نقشه‌برداری از ذخایر میگو در خلیج فارس با اطلاعات ماهواره ای

آبزیان، همواره زیرنظر محققان قرار داشته‌اند تا هم مشکلات مربوط به آنها برطرف شود هم برای انسان، محیط زیست و تغذیه سالم به مقدار کافی وجود داشته باشد. بنیاد ملی علم ایران هم به خاطر اهمیت بالای این موضوع، از طرح‌های محققان پیرامون آبزیان حمایت می‌کند.

«پهنه‌بندی ذخایر میگو در مناطق شمالی خلیج فارس به وسیله یکپارچه‌سازی اطلاعات ماهواره‌ای (دمای سطحی آب و کلروفیل-a) و داده‌های منطقه‌ای در صیدگاه‌های استان بوشهر» عنوان طرح پژوهشی مهناز ربانی‌ها، استادیار مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور است که این طرح را با حمایت بنیاد ملی علم ایران به پایان رسانده است.

ربانی‌ها درباره این طرح توضیح داد: همه‌ساله برداشت از ذخایر میگو در صیدگاه‌های خلیج فارس توسط تعداد زیادی از شناور‌های سنتی و صنعتی انجام می‌شود. یکی از موضوعات مطرح در ارتباط با خصوصیات زیستی میگو‌ها، شناسایی زیستگاه‌ها و میزان ذخایر آن‌هاست.

وی ادامه داد: با توجه به نقش کلیدی ذخایر میگو از نظر بوم شناختی در اکوسیستم‌های دریایی به‌ویژه آبزیان کف‌زی و تأمین غذای بسیاری از گونه‌های تجاری کف‌زی، برداشت سالیانه از ذخایر این آبزیان و قرار داشتن میگو در شمار آبزیان کوتاه عمر، این موضوع اهمیت پیدا می‌کند که بررسی بهتری توسط محققان در ابعاد زیستی، بوم‌شناسی و ذخایر میگو انجام شود.

این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: علاوه بر این، درجه حرارت آب یکی از اساسی‌ترین پارامتر‌های اقیانوس‌شناسی محسوب می‌شود. تغییرات زمانی و مکانی دمای آب، نقش مهمی در زندگی آبزیان دارد. دما نه‌تنها بر رفتار آبزیان اثر می‌گذارد، بلکه بر گردش آب و جریان‌های فراچاهنده نیز اثر می‌گذارد. از طرفی، ‎میگو یکی از آبزیان کف‌زی است که بخش اعظم زندگی خود را در کف دریا و لایه‌های آب نزدیک به بستر دریا به سر می‌برد و دمای عمق آب نقش مهمی در رشد و بقای میگو دارد.

وی تصریح کرد: دمای عمق و دمای سطحی آب، دو پارامتر مهم در رشد میگو است لذا در این پژوهش به منظور پهنه‌بندی ذخایر میگو از داده‌های ماهواره‌ای دمای سطحی آب و کلروفیل، استفاده شد.

ربانی‌ها ادامه داد: ارتقای سیستم مدیریت و برنامه‌ریزی منابع شیلاتی در آب‌های جنوب کشور و بهینه‌سازی مدیریت ذخایر میگو در خلیج فارس با استفاده از سامانه سنجش از راه دور از جمله اهدافی بود که در این تحقیق دنبال شد. همچنین ما در این طرح پژوهشی به دنبال بررسی الگوی مهاجرت و گسترش گله‌های میگو در آب‌های استان بوشهر با استفاده از اطلاعات ماهواره‌ای و تعمیم آن به آب‌های شمالی خلیج فارس بودیم که خوشبختانه این اهداف محقق شد.

ربانی‌ها در پایان خاطرنشان کرد: نمونه‌برداری میدانی از میگو در این تحقیق، یک مشکل اساسی بود و هزینه‌های زیادی را برای انجام آن متحمل شدم با این حال، این تحقیق به نتیجه رسید و نتایج آن در ژورنال‌های معتبر علمی به چاپ رسید.

منبع: تسنیم