چالش‌های صنعت نوپای آبزی پروری در کهگیلویه و بویراحمد /گ

استان کهگیلویه و بویراحمد که با داشتن 17 هزار تن تولید سالیانه ماهی یکی از قطب‌های مهم پرورش ماهی ایران محسوب می‌شود از نظر زیرساخت‌های صنعت شیلات با محدودیت‌هایی روبروست

نبود واحدهای تکثیر بچه ماهی، تولید غذای ماهی، کم توجهی به تولید ماهیان گرم آبی و کند بودن روند پرداخت تسهیلات ازجمله انتقادات تولیدکنندگان و کارشناسان این حوزه در این استان است.
در حالی که بیش از نصف پروتئین دریایی جهان از طریق آبزی پروری تأمین می‌شود و این صنعت سریعترین منبع پرورش پروتئین حیوانی جهان است حل این مشکلات می‌تواند نویدبخش آینده بهتری برای توسعه استان باشد

** نبود واحد تولید غذای ماهی
یک تولید کننده ماهیان سردآبی در شهرستان بویراحمد با اشاره به اینکه سالیانه بیش از 2 میلیارد ریال برای تأمین غذای ماهی در مزارع خود هزینه می‌کند، گفت: در صورت راه اندازی واحد تولید غذای ماهی در استان این هزینه کاهش چشمگیر می‌یابد.
علی رحمانی افزود: قیمت هر کیلوگرم ماهی در بازار 90 هزار ریال است که با توجه به هزینه‌های کارگر درآمد اندکی عاید بهره بردار می‌شود.
وی با یادآوری اینکه حداقل هفت ماه طول می‌کشد تا ماهی به مرحله درآمدزایی برسد گفت: می‌توان با افزایش زیرساخت‌ها به کاهش قیمت محصول با توجه به هزینه کارگر کمک کرد.

** نبودن واحدهای تکثیر ماهی
یکی دیگر از بهره برداران پرورش ماهی در شهرستان دنا گفت: نبودن واحدهای تکثیر ماهی در کهگیلویه و بویراحمد یکی از مشکلات جدی تولید کنندگان است.
مرتضی رحمتی با یادآوری اهمیت تولید ماهی به‌عنوان یک غذای سالم از مسئولان خواست تا با تقویت زیرساخت‌های توسعه شیلات گامی بلند به‌سوی سلامت مردم و ایجاد اشتغال پایدار بردارند.

** ماهیان گرم آبی و زینتی ظرفیت پنهان مناطق گرمسیری
یک دانش آموخته رشته کشاورزی در گچساران گفت: تولید ماهیان گرم آبی و زینتی یکی از ظرفیت‌های اشتغال در این شهرستان است که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
لیلا نویدی با اشاره به اینکه برای ایجاد یک واحد پرورش ماهی حداقل پنج میلیارد ریال سرمایه گذاری نیاز است بر تسریع در روند پرداخت تسهیلات بانکی تأکید کرد.

** برنامه ریزی برای توسعه زیرساخت‌ها
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: واحدهای تکثیر بچه ماهی و تولید غذای ماهی در این استان ایجاد می‌شود که در کاهش قیمت این محصول در استان تأثیر خواهد داشت.
کورش یزدان پناه بیان کرد: نبود واحد تولیدی تکثیر ماهی و غذای ماهی از مشکلات تولید کنندگان پرورش ماهی در کهگیلویه و بویراحمد است که باعث افزایش قیمت تمام شده محصول برای بهره بردار شده است.
وی افزود: واحدهای تولید تکثیر بچه ماهی تا چند سال پیش در این استان فعال بود اما به دلیل بیماری «وی. اچ. اس» تعطیل شد و قرار است براساس برنامه ریزی این واحدها احیا شود.
با شروع بیماری «وی. اچ. اس» در سال 94 و تعطیلی بیش از 60 مزرعه پرورش ماهی در استان میزان تولید با بیش از سه هزار تن کاهش به کمتر از 11 هزار تن در سال رسید.
این ویروس خطرناک که از مهر ماه سال 92 وارد مزارع پرورش ماهی قزل آلا شد، تا اردیبهشت 94 افزون بر 856 میلیارد ریال به بهره برداران این بخش خسارت وارد کرده بود.
وی گفت: زمین مورد نیاز طرح تولید غذای ماهی در کهگیلویه و بویراحمد تأمین شده و سرمایه گذار برای دریافت تسهیلات بانکی به بانک معرفی شده است.
وی ادامه داد: توسعه ماهیان گرم آبی به ظرفیت یک هزار تن در فاز نخست از برنامه‌های افزایش تولید ماهی در این استان است.

** ظرفیت پرورش ماهی در مناطق گرمسیری
یزدان پناه با اشاره به اینکه ظرفیت سه هزار تن ماهی گرم آبی در مناطق گرمسیری این استان با توجه به منابع آبی وجود دارد افزود: سه واحد تولید ماهیان خاویاری و چهار واحد ماهی کپور در شهرستان‌های گرمسیری پس از مراحل قانونی موافقت نامه اصولی دریافت کرده‌اند.
وی ابراز داشت: افزایش تولید در واحد سطح با آموزش نیز از برنامه‌های توسعه صنعت شیلات در مناطق سردسیری این استان است.

** طرح‌های در حال اجرا
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد اظهار داشت: در حال حاضر 57 مزرعه پرورش ماهی با پیشرفت فیزیکی 30 تا 60 درصد در این استان در حال ساخت است.
یزدان پناه گفت: در صورت بهره برداری از این طرح‌ها ضمن ایجاد 390 فرصت شغلی 2 هزار 725 تن به میزان تولید سالانه ماهی در کهگیلویه و بویراحمد افزوده خواهد شد.
وی با اشاره به فراهم بودن بستر پرورش ماهی خاویاری در مناطق گرمسیری استان بیان کرد: پرورش این گونه با توجه به درآمد خوب آن ظرفیت پنهان اشتغال در این مناطق است.
یزدان پناه تصریح کرد: 2 سال پیش برای نخستین بار طرح پرورش ماهیان خاویاری در کهگیلویه و بویراحمد شروع به فعالیت کرد و هم اکنون تولید آزمایشی این نوع ماهی با موفقیت در حال اجراست.
وی بیان کرد: تنها واحد پرورش ماهی خاویاری استان در شهرستان دنا فعالیت می‌کند که پنج هزار قطعه ماهی در آن پرورش است.
وی ماهیان خاویاری در استان را از نوع ازون برون، سیبری، شیب، استرلیادو فیل ماهی عنوان کرد و ادامه داد: هر سه سال یک بار از ماهیان خاویاری، خاویار استحصال می‌شود.
یزدان پناه افزود: قیمت هر کیلوگرم گوشت ماهی خاویاری برحسب نوع ماهی 500 تا 700 هزار ریال و هر کیلوگرم خاویار هفت تا ده میلیون به فروش می‌رسد.
وی گفت: استان با داشتن منابع آبی فراوان، اقلیم‌های گرمسیری و سردسیری، موقعیتی مناسب برای تولید ماهیان خاویاری با کیفیت دارد.
یزدان پناه میزان سرانه مصرف ماهی در استان را 6 کیلو و 500 گرم اعلام کرد و گفت: در افق 1404 میزان سرانه مصرف ماهی در این استان باید به بیش از 10 کیلوگرم برسد.
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد سرانه مصرف ماهی در ایران را هم اینک حدود 10 کیلوگرم ذکر کرد و افزود: میانگین مصرف ماهی در کشور در افق 1404 نیز 16 کیلوگرم تعیین شده است.
به گفته یزدان پناه کهگیلویه و بویراحمد یکی از قطب‌های تولید ماهی قزل آلا در کشور است به‌طوری که حدود 1.6 درصد تولید ماهیان سردآبی جهان و 10 درصد تولید ماهیان سردآبی کشور را تأمین می‌کند.

** افزایش ظرفیت پرورش ماهی
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: ظرفیت تولید ماهی در این استان سالیانه 17 هزار تن است که نسبت به سال 1392 سه هزار و 600 تن افزایش یافته است.
یزدان پناه اظهار داشت: ایجاد واحدهای تکثیر بچه ماهی و تولید غذای ماهی از نیازهای اساسی توسعه صنعت شیلات در این استان است که در انجام مراحل ابتدایی برای تحقق این امر هستیم.
وی تصریح کرد: هم اکنون 221 مزرعه پرورش ماهی در کهگیلویه و بویراحمد فعالیت می‌کند که 2 هزار و 450 نفر در آنها مشغول بکار هستند.

** پرداخت تسهیلات نیاز اساسی بهره برداران
یزدان پناه بیان کرد: 50 واحد پرورش ماهی برای تأمین سرمایه در گردش یا تکمیل احداث سازه‌های واحدهای تولیدی خود نیازمند دریافت تسهیلات هستند.
وی عنوان کرد: 24 واحد تولید و پرورش ماهی در کهگیلویه و بویراحمد برای دریافت تسهیلات چهار تا هشت میلیارد ریال مشاغل روستایی تشکیل پرونده داده‌اند که پس از طی مراحل قانونی به بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات معرفی خواهند شد.
کهگیلویه و بویراحمد حدود 10 درصد منابع آبی کشور با بیش از 10 میلیارد مترمکعب روان آب را در اختیار دارد و توسعه این صنعت ظرفیت بالایی در این استان دارد.
با توجه به رکود صنعت ماهیگیری و گسترش فرهنگ مصرف گوشت سفید، آبزی پروری به‌عنوان صنعتی که بیشترین ظرفیت برای تولید ماهی و گوشت سفید را دارد شایسته توجه بیشتر برای توسعه و حل مشکلات این صنعت در استان است.
با توجه به رشد این صنعت از نظر حجم و ارزش، آبزی پروری به‌طور آشکاری در کهگیلویه و بویراحمد به کاهش فقر، افزایش اشتغال و بهبود امنیت غذایی کمک کرده است ولی هموار کردن راه پر سنگلاخ این صنعت نوید آینده بهتری را می‌دهد.
گزارشگر: فرزانه شریفی** انتشاردهنده: سید ولی موسوی نژاد

منبع : ایرنا