رشد سالانه ۸ درصدی پرورش آبزیان در ۲ دهه گذشته

امروز در مراسم افتتاحیه نخستین کنفرانس و نمایشگاه‌ بین‌المللی آبزی‌پروری با همکاری انجمن جهانی آبزی پروری، حسن صالحی رئیس سازمان شیلات به قرائت پیام محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی به مناسبت این کنفرانس پرداخت.

در این پیام امده است دنیای امروز ما با 3 چالش عمده کاهش آب شیرین در دسترس، کمبود غذا و تخریب محیط زیست مواجه است.

روزانه انسان‌های زیادی در جهان به واسطه کمبود مواد غذایی می‌میرند و نرخ مرگ و میر ناشی از کمبود غذا با افزایش جمعیت شدت می‌گیرد.

برای مقابله با چالش‌های بزرگ بشر می‌بایست شیوه‌های جدیدی را به کار گیرد تا میزان تولید مواد غذایی را افزایش دهیم، در حالی که تولید گوشت قرمر و محصولات کشاورزی با برخی مسئولیت‌ها روبروست، ظرفیت دریاها که نزدیک به 75 درصد سطح کره زمین را اشغال نموده، یکی از توانمندی‌های بالقوه برای تامین غذا در دست بشر قرار داده است.

براساس گزارش سازمان خوار و بار کشاورزی ملل متحد، صید جهانی آبزیان به حدی رسیده که با شیوه‌های کنونی مدیریت ذخایر نمی‌توان تولید بیشتری را انتظار داشت.

از سوی دیگر تقاضا برای ماهی و دیگر غذاهای دریایی رو به فزونی است.

طی 2 دهه اخیر پرورش آبزیان با رشد سالانه حدود 8 درصد سریعترین و با ثبات‌ترین نرخ رشد را در تولید مواد پروتئینی در جهان داشته است.

در سال 2013 میلادی، میزان تولید ابزیان پرورشی به 92 میلیون تن رسید که شامل 25 میلیون تن گیاهان آبزی و 72 میلیون تن جانواران آبزی است.

چین به تنهایی نیمی از تولیدات آبزیان را به خود اختصاص داده است، کشورهایی مانند اندونزی، هند، ویتنام و فیلیپین از جمله بزرگترین آبزیان پرورشی در جهان محسوب می‌شوند.

رتبه ایران در بین تولیدکنندگان آبزیان پرورشی در سال 2013 میلادی، 19 بوده است. در حالی که سواحل و دریاها پتانسیل تبدیل به یک منبع اصلی ایجاد مشاغل جدید را دارا می‌باشند می‌توان با اتخاذ استراتژی‌های توسعه‌ای مناسب راه را برای رسیدن به اهدافی نظیر تولید غذای کیفی و کمی در راستای امنیت غذایی و ایجاد اشتغال مولد همراه نمود.

در پیام وزیر جهاد کشاورزی آمده است: جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن امکانات فراوان آبی در بخش‌های صید و صیادی و آبزی پروری توانسته است، طی سالهای اخیر رشد بسیار سریعی را در تولدی آبزیان تجربه نماید.

حاصل این تجربه کسب مقام اول صید تون‌ ماهیان در غرب اقیانوس هند و مقام نخست تولید قزل‌آلای رنگین کمان در آب شیرین در جهان است.

همچنین ایران یکی از کشورهای اصلی تولید کننده میگوی پرورشی در منطقه بوده و با دارا بودن اراضی مستعد، قابلیت پورش این آبزی را در شمال و جنوب کشور دارد.

وزیر جهاد کشاورزی در پیام خود آورده است: در راستای ابتکار اخیر سازمان خوار و بار کشاورزی ملل متحد موسوم به رشد آبی، ایران به عنوان کشور پیشرو در منطقه برای اجرای برنامه مورد نظر فائو انتخاب شده است. توجه به این برنامه می‌تواند بستری را برای تحقق توسعه همه جانبه و پایدار با محوریت دریا در اقتصاد کشور آماده نمایند. توسعه پرورش ماهی در قفس یکی از این برنامه‌ها است.

براساس سنجش ظرفیت، آبهای شمالی و جنوبی کشور از ظرفیت بالقوه مناسبی برای توسعه و پرورش ماهیان دریایی برخوردار است و در این راستا می‌توان بیش از 900 هزار تن ماهی را در قفس پرورش داد. دریای خزر با توجه به وسعت خطوط ساحلی ظرفیت پیش‌بینی اولیه پرورش 300 هزار تن ماهی را دارا است. در آبهای خلیج فارس در پیش‌بینی اولیه می‌توان 150 هزار تن از گونه‌های اقتصادی را در قفس‌های دریایی پرورش داد.

براساس وضعیت تولید ماهی در منابع آبهای داخلی و آبهای شمال و جنوب کشور و مجوزهای صادره می‌توان پیش‌بینی کرد که میزان تولید ماهی در صورت اجرای اقدامات حمایتی و زیر ساختی پیش‌بینی شده در برنامه 5 ساله ششم 1395 تا 1399 به 200 هزار تن افزایش یابد.

در این صورت در افق 1404 امکان تولید 400 هزار تن ماهی در قفس فراهم خواهد بود، برای اجرای طرح‌های پایلوت و الگویی، مطالعات تکمیلی مکان‌یابی، استقرار مجتمع‌ها، مطالعه و احداث اسکله‌های پشتیبانی ساحلی و تامین تجهیزات پشتیبانی پیش‌بینی‌های لازم به عمل آمده است.

بهره‌وری آب از دیگر مسائل مهم بخش کشاورزی است. کاهش شدید منابع آبی، توسعه بیش از پیش مکانیزاسیون و به کارگیری سایر فناوری‌های نوین را در آبزی‌پروری طلب می‌کند.

تلفیق فعالیت‌های زراعی باغی- با پرورش آبزیان ضمن تولید محصولات متنوع و با ارزش امکان بهره‌وری آب را به شکل مطلوب فراهم می‌کند. بکارگیری انواع لوازم و ادوات، سیستم‌های مداربسته، فناوری کشت آکوآتونیک همه در افزایش تولید در واحد سطح موثر و در نهایت موجب بهره‌وری بیشتر آب خواهند شد.

در این پیام آمده است: طی سال گذشته قریب به 900 هزار تن انواع آبزیان در ایران تولید شده است که حدود 72 هزار تن آن به کشورهای مختلف جهان از جمله اتحادیه اروپا، کشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس، جنوب شرقی آسیا و آمریکای شمالی صادر شده است.

با توجه به سیاستهای دولت و توافقات اخیر ایران با کشورهای 1+5، سرمایه‌گذاری در آبزی پروری به عنوان یکی از مناسب‌ترین فعالیتهای بخش کشاورزی محسوب می‌شود.

زمینه‌های پیش‌گفته در مورد پرورش ماهی در قفس در کنار ظرفیت‌های خوب و مطمئن دیگری در آبزی پروری، نظیر پرورش ماهیان خاویاری در نقاط ساحلی دریای خزر و سایر نقاط مناسب داخل کشور، پرورش میگو در نواحی ساحلی جنوب و تا حدودی شمال از دیگر زمینه‌های توسعه است

منبع: فارس