالاب‌ها /گ

غربت پرنده نگری در مازندران

پرنده نگری یکی از شاخه های پرطرفدار صنعت گردشگری در طبیعت (اکوتوریسم) است که در کشور ما که یکی از غنی ترین کشورهای دنیا به لحاظ داشتن انواع پرندگان است مورد غفلت واقع شده است، پرنده نگری به شیوه ای از گردشگری اطلاق می شود که گردشگر برای مشاهده گونه های مختلف پرندگان عازم سفر می شود اما پرنده نگری در مازندران هنوز غریب مانده است.

یک دوستدار حیات وحش به خبرنگار مهر می گوید: هرساله نزدیک به سه میلیون پرنده از مناطق مختلف سیبری برای زمستان گذرانی به ایران مهاجرت می کنند که به دلیل موقعیت خاص تالاب های کشور یک میلیون از این پرندگان فقط در مازندران فرود می آیند.

محمد حسینی افزود: از این رو می توان استان مازندران را در صدر لیست استان های با قابلیت اکوتوریستی در ایران قرار داد که اگر زمینه جذب گردشگر با آموزش های لازم به آنها در تالاب های این استان فراهم شود، هر ساله از محل جذب تماشاگران پرندگان (Bird Watchers) درآمدهای خوبی نصیب مردم محلی و استان خواهد شد.

وی گفت: صنعت تماشای پرندگان با تماشای پرندگان هرساله در ایالات متحده معادل ۶۰ میلیارد دلار برای این کشور درآمدزایی دارد و گردشگران طبیعت بدون آن که به شکار این پرندگان بپردازند تنها با پرداخت وجوه سنگین در تورهای تماشای پرندگان شرکت می کنند تا لحظاتی را در کنار یک تالاب به تماشای صحنه های بی بدیل طبیعی بپردازند.

حسینی تصریح کرد: حال آن که در ایران هنوز به تالاب ها با دید جذب توریست توجه نشده که در صورت توجه، استان مازندران در صدر استان های دیگر در جذب طبیعت گردها قرار خواهند گرفت.

به گزارش مهر، چنگر، خوتکا، اردک سرسفید، اردک بلوطی،‌ قو، غاز، باکلان، کشیم ها‌،‌ حواصیل ها، اگرت ها، پرستوهای دریایی، سلیم ها و کاکایی ها' با طی هزاران کیلومتر از نواحی سردسیر شمالی به تالاب های استان مهاجرت کرده و نیمی از سال را در این مکان ها سپری می کنند.

کورورش ربیعی، رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید: مهاجرت پرندگان به مناطق تالابی و غیرتالابی استان از شهریورماه شروع شده است و برخی که مهاجرت منظم دارند پس از دوران جوجه آوری به سوی مسیرهای مقصد جابجا می شوند.

وی اظهار داشت: این جابجایی به آن معنا نیست که یک نقطه ای مقصد و نقطه دیگری مبداء باشد بلکه توقفگاههای دارند که در طوی مسیر همانند عشایر در آن جابجا می شوند.

وی عنوان کرد: این گروههای پیشاهنگ پرندگان مهاجر در مسیر از کشورهای شمار حوزه ردیای خزر، شمال و غرب سیبری به سمت تالابهای حوزه جنوبی و استان مازندران مهاجرت و عبور می کنند.

به گفته ربیعی، خوتکاها زودتر از سایر گونه ها مهاجرت می کنند و آب کاکایی ها و دیگر پرندگان نیز پس از آن سفر خویش را آغاز می کنند و بتدریج و با مهیا شدن شرایط، چنگرها، اردک ها و در نهایت قوها مهاجرتشان را آغاز می کنند.

ربیعی افزود: در حال حاضر زمینهای کشاورزی استان برای پذیرش پرندگان مهاجر هنوز مهیا نیستند ولی در برخی مناطق آب بندانها و تالابهایی نظیر میانکاله زمینه پذیرش پرندگان را دارد.

وی با بیان اینکه تغذیه و امنیت، لازمه مهاجرت پرندگان است، از آمادگی شرایط استان برای استقبال از پرندگان مهاجر خبر داد و گفت: در حال حاضر که فصل شکار و صید نیست، پرندگان امنیت لازم را دارند.

ربیعی با عنوان اینکه شرایط تالاب میانکاله برای حضور پرندگان مهیاست یادآور شد: دسته ای پرندگان نیاز به اراضی تالابی و قرقابی دارند که به رژیم بارش پاییزه بر می گردد.

این کارشناس بیان داشت: در حال حاضر شاهد حضور زیاد پرندگان مهاجر نیستیم وکنار آبزیها بیشتر اراضی حاشیه تالابها را می پسندند و خوتکاها نیز پس از توقف در منطقه ای به مسیرشان ادامه می دهند.

سایت تخصصی پرنده نگری نداریم

وی با اشاره به اینکه سایت تخصصی پرنده نگری در استان نداریم اظهار داشت: پیش بینی شده تا در سایت میانکاله در چند ساله آینده این سایت دایر شود و در فریدونکنار نیز مقرر شد در بخشی از تالاب بین المللی سایت پرنده نگری ایجاد شود تا بجای شکار، مردم از پرنده نگری متنفع شوند.

ربیعی گفت: ساخت برج و سکوها و ابزار پرنده نگری نظیر دوربین، تلسکوب از جمله لازمه های ایجاد سایت پرنده نگری است.

وی درباره اتخاذ تدابیر لازم برای جلوگیری از کمبود غذا و آذوقه برای پرندگان مهاجر در فصل سرما در استان یادآور شد: برای اینکه پرندگان از جمله قوها در مناطق تالابی جابجا و صید نشوند پیش لازم برای آذوقه آنان شده است.

نگرانی برای تامین آذوقه پرندگان وجود ندارد

ربیعی با بیان اینکه هر ساله شاهد حضور دسته های زیادی از قوها در اراضی تالابی استان از جمله فریدونکنار هستیم، گفت: شاهد هستیم که در یک قطعه پنج تا 10 هکتاری چندین هزار قطعه قو حضور می یابند که آذوقه منطقه پایان می یابد و امسال برای تامین آذوقه پیش بینی و پیش خرید شده است و جای نگرانی نیز وجود ندارد.

وی گفت: تامین آذوقه فقط برای قوها ضروری است و برای سایر گونه ها نظیر کنار آبزیان و غیره نیازی به تامین آذوقه نیست.

به گزارش مهر، پاییز و زمستان گذرانی پرندگان در تالابها، جذابیت خاصی به آبندانها، رودخانه ها و تالابهای مازندران بخشیده و مناظر زیبایی را برای استفاده علاقه مندان و دوستداران طبیعت به ارمغان آورده است. برخی از این پرندگان مانند پلیکان، فلامینگو و قو به لحاظ ارزش های حفاظتی حمایت شده بوده و برخی نیز همانند پلیکان پا خاکستری و عقاب دریایی دم سفید از جمله گونه های در معرض خطر انقراض به شمار آمده که همین مسئله حفظ و حراست از این پرندگان ارزشمند را بیش از پیش ضروری می سازد.
منبع : خبرگزاری مهر