رونق شیلات و ایجاد اشتغال پایدار /گ

كسب و كار شیلات در خطه هرمزگان با محوریت توسعه سایت های پرورش میگو و ماهی دریایی با وجود مشكلات روند افزایشی داشته به طوری كه با بهره برداری از مجموعه های جدید تا پایان برنامه ششم توسعه، برای 10 هزار نفر از ساحل نشینان هرمزگانی شغل پایدار ایجاد می شود.

این استان با دسترسی به آب های بین المللی و برخورداری از جزیره های 14گانه، در سال های گذشته ظرفیت های منحصر به فردی برای سرمایه گذاری و توسعه صنعت شیلات به نمایش گذاشته است.
شیلات هرمزگان با 22 بندر صیادی و صید سالانه، افزون بر 272 هزار تن انواع آبزی، 30 درصد بنادر صیادی و 36 درصد صید انواع آبزیان كشور را به خود اختصاص داده كه این آمار نشان از جایگاه و اهمیت فعالیت های شیلاتی این استان در كشور دارد.
اكنون 100 فروند شناور كشتی (ویژه صید فانوس ماهیان)، یك هزار و 100 فروند شناور لنج صیادی و بیش از سه هزار و 500 قایق صیادی متعلق به صیادان استان در آب های سرزمینی و حتی بین المللی (اقیانوس هند) فعالیت دارند.
شیلات هرمزگان توانسته برای 35 هزار نفر به صورت مستقیم و افزون بر 53 هزار نفر نیز به صورت غیرمستقیم اشتغال ایجاد كند كه با توجه به جذب سرمایه گذاری صورت گرفته در زمینه احداث سایت های پرورش میگو در غرب استان (شهرستان بندرلنگه) و واحدهای پرورش ماهی دریایی (ماهی در قفس) این رقم در حال افزایش است.

** ظرفیت های شیلاتی هرمزگان
بر اساس اعلام كارشناسان و اطلاعات مراكز تحقیقات شیلاتی و دانشگاهی، شیلات هرمزگان در بخش آبزی پروری و پرورش میگو دارای ظرفیت های بالایی است كه باید گسترش یابد.
مدیركل شیلات هرمزگان با تاكید بر ضرورت گسترش فعالیت های آبزی پروری به منظور كاهش فشار بر ذخایر آبزیان دریایی اظهار داشت: میزان تولید میگوی پرورشی این استان از دو هزار و 200 تن در سال 92، به 15هزار تن در سال گذشته رسیده است.
«محسن یكتاپور» با اشاره به برنامه ریزی های این اداره و همچنین فعالیت های بخش خصوصی ابراز امیدواری كرد: این رقم در سال جاری به 20 هزار تن، یعنی پنج هزار تن بیشتر از پارسال افزایش یابد.
وی یاد آور شد: 35 درصد از فعالان بخش كشاورزی هرمزگان را جامعه صیادی تشكیل می دهند كه این موضوع نشان دهنده اهمیت بسیار بالای این حوزه است.
یكتاپور با تاكید بر حمایت همه جانبه دولت تدبیر و امید از فعالان صنعت پرورش میگو تاكید كرد: فعالیت های شیلاتی باید به محور توسعه این استان تبدیل شود.

** تاریخچه سایت های پرورش میگو
هر چند صنعت پرورش میگو در كشور برای نخستین بار بیش از دو دهه قبل از بندر كلاهی میناب واقع در 100كیلومتری شرق بندرعباس آغاز شد، اما دیری نپایید كه دامنه این فعالیت در دیگر استان های ساحلی جنوب شامل بوشهر، خوزستان و حتی سواحل چابهار نیز گسترده شد.
قائم مقام سازمان شیلات ایران در این باره می گوید: با توجه به حجم بالای طرح های شیلاتی در حال بهره برداری و طرح های در دست انجام از جمله سایت های جدید پرورش میگوی هرمزگان، این استان در آینده ای نزدیك به عنوان الگوی فعالیت های شیلاتی كشور مطرح می شود.
«سیف الله حقیقی» با اشاره به فعالیت های انجام شده در این بخش، از مسئولان دستگاه های متولی خواست در زمینه برنامه ها و فعالیت های مجموعه شیلاتی هرمزگان با محوریت پرورش میگو و ماهی دریایی اطلاع رسانی كنند تا افكار عمومی بیشتر در جریان كارها قرار گیرد.
وی گفت كه تبلیغات و اطلاع رسانی، موجب جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی و در نتیجه توسعه بیش از پیش فعالیت های شیلاتی در زمینه پرورش میگو و تولید ماهی دریایی (ماهی در قفس) در این استان می شود.
قائم مقام سازمان شیلات ایران از زمین های مناسب شناسایی شده در سواحل دریای عمان و خلیج فارس و همچنین جزایره 14 گانه هرمزگان به عنوان بهترین بستر برای فعالیت های شیلاتی با محوریت پرورش میگو در این استان از كشور نام برد.
حقیقی افزود: با همكاری جهاد كشاورزی، شیلات و منابع طبیعی هرمزگان، پهنه بندی سواحل استان به منظور توسعه آبزی پروری در دستور كار قرار گرفته كه با عملیاتی شدن این طرح ها، شاهد محقق شدن وعده های رئیس دولت دوازدهم در زمینه توسعه فعالیت های شیلاتی با محوریت تولید میگو و ماهی دریایی خواهیم بود.
معاون آبزی پروری اداره كل شیلات هرمزگان نیز گفت: با حمایت دولت تدبیر و امید، این استان دو سال پی در پی، ركورد دار بیشترین تولید میگوی پرورشی و همچنین تولید این آبزی در واحد سطح است.
«علی كریمی» اظهار داشت: در سالی كه گذشت، افزون بر 15هزار تن میگوی پرورشی در این استان تولید شد كه این رقم پنج هزار تن بیشتر از سال ماقبل آن (95) و حدود 12 هزار تن بیشتر از آغاز به كار دولت یازدهم است.

** تیاب جنوبی، ركورد دار بیشترین تولید میگوی كشور
این مقام مسئول در اداره كل شیلات هرمزگان بیان كرد: ركورد بیشترین تولید در واحد سطح (هر هكتار) نیز با برداشت 20 تن به مزرعه كشت و صنعت میناب به مدیریت «علی حاتمی» در سایت «تیاب جنوبی» اختصاص دارد.
كریمی استفاده از جدیدترین روش های پرورش از جمله استخر عمیق، به كارگیری دستگاه های هواده و تغذیه استاندارد، توجه به توصیه های كارشناسان شیلات، بازدید از فعالیت های شیلاتی كشورهای صاحب سبك و به روز رسانی دانش فنی را از مهم ترین راه های دستیابی به ركورد تولید 20 تن میگو در هكتار عنوان كرد.
وی افزود: بر پایه برنامه ریزی ها، امسال نیز سطح زیر كشت مزارع پرورش میگوی این استان با یك هزار و 200 هكتار افزایش، به چهار هزار و 800 هكتار رسید.
معاون آبزی پروری شیلات هرمزگان با اشاره به دو دوره پرورش میگو در سال، پیش بینی كرد كه امسال بیش از 18 هزار تن میگو از استخرهای پرورشی این استان برداشت شود.
به گفته كریمی، هرمزگان تنها استانی است كه سالانه دو بار از اسفند تا تیر و از تیر تا اواخر آذر كار پرورش و برداشت میگو و همچنین تولید لارو میگو در آن انجام می شود.
میگوی مورد استفاده در سایت های پرورشی هرمزگان از نوع «وانامی» است كه از مهم ترین ویژگی های آن می توان به ضریب رشد و بازماندگی بالا، مقاوم بودن به بیماری ها و دوره كوتاه مدت اشاره كرد.

** طرح توسعه سایت های پرورش میگو
وی در ادامه با اشاره به استقبال سرمایه گذاران از فعالیت های آبزی پروری در هرمزگان بیان كرد: در حال واگذاری زمین های استعداد یابی شده منطقه كرگان شهرستان میناب در قالب قطعه های 20 هكتاری به متقاضیان بومی دارای مجوز پرورش میگو هستیم.
كریمی یاد آور شد: عملیات هم زمان شناسایی، نقشه برداری و حتی واگذاری حدود 21 هزار هكتار زمین مستعد پرورش میگو در شهرهای ساحلی این استان انجام شده است.
معاون شیلات هرمزگان ابراز داشت: سطح مفید این زمین ها به 15هزار هكتار می رسد كه با در نظر گرفتن چهار هزار و 800 هكتار مزرعه در حال بهره برداری، میزان تولید سالانه میگوی این استان تا پایان برنامه ششم توسعه به بیش از 70 هزار تن افزایش می یابد.
با ایجاد هر مزرعه 20 هكتاری پرورش میگو برای 12 نفر به طور مستقیم شغل ایجاد می شود؛ با واگذاری زمین های شناسایی شده و پس از بهره برداری از سایت های جدید تا پایان برنامه ششم توسعه، برای 10 هزار نفر از ساحل نشینان هرمزگانی شغل پایدار ایجاد می شود.
گستره مفید مزارع پرورش میگو در هرمزگان اكنون چهار هزار و 800 هكتار است و با پیش بینی تولید بیش از 18هزار تن در سال عنوان شده كه با توجه به كیفیت بالای محصول، 80 درصد آن به ارزش بیش از 75 میلیون دلار به خارج از كشور صادر می شود.
اكنون نزدیك به دو هزار و 450 نفر به طور مستقیم در سطح چهار هزار و 800 هكتار از مزارع پرورش میگوی این استان فعالیت دارند.
شیلات و آبزیان به عنوان قدیمی ترین منبع درآمدی ساحل نشینان هرمزگان، با حمایت دولت تدبیر و امید می تواند به محور توسعه این استان نیز تبدیل شود.
میزان میگوی پرورشی تولیدی سال گذشته در كشور حدود 32 هزار تن اعلام شده كه بیش از 15هزار تن آن در استخرهای پرورش میگوی هرمزگان تولید شده است.

** تغییر رویكرد مثبت پرورش دهندگان
هر چند پیشینه فعالیت پرورش میگو در هرمزگان به بیش از 20 سال می رسد؛ اما ظرف 6 سال گذشته تاكنون شاهد تغییر رویكرد پرورش دهندگان در زمینه استفاده از صاحب نظران این صنعت (داخلی و خارجی) و همچنین استفاده از فناوری های نوین در زمینه افزایش تولید این آبزی در واحد سطح هستیم.
در این زمینه می توان از برگزاری سمینار تخصصی میگو با موضوع «مدیریت بهینه مزارع پرورش میگو با رویكرد ایمنی زیستی» از طرف بخش خصوصی (پرورش دهندگان میگو) نام برد كه تابستان امسال با همكاری اداره كل شیلات هرمزگان در شهر بندرعباس برگزار شد.

** شیلات هرمزگان از نگاه آمار
مدیركل شیلات هرمزگان گفت: كسب و كار یك پنجم از جمعیت یك میلیون و 760 هزار نفری این استان از طریق فعالیت های شیلاتی است.
محسن یكتاپور ابراز داشت: صید سالانه 272 هزار تن انواع آبزی (با مصرف داخل و خارج)، فعالیت 72 تعاونی صیادی، 22 بندر صیادی در حوزه این اداره كل واقع در سواحل خلیج فارس و دریای عمان و همچنن 39 مركز تخلیه صید تنها به عنوان بخشی از ظرفیت های صیادی این استان به حساب می آید.
او از فعالیت 9 سایت پرورش میگو با تولید سالانه 16 تا 20 هزار تن، چهار شركت پرورش ماهی دریایی (ماهی در قفس) با تولید سالانه پنج هزار تن، تولید یك میلیارد و 400 میلیون عدد لارو میگو، 12 كارخانه تولید پودر ماهی و تعداد زیادی واحدهای تولید غذای ماهی و میگو به عنوان بخشی دیگر از ظرفیت های شیلاتی این استان در زمینه آبزی پروری نام برد.
استاندار هرمزگان نیز از شیلات به عنوان یكی از اثرگذارترین فعالیت ها در زمینه اقتصاد مقاومتی نام برد و گفت: توسعه صنایع فرآوری آبزیان، برنامه ریزی برای برداشت اصولی و هدفمند، افزایش صادرات، توسعه اشتغال و همچنین افزایش درآمد فعالان این بخش در قالب آبزی پروری (میگو و ماهی دریایی) از مهم ترین برنامه های شیلات هرمزگان است.

فریدون همتی با اشاره به موفقیت های به دست آمده در زمینه طرح های تولید و پرورش ماهی دریایی (ماهی در قفس) افزود: با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت ارزی و ریالی از فعالان و متقاضیان سرمایه گذاری در این زمینه حمایت می كنیم.

منبع : ایرنا