مخالفت دولت با پرورش و تکثیر ماهی تیلاپیا‌

عدم حضور کارشناسان و مدیران سازمان حفاظت محیط زیست در این همایش در حالی صورت گرفت که پیش از این سازمان حفاظت محیط زیست یکی از شروط خود را برای شرکت در این همایش حضور برابر و مساوی سخنرانان مخالف و موافق تیلاپیا عنوان کرده بود و برگزار کننده همایش نیز که دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران است اگرچه در ابتدا این شرط را پذیرفته بود اما در عمل دو نفر از برجسته‌ترین زیست شناسان و بوم شناسان کشور در حوزه آبزیان را که هر دو عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی بوده و پیشتر نسبت به خطرات تیلاپیا در کشور هشدار علمی داده بودند، از فهرست سخنرانان و مدعوین خود خارج کرد

بر اساس اعلام اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) ماهی تیلاپیای نیلی یکی از گونه‌های بشدت مهاجم است که معرفی آن به اکوسیستم‌های طبیعی در کشورهایی که خاستگاه این ماهی نیستند می‌تواند به بحرانی جدی برای تنوع زیستی آن کشور تبدیل شود، با این حال در حوضچه‌های کاملاً ایزوله در برخی کشورها این ماهی پرورش داده می‌شود. از این رو سازمان حفاظت محیط زیست که متولی حفظ طبیعت و مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی در ایران است با تکیه بر قانون و اصول علمی اکولوژیکی مخالف پرورش، تکثیر و معرفی این گونه در کشور است.

اما شیلاتی‌ها معتقدند که چون پرورش این ماهی بسیار آسان و کم هزینه بوده و اشتغال‌زایی ایجاد می‌کند پس باید با تکثیر و پرورش آن موافقت شود.در همین حال مجید خرازی مقدم، مدیرکل دفتر حیات وحش و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در این باره گفت: پرورش و تکثیر و معرفی هر گونه‌ای که بومی کشور ایران نباشد و از همه بدتر نام آن در فهرست گونه‌های مهاجم اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت هم به ثبت رسیده باشد، اساساً خط قرمز سازمان حفاظت محیط زیست بوده و خواهد بود و امکان ندارد سازمان حفاظت محیط زیست با پرورش این گونه‌ها که حالا امروز تیلاپیا است، موافقت کند.

این مقام افزود: شما ببینید اکوسیستم‌های طبیعی کشور ما در سال‌های گذشته از ناحیه معرفی همین گونه‌های غیر بومی چه به روزش آمده است. هنوز لکه ننگ معرفی آزولا و کپور هندی در کشور در زمره چالش‌های بزرگ محیط زیستی کشور ما است. یا همین تیلاپیای زیلی در آب‌های خوزستان را ببینید. شگفت آور است که گونه‌های غیر بومی بدون نظر کارشناسان اصلح به طبیعت معرفی می‌شوند و بعد که مسأله ساز شدند هیچ کس مسئولیت آن را به عهده نمی‌گیرد و تازه طلبکار از سازمان حفاظت محیط زیست هم می‌شوند که چرا کاری برای تیلاپیای زیلی که نسل ماهیان بومی خوزستان را در آستانه انقراض قرار داده نمی‌کنید.

گزارش محیط زیست به سازمان بازرسی

مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست با پرورش ماهی تیلاپیا در حالی صورت می‌گیرد که پیش از این وزارت نیرو نیز نسبت به پرورش ماهی تیلاپیا و خطری که این ماهی می‌تواند به دلیل ازدیاد نسلش برای سلامت و بهداشت ذخایر آبی پشت سدها داشته باشد هشدار داده و با آن مخالفت کرده است. مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در این باره می‌گوید: نه فقط بدنه کارشناسی سازمان حفاظت محیط زیست که حتی رئیس سازمان هم تاکنون چندین بار مخالفت‌شان را به وزارت جهاد کشاورزی، استاندار یزد و سازمان بازرسی کشور نسبت به پرورش تیلاپیا اعلام کرده‌اند.

رازی مقدم می‌گوید: سازمان حفاظت محیط زیست قانوناً نمی‌تواند با انجام کارهای تحقیقاتی در کشور مخالف باشد برای همین در سال 87 مجوز انجام کار تحقیقاتی بر روی تیلاپیا را در یک مرکز تحقیقاتی وابسته به مؤسسه تحقیقات شیلات کشور در یزد صادر کردیم. باز هم تأکید می‌کنم که مجوز ما صرفاً برای تحقیقات بوده نه پرورش و تکثیر. بنابراین هرگونه پرورش و تکثیر تیلاپیا در کشور کاملاً غیر قانونی است و با آن برخورد می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم اکوسیستم‌های آبی کشورمان و تتمه تنوع زیستی این سرزمین که همواره با ورود گونه‌های غیر بومی مورد آسیب قرار گرفته بیش از این مورد تهدید و نابودی قرار گیرد.

این مقام درباره عدم حضور سازمان در همایش دانشگاه تهران گفت: آقایان اصرار داشتند حالا که سازمان مخالف پرورش تیلاپیا است باید دلایل مخالفتش را برای مردم آشکار کند که ما نیز همچون همیشه استقبال کردیم ولی یادآور شدیم که تنها به شرطی شرکت می‌کنیم که تعداد موافقان و مخالفان برابر باشد و آنها نیز قبول کردند. اما بعد دیدیم 8 نفر از خودشان و دو نفر از ما انتخاب شده‌اند که این اصلاً درست نیست و از طرف دیگر تا ساعت 3 بعداز ظهر روز یکشنبه هنوز دعوتنامه‌ها را برای ما نفرستاده بودند که وقتی فرستادند و متوجه این بدقولی شدیم بلافاصله نامه زدیم که بنا به همین دلایل از حضور در همایش امتناع و عذرخواهی می‌کنیم.

پافشاری شیلات برای پرورش ماهی تیلاپیای نیلی در حالی صورت می‌گیرد که از چهار سال پیش تاکنون به دلایل نامعلومی تمامی آب‌های خوزستان بجز رودخانه زهره آلوده به ماهی مهاجم تیلاپیای زیلی شده و شیلات نیز هیچ چاره‌ای برای مقابله با آن نیندیشیده است. تکثیر شدید این ماهی باعث شده نسل ماهیان بومی خوزستان از جمله ماهی «شیربت» تا سرحد انقراض هم پیش رود. در حال حاضر حضور این ماهی در خوزستان بحرانی جدی را برای تنوع زیستی و صیادان ماهیان بومی ایجاد کرده و موجی از نارضایتی را در بین صیادان دامن زده است. این در حالی است که به گفته کارشناسان سرعت تکثیر ماهی تیلاپیای نیلی به مراتب بیشتر از زیلی است و اگر به هر دلیلی به آب‌های داخلی راه یابد نسل بسیاری از ماهیان رودخانه‌های ایران را با انقراض مواجه خواهد ساخت

منبع : اقتصاد آنلاین