مرگ در جنوب در كنار ممنوعيت صيد فک خزری در شمال درياي خزر

فک خزری (با نام علمی Pusa Caspica) یکی از کمیاب‌ترین پستانداران دریایی دنیا است که محل زندگی‌اش دریای خزر است. با افزایش آلودگی‌های دریای خزر، تلفات این پستاندار نیز افزایش یافته و در لیست گونه‌های در حال انقراض قرار گرفته است.

هرچند عمده‌ترین تهدید برای این پستاندار در دریای خزر، آلودگی‌های نفتی است اما یکی از دلایل اصلی مرگ فک‌های خزری در ایران گیر افتادن آن‌ها در تورهای ماهیگیری است که این مسئله به عدم آشنایی ماهیگیران با اصول درست ماهیگیری برمی‌گردد. به عبارتی دیگر، ماهیگیران تنها گروهی هستند که با دریافت آموزش صحیح می‌توانند به ادامه حیات فک‌ها در آب‌های خزر در ایران کمک کنند. چراکه به دلیل تغذیه فک خزری از ماهیان خاویاری،ماهیگیران به اشتباه فکر می‌کنند کم شدن صید ماهی آن‌ها به دلیل وجود گونه فک خزری است و به همین دلیل اگر به شکل تصادفی هم فکی در تور ماهیگیری آن‌ها گرفتار شود، برای حفظ آن تلاش نمی‌کنند و عمداً به آن آسیب می‌زنند.

از طرفی دیگر با افزایش سالانه میزان آلاینده‌ها در دریای خزر، سیستم ایمنی این پستاندار کمیاب نیز ضعیف‌تر می‌شود.این آلودگی بیشتر از جانب کشورهایی ایجاد می‌شود که برداشت نفتی دارند.

این یک تهدید بزرگ و هشدار مهم برای منطقه است که طی تنها سه دهه ۹۰۰ هزار فک خزری از بین رفته است. زیرا این گونه آبزی تنها پستاندار دریای خزر و گونه بومی این منطقه است و جزء اصلی چرخه غذایی دریای خزر به حساب می آید.

به گفته پروین فرشچی، معاون محیط‌زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌گوید که یکی از مصوبات دوازدهمین جلسه کنفرانس کشورهای عضو کنوانسیون گونه‌های مهاجر، قرارگرفتن فک خزری در لیست گونه‌های در حال انقراض است.

او خاطرنشان کرد که تا پیش از این کشورهای حاشیه خزر به جز ایران برای صید و شکار فک خزری به منظور بهره‌برداری از پوست، گوشت و یا حتی روغن این گونه حیوانی، سهمیه مشخص تعیین می‌کردند، اما قرار گرفتن این گونه در لیست گونه‌های در معرض خطر انقراض منجر به ممنوعیت صدور مجوز شکار و صید می‌شود و از این پس کشورها اجازه ندارند سهمیه‌ای برای شکار یا صید گونه فک خزری تعیین کنند.

دکتر امیرصیاد شیرازی، رئیس مرکز تحقیقاتی و درمانی فک خزری در ایران نیز اعلام کرد: «وزیر محیط‌زیست روسیه شکار فک و فروش سهمیه شکار را در زمستان پیش رو( ۲۰۱۸) در روسیه ممنوع اعلام کرد.» این در حالی است که پیش از این مجوز شکار توسط دولت روسیه صادر و سالانه هزاران فک خزری شکار می‌شدند.

بر اساس اظهارات صیاد شیرازی، در دو ماهه گذشته، ۷ لاشه فک خزری در سواحل ایرانی دریای خزر پیدا شده است که از میان این تعداد، ۴ لاشه در استان گیلان بوده‌اند.

رئیس مرکز تحقیقاتی و درمانی فک خزری مهم‌ترین علت بروز این مسئله را عدم آگاهی ماهیگیران بومی این استان دانست و گفت: «مرکز درمانی و تحقیقاتی فک خزری در سال‌های گذشته از مسئولان محیط‌زیست این استان خواسته بود که شرایط آموزش ماهیگیران گیلانی را فراهم کنند. اما با مخالفت مسئولان استانی مواجه شدیم و نتیجه این عدم آموزش را امروز در تلف شدن فک‌ها می‌بینیم.»

صیاد شیرازی اظهار خشنودی کرد که در دوره جدید سازمان محیط‌زیست، نظر مسئولان سازمانی جلب شده و به‌زودی دوره‌های آموزشی ماهیگیران آغاز خواهد شد.

گزارش: غزال غضنفری

منبع : سینا پرس