ماهیگیری سبز /گ

روش جدید صید ماهی با هدف حفاظت از ذخایر دریا در خلیج فارس کلید خورد

بین ١٥ تا ٢٠ مربی خارجی به ٥٠٠ تا ٦٠٠ صیاد ایرانی روش صید با قلاب را آموزش داده‌اند

یک قایق کوچک، سکوت و صیادی که با کلاهی بر سر و چوبی در دست، طعمه‌ای به ریسمانی نازک بسته و منتظر ماهی است... این تصویری است که در ذهن همه ما از صید با قلاب نقش بسته. اما ماهیگیری با قلاب به این تصویر خلاصه نمی‌شود و این روزها تبدیل به روشی تازه و ناشناخته شده است. آن‌قدر تازه و ناشناخته که به گفته سرپرست معاونت صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات بیش از ‌٥٠٠ صیاد درباره جزییات اجرایی آن در ماه‌های پایانی‌ سال ٩٦ آموزش دیده‌اند.
ماجرا از این قرار است که این روش به ٢شکل دستی و صنعتی انجام می‌شود و با مدل سنتی ماهیگیری با قلاب کاملا تفاوت دارد. در مدل صنعتی این روش تازه به گله ماهی‌ها با سرعت بالای شناور و رشته قلاب‌های دستی حمله شده و ماهی تازه صید می‌شود، اما در روش دستی رشته‌قلاب‌ها با طعمه‌های مخصوص به داخل آب‌ها انداخته می‌شود. ماهی‌هایی که با قلاب صید می‌شوند، ماهی‌های صنعتی بوده و بیشتر برای تهیه تن‌ماهی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
صیادان جنوب کشور می‌گویند این روش بی‌برو و برگرد بر افزایش فروش و رونق بازار ماهی تأثیر می‌گذارد، تا جایی که خودشان کمر همت بسته و آموزش‌های لازم را از استادان پاکستانی و هندی آموخته‌اند. شاپور کاکولکی، سرپرست معاونت صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات به «شهروند» می‌گوید: بکارگیری این روش می‌تواند ظرف یک‌سال آینده تولید تن‌ماهی ما را تا چندین برابر افزایش دهد.
یعقوب دوجی، مدیرعامل اتحادیه سراسری صیادی ایران از استقبال صیادان جنوب کشور از ورود این روش به ساحل خلیج‌فارس گفته و به «شهروند» توضیح می‌دهد: این روش، روش آسانی بوده و برای صیادان بسیار کم‌هزینه‌تر است. ماهیگیری با تور، هزینه‌های بسیاری روی دست صیاد می‌گذارد و درنهایت نیز ماهی که با قلاب گرفته ‌شود، هم تازه‌تر است، هم خاصیت بیشتری دارد. مشتری هم با یک بار تست، تفاوت این ٢ ماهی را به‌خوبی می‌فهمد.
او با انتقاد از این‌که شناورهای ما هنوز سرعت کافی برای صید با قلاب را ندارند، ادامه می‌دهد: اگر شناورهای مورد نیاز این روش وارد کشور شده و درنهایت بازار فروش این ماهی هم فراهم شود، می‌توان گفت بازار ماهی در کشور تکان می‌‌خورد، صیادان هم با دلگرمی بیشتری به کار خود ادامه می‌دهند.
بازار ماهی‌های صنعتی در کشورهای بزرگ به سمت صید با قلاب می‌رود. صیادانی که «شهروند» جسته‌وگریخته پای صحبت‌شان نشسته، معتقدند گسترش صید با قلاب می‌تواند تحول مهمی در بازار ماهی‌های صنعتی و تن‌ماهی به وجود بیاورد.
گفتنی است ایران ٥درصد از کل کنسرو تن‌ماهی جهان را تولید می‌کند. به گزارش صنایع کنسرو ایران، ٨٠درصد شهرنشینان در سبد غذایی خود ‌تن‌ماهی مصرف می‌کنند که از این تعداد ٢٨‌درصد افراد یک بار در ماه، ٢٥‌درصد بین ٢ تا ٣ بار در ماه و ٤‌درصد ایرانی‌ها بیش از یک بار در هفته تن‌ماهی مصرف می‌کنند. این درحالی است که ٣٢‌درصد ایرانی‌ها کمتر از یک بار در ماه تن‌ماهی مصرف می‌کنند و در مقابل برای ١١‌درصد افراد مصرف تن‌ماهی در این بازه زمانی ثبت نشده است.
چرا صید با قلاب؟!
در روش صید با قلاب کیفیت آبزیان صیدشده حفظ می‌شود و به طبع فروش آن بیشتر است و سطح معیشت خانوار صیادان ارتقا می‌یابد.
بیشتر صیادان تن ماهیان علاقه‌مند به صید با قلاب هستند، چراکه این نوع صید موجب حفظ کیفیت ماهی و طعم و مزه آن برای مصرف‌کننده می‌شود.
صید با روش قلاب در استان هرمزگان برای ماهیان یال اسبی که حرام گوشت نیز هستند، اشتغال فراوانی را بین مردم این منطقه به همراه داشته است.
این روش می‌تواند در آینده جایگزین روش‌های صید مخرب محیط‌زیستی شود، چراکه صید با تور باعث صید ماهی در رده‌های مختلف سنی شده و زاد و ولد آنها را با خطر مواجه می‌کند.

در نوع‌ دستی و صنعتی روش صید با قلاب رشته‌نخ‌هایی به صورت افقی و موازی با سطح دریا در آب ریخته می‌شود.
نوع دستی صید با قلاب را مربی‌های خارجی در دوره‌های کوتاه‌مدت به صیادان بتوانند ایرانی آموزش داده و خواهند داد تا به‌تدریج صیادان ایرانی خود رأسا به این امر اشتغال ورزند.
کشتی‌ها برای نوع صنعتی صید با قلاب در عمق ٤٥ متری فعالیت می‌کنند و به اکوسیستم آبزیان آسیبی نمی‌رسانند. همچنین نوک قلاب برای دهان بچه‌ماهی‌ها بزرگ است و آنها را صید نمی‌کند. این در حالی است که در روش صید با تور چرخه تولیدمثل آبزیان دچار مشکل می‌شود.
خریداری تور هزینه‌های زیادی را به صیاد تحمیل می‌کند، به‌خصوص که تور‌های ماهیگیری به راحتی مستهلک شده و در برخورد با موانع دریایی پاره می‌شوند.
برای استفاده از روش صید با قلاب بیش از ١٥ مجوز از اتحادیه تن ماهیان اقیانوس هند دریافت کرده‌ایم.
کشت‌های صید تن‌ماهیان می‌توانند قریب به‌هزار تن‌ ماهی صید کنند و این در حالی است که قایق‌های کوچک سابق تنها می‌توانند ٣٠ تا ١٠٠ کیلوگرم ماهی تن صید کنند.
بین ١٥ تا ٢٠ مربی خارجی به ٥٠٠ تا ٦٠٠ صیاد ایرانی روش صید با قلاب را آموزش داده‌اند

منبع : شهروند