آیا ماهی های پرورشی گوشتخوار، گیاهخوار می شوند؟ /گ

گونه های مختلف ماهی های پرورشی، اغلب گوشتخوارند با توجه به محدودیت منابع دریایی و ازدیاد تعداد استخرهای پرورش ماهی، آیا می توان کاری کرد که ماهیان پرورشی گوشتخوار گیاهخوار شوند؟ در جنوب غرب فرانسه محققان بر روی این موضوع کار می کنند تا اثرات نامطلوب زیست محیطیِ آبزی پروری را کاهش بدهند

ماهی قزل آلا یکی از ماهیان اصلی پرورشی در اروپاست. غذای اصلی آنها، معمولا گونه ای ماهی وحشی است. اما محققان در جنوب غرب فرانسه در ناحیه «دونزک»، قصد دارند این ماهیان پرورشی را گیاهخوار کنند تا اثرات نامطلوب زیست محیطی آبزی پروری را کاهش بدهند.

فردریک تریه، سرپرست استخری که این ماهی ها بطور آزمایشی در آن پرورش داده می شوند، می گوید: «هدفمان این است که پروتئین گیاهی، پیدا کنیم که جایگزین پروتئین حیوانی درغذای ماهی بشود. ۱۰ سال پیش، ۳۰ تا ۴۰ درصد غذای ماهیهای پرورشی، پودر ماهی بود. امروز این میزان به ۱۵ الی ۲۰ درصد رسیده است. همچنان تلاش می کنیم این ۱۵ تا ۲۰ درصدر را هم کاهش بدهیم.»

محققان پروژه اروپایی این طرح موسوم به «آراینا» مشغول آزمایش بر روی پنج گونه مختلف ماهی پرورشی هستند. آنها نحوه رشد، سلامت، ظرفیت تولید مثل و کیفیت تغذیه، این ماهی ها را بررسی کرده اند.

مسئول این طرح اروپایی می گوید که تاکنون نتیجه این آزمایشها رضایت بخش بوده است.

ساداسیوام کوشیک، مسئول این طرح می گوید: «آزمایشها تاکنون نشان داده که میزان پروتئین حیوانی در غذای ماهی هر چه باشد، تمام گونه های این ماهی ها می توانند زندگی عادی داشته باشند و آثار زیانبار چندانی مشاهده نشده است. تنها در مواردی که این درصد خیلی کم شده یا به صفر رسیده است وضع فرق می کند وبرخی آثار منفی مشاهده می شود.»

البته رژیم غذایی ۱۰۰ درصد گیاهی برای ماهیهای پرورشی نتایج مختلفی داشته است: در واقع رژیم گیاهخواری کامل، رشد و تکثیر برخی از انواع ماهی ها را کُند و آهسته کرده و بر خواص تغذیه ای آنها هم آثار زیانباری داشته است. با اینحال محققان می گویند راه حلهایی وجود دارد.

ژونوویو کورازه، کارشناس تغذیه ماهی در طرح «آراینا» می گوید: «با رژیم غذایی گیاهی، میزان اسید چرب امگا ۳ در گوشت ماهی کم می شود. اما راه حلهایی برای مقابله با آن پیدا کرده ایم. می توانیم به مدت چند هفته یا یک ماه قبل از کشتن ماهی به او غذایی حاوی مواد دریایی بدهیم. این کار ترکیب اسید چرب را در بدن ماهی تنظیم می کند. دومین راه حل انتخاب ژنتیکی است، چون برخی از جانواران توانایی بیشتری در تولید و جذب اسید چرب دارند.»

امروزه در غذای ماهی پرورشی، دانه های روغنی سرشار از پروتئین گیاهی مثل، گندم ، کلزا، ذرت و دیگر ویتامینها و مواد معدنی، هم با پودر و روغن ماهی ترکیب می شوند.

برای کاهش پروتئین هم اکنون راه حلهایی وجود دارد اما نکته دیگری که باید در نظر گرفته شود تغییر دیدگاه مصرف کننده یا تولید کننده است.

یکی از تولیدکنندگان بزرگ غذای ماهی در جهان، با این طرح تحقیقاتی همکاری می کند. مدیر این کارخانه که «بیومار» نام دارد می گوید: «می دانیم چگونه با مواد غذایی که تنها حاوی دو الی پنج درصد پودر و روغن ماهی است، یک ماهی قزل آلای کاملا خوراکی، سالم و خوشمزه پرورش بدهیم. البته برخی از پرورش دهندگان ماهی نسبت به استفاده از این نوع غذای ماهی ابراز تمایل نمی کنند. آنها می خواهند غذای ماهی حاوی مقدار مشخصی از پودر و روغن ماهی باشد، چون خیالشان راحت تر است. این خواسته کاملا طبیعی و مشروع است، اما در آینده مقدار روغن و پودر ماهی در غذای ماهی های پرورشی کمتر می شود.»

به زودی اشکال جدید پروتئین مثلا پروتئینهای مشتق از جلبک یا حشرات را باید در منوی غذایی ماهیان پرورشی ببینیم.