خودکفایی، اشتغال و معیشت با استفاده از پساب‌های کشاورزی

کشورهای چین، اندونزی، هندوستان، بنگلادش، ویتنام و تایلند، با بالاترین تولید، جزو کشورهای توسعه یافته در این صنعت بشمار می روند. کشور ما علیرغم پتانسیل های کم نظیری که دارد فقط حدود ۵۰۰ هزار تن آبزی پرورشی تولید می کند؛توسعه صنعت میگو، ماهیان دریایی، ماهیان خاویاری و ماهیان زینتی نه تنها به تکنیکهای نوین نیازمند است بلکه این صنعت بطور ۱۰۰ درصد به آرتمیا وابسته است.

بنیانگذار پژوهشکده آرتمیا و آبزی پروری با بیان اینکه متاسفانه دریاچه ارومیه که زمانی بزرگترین منبع تولید آرتمیا در دنیا بود طی ۲۵ سال گذشته با بحران بی‌سابقه ای مواجه بوده و تولید آرتمیا در آن متوقف شده است، لذا این صنعت ارزآور و اشتغالزا برای تامین آرتمیای مورد نیاز خود به خارج از کشور وابسته است و ادامه این وابستگی می تواندعواقبی برای این صنعت ببار آورد، افزود: رشد سریع صنعت آبزی پروری در بسیاری از کشورهای دنیا از یک طرف و خشک شدن تعدادی از زیستگاه‌های طبیعی آرتمیا نظیر دریاچه ارومیه از طرف دیگر، باعث شده سازمان خوارو بار ملل متحد برای تامین نیاز آرتمیا مورد نیاز صنعت‌ آبزی‌پروری ابراز نگرانی کرده و در این راستا طی جلسات متعدد به دنبال آلترناتیوهای قابل دسترس باشد.

برای این منظور با حمایت و مشارکت متخصصین برجسته آرتمیا، کنسرسیوم بین‌المللی پرورش آرتمیا را ایجاد کرد و برای جبران کاهش تولید آرتمیا از دریاچه‌های شور طبیعی، پرورش آرتمیا در استخرهای خاکی را در برنامه‌های خود قرار داده است.

ناصر آق ادامه داد: در حال حاضر ۴۶ کشور دنیا از جمله ایران جزو این کنسرسیوم هستند و متخصصین و محققین آرتمیا از ۹ کشور دنیا اعضای هیات امنای آنرا تشکیل می دهند. کنسرسیوم بین المللی پرورش آرتمیا، ضمن تشویق کشورهای دارای منابع آب شور برای پرورش آرتمیا، از پروژه های تولید آرتمیا حمایت های علمی و فنی می کند.

وی با اشاره به تلاش ۲۰ سال گذشته در استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر، خوزستان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی، برای اجرای پروژه پرورش آرتمیا با استفاده از آبهای شور دریا و یا آبهای شور نامتعارف نظیر پساب آب شیرین کن ها، آبهای شور زیرزمینی، پساب تصفیه خانه های شهری و زه کش های کشاورزی و عدم حمایت مسئولین در این راستا، افزود: متاسفانه این عدم حمایت می تواند صنعت آبزی‌پروری کشور را برای همیشه به خارج وابسته کند ولی این وابستگی می‌تواند بسیار خطرناک باشد. چون در آینده نزدیک مصرف جهانی آرتمیا از تولید آن فراتر خواهد رفت و قیمت سیست آرتمیا افزایش چشمگیری خواهد یافت و صنعت آبزی پروری کشور با بحران بزرگی مواجه خواهد شد.

این استاد دانشگاه ارومیه، با بیان اینکه ما جزو معدود کشورهای دنیا هستیم که دانش فنی‌وتوانایی تولید بهترین کیفیت آرتمیا را داریم، اظهار کرد: پرورش آرتمیا در زمین‌های شور غیرقابل کشت و زرع، با استفاده از آب دریا و پساب آب شیرین کن‌ها نه فقط نیاز صنعت آبزی پروری را تامین خواهد کرد بلکه تولید آرتمیا به عنوان یک محصول شیلاتی از سودآوری بیشتری نسبت به سایر آبزیان پرورشی برخوردار است.

وی با کشورهای عربی منطقه با احداث بزرگترین تاسیسات آب شیرین کن در دنیا، روزانه ده‌ها میلیون مترمکعب آب شیرین از آب خلیج فارس و دریای عمان تولید می کنند و بدین‌ وسیله توانسته‌اند ضمن تامین نیازهای شرب، صنعت و کشاورزی، فعالیهای شیلاتی را نیز توسعه دهند، اظهار کرد: مرز دریایی ایران در جنوب کشور حدود ۱۵۰۰ کیلومتر طول دارد و جزو بهترین مناطق دنیا برای تولید انواع آبزیان دریایی منجمله آرتمیاست.

این بنیانگذار پژوهشکده آرتمیا و آبزی‌پروری با اشاره به اینکه در سیستم‌های پرورشی برای تغذیه آرتمیا از جلبک‌های تک سلولی و پسماندهای کشاورزی استفاده می‌شود، تصریح کرد: جلبک‌های تک سلولی نیز از طریق کوددهی آب دریا تولید می‌شود. بدینوسیله می‌توان پساب و پسماند را به ثروت تبدیل کرد چون با استفاده از این دو محصول که ضایعات دو صنعت مختلف هستند می‌توان محصولی بسیار با ارزش تولید کرد. بطوریکه در یک مزرعه ۵۰۰ هکتاری سالانه می‌توان حدود ۵۰ تن سیست و ۲۰۰ تن بیومس مرغوب آرتمیا به ارزش حدود هفت میلیون دلار تولید کرد در حالیکه کل هزینه‌های جاری سالانه آن کمتر از یک میلیون دلار می شود.

آق با بیان اینکه در یک مزرعه ۱۰۰ هکتاری آرتمیا می‌توان سالانه تا دو میلیون دلار محصول تولید کرد، ادامه داد: ما می‌توانیم با ایجاد یک مزرعه ۵۰۰ هکتاری کل نیاز کشور را تامین کرده و باعث خودکفایی این صنعت شویم.

این متخصص آرتمیا افزود: توسعه پروژه‌های پرورش آرتمیا به عنوان یک محصول شیلاتی بسیار با ارزش می‌تواند در کنار سایر محصولات شیلاتی کشور، باعث ایجاد اشتغال برای صدها جوان شده و سالانه میلیون‌ها دلار ارز به کشور جذب کند.

منبع: ایسنا