دست پُر شیلات گیلان در توسعه اقتصاد دریا محور

آبان ماه سال ۱۴۰۲؛ رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل یکصد و دهم قانون اساسی و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام، سیاست‌های کلی توسعه دریامحور را برای اقدام به رؤسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کردند.

بر اساس این ابلاغیه قوه مجریه موظف است با کمک مجلس شورای اسلامی و قوه قضائیه و با بسیج دستگاه‌های مسئول، برنامه جامع تحقق این سیاست‌ها را، شامل تقدیم لوایح، تصویب مقررات و اقدامات اجرائی لازم در مهلت شش ماهه ارائه کند.

یکی از دستگاه‌هایی که در زمینه بهره‌برداری از دریا همچنین تحقق این سیاست‌ها نقش دارد، سازمان شیلات ایران و ادارات کل شیلات در استان‌های کشور هستند که در این بین شیلات استان گیلان با دسترسی به بیش از ۳۰۰ کیلومتر از نوار ساحلی دریای خزر می‌تواند سهم قابل توجهی در تحقق سیاست‌های توسعه دریامحور داشته باشد.

در همین رابطه کوروش خلیلی، مدیر کل شیلات گیلان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: شاید در برابر صنایع دیگر دریایی از جمله کشتیرانی، تجارت و استخراج معادن از دریاها، فعالیت شیلاتی در اندازه کوچکتری انجام شود ولی سهل‌الوصول‌تر و پراشتغال‌ترین گزینه است و کشورهای پیشرو هر جا که در این حوزه ورود کردند درآمد بالایی دارند و مباحث اشتغال شیلاتی آنها پررنگ است که ما نیز از این فرصت برای توسعه تولیدات شیلاتی استان گیلان باید استفاده کنیم.

بیش از ۱۰ درصد سبد تولیدات شیلاتی گیلان از دریا تامین می‌شود

خلیلی با بیان اینکه در حوزه اقتصاد دریامحور از مجموع ۷۴ هزار تن تولیدات شیلاتی گیلان حدود ۱۲ هزار تن استحصال دریایی است، گفت: چیزی حدود بیش از ۱۰ درصد سبد تولیدات شیلاتی گیلان از دریا تامین می‌شود و این نشان دهنده این است که ما در حوزه اقتصاد دریامحور حضور داریم.

وی با بیان اینکه در حوزه اقتصاد دریامحور شیلاتی سه مسیر داریم که باید استفاده کنیم، افزود: توسعه استفاده از حوزه ساحلی برای مزارع پرورش آبزیان با استفاده از آب دریا، بهره‌برداری از مناطق کم عمق ساحلی همچنین حضور در آب‌های با عمق بالا در این روش‌ها مورد توجه است همانطور که کشورهای مختلفی که در حوزه پرورش آبزیان فعالیت دارند با استفاده از این سه مبحث در تولید به نتیجه رسیده‌اند.

خلیلی با بیان اینکه استفاده از آب‌های دوردست برای پرورش ماهی یکی از کارهای اساسی است که می‌تواند تولید را در حوزه اقتدار تضمین کند، تصریح کرد: کشورهای بزرگ تولید کننده کشتی‌های آبزی پروری را وارد دریا کردند ضمن اینکه از آب‌های ساحلی برای توسعه پرورش ماهی در قفس استفاده کردند و در نهایت در حوزه ساحلی با مجتمع‌های بزرگ و مدار بسته‌ با تزریق و جابجایی آب دریا توانستند ماهیان دریایی را پرواربندی و یا کل مسیر تولید بچه ماهی و بازسازی ذخائر را انجام دادند و نهایتاً تولید تجاری به وجود آوردند که ما نیز در این سه خط باید برای توسعه تولیدات شیلاتی استان حرکت کنیم.

وی با بیان اینکه شیلات گیلان از ۶ ماهه دوم سال ۱۴۰۱ با تعریف مگاپروژه‌ها خود را برای ورود به این حوزه آماده کرده، افزود: با مطالعات گروه مشاوران در سازمان مرکزی؛ پنج نقطه برای بندر- مزرعه در استان گیلان مشخص شده است.

خلیلی در خصوص مطالعات اقتصادی شهر ماهیان خاویاری (بلوگاسیتی)، تصریح کرد: پس از بررسی راهکارها با مشاورین ذی‌صلاح؛ قرار شد طرح توجیهی تیپ یک را برای مزارع کوچک تعریف و شهر مولد خاویاری در حوزه ساحلی را به اجرا در بیاورند که بر مبنای آن به دنبال شرایط ورود به عرصه تولید برویم.

مدیرکل شیلات گیلان با تاکید بر اینکه در تمام این‌ها مشارکت مردم و حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی مدنظر است، گفت: مباحث اقتصادی این طرح‌ها آنقدر پررنگ است که بتواند برای سرمایه‌گذاران بزرگ، جذابیت داشته باشد ضمن اینکه در حوزه‌های مختلف بازسازی ذخائر و توسعه آبزی پروری شرایط مناسبی برای جهش و افزایش تولید در استان وجود دارد.

رهاسازی ۵۰ درصد بچه ماهیان تجاری دریای خزر توسط شیلات گیلان

خلیلی با اشاره به اهمیت بازسازی ذخائر، تاکید کرد: این امر جزء وظایف حاکمیتی سازمان شیلات است و شیلات گیلان هم با وجود مراکز بزرگ حفظ و بازسازی ذخائر ژنتیکی نقش پررنگی در حوزه رهاسازی انواع بچه ماهی تولیدی در نوار ساحلی خزر دارد به طوری که هم‌اکنون نزدیک به ۵۰ درصد این اقدام در شمال کشور توسط مراکز بازسازی ذخائر شیلات گیلان انجام می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه از نکات مورد تاکید شیلات در تکثیر طبیعی و بازسازی ذخائر؛ مشارکت جامعه صیادی است، افزود: هر جا صیادان و جامعه بهره‌بردار پشتوانه فعالیت‌های شیلات بودند نتایج خیلی خوبی را شاهد بودیم ضمن اینکه با بازسازی ذخائر استمرار شغل صیادی تضمین می‌شود.

مدیرکل شیلات گیلان با بیان اینکه برای سال جاری همانند سال گذشته ملزم به رهاسازی بیش از ۱۵۰ میلیون قطعه انواع بچه ماهیان استخوانی و غضروفی که بیشتر آنها بچه ماهی سفید است، هستیم، افزود: در بحث بازسازی، سال گذشته و امسال توانستیم مولدین مناسبی برای مراکز بازسازی تامین کنیم که منجر به تولید بچه ماهیان برای رهاسازی در مصب رودخانه‌ها و دریای خزر می‌شود.

خلیلی تصریح کرد: بازسازی ذخائر، تضمین پایداری محصولات شیلاتی دریا در حوزه صید و صیادی است و اگر بخواهیم ذخیره منابع دریایی را تحت فشار قرار دهیم با کاهش صید روبرو می‌شویم. این مسئله در کنار حجم آلودگی و تغییراتی که توسط انسان‌ها در رودخانه‌ها به عنوان زیستگاه و مأمن تکثیر تولید آبزیان است، بستر و زیستگاه طبیعی را از بین بردیم. وقتی زیستگاه از بین می‌رود شرایط طبیعی زاد و ولد تغییر کرده در نتیجه روی ذخیره منابع زنده آبزیان در دریا تاثیر منفی دارد که بازسازی ذخائر به نوعی جبران کننده آن شرایط است لذا می‌توان گفت با بازسازی ذخایر نیز در حوزه اقتصاد دریامحور فعالیت داریم.

رشد ۵۰ درصدی رهاسازی بچه ماهیان سوف و خاویاری در گیلان

وی تاکید کرد: برای اقدام موثر و ماندگاری بیشتر بچه ماهیان رهاسازی شده، برنامه شیلات گیلان بر رهاسازی بالای یک گِرم بچه ماهیان سفید است و برای بچه ماهیان سوف نیز وزن ۲ گرم مد نظر است که مطمئناً به بیشتر از این وزن هم می‌رسیم کما اینکه در تولید و رهاسازی بچه ماهیان سوف و خاویاری با یک رشد ۵۰ درصدی نسبت به سال قبل مواجه هستیم و این نویدبخش شرایط بهتر صید و صیادی در سنوات آتی است.

خلیلی تصریح کرد: امسال همانند سال قبل تا یک میلیون بچه خاویاری تعهد داریم ولی مطمئناً تا یک میلیون و چهارصد بچه ماهی خاویاری رهاسازی خواهیم داشت.

بالغ بر ۱۰۰ هزار تن؛ چشم‌انداز تولیدات شیلاتی گیلان در مسیر هفتم توسعه

مدیرکل شیلات گیلان در پاسخ به این شبهه که در گذشته وفور ماهی بود، تاکید کرد: چهار دهه قبل مجموع تولیدات شیلاتی گیلان تا ۲۵۰۰ تن بود ولی امروز بیش از ۷۴ هزار تن تولید داریم و چشم‌انداز تولیدات شیلاتی استان در مسیر هفتم توسعه بالغ بر ۱۰۰ هزار تن است که با توجه به‌ اقدامات در دست انجام به این‌ رقم می‌رسیم.

وی افزود: در کنار این اتفاقات باید افزایش جمعیت استان، توسعه شهرنشینی، گسترس بازار مصرف را لحاظ کنیم ضمن اینکه در حال حاضر گیلان صادر کننده حجم زیادی از تولیدات شیلاتی به استان‌های دیگر است.

خلیلی ادامه داد: با برنامه‌ریزی که از سال گذشته در بحث تامین منابع بانکی و با حمایت استانداری و جهاد کشاورزی گیلان انجام شد توانستیم اعتبارات و تسهیلات بسیار مناسب و نزدیک به هفت برابر سنوات قبل استفاده کنیم و توسعه و نوسازی را توأمان در نظر داریم.

گیلان؛ جزو استان‌های برتر در توسعه آبزی پروری ماهیان خاویاری

مدیرکل شیلات گیلان با بیان اینکه سال گذشته رشد ۴۹ درصدی در حوزه ماهیان خاویاری داشتیم، تاکید کرد: کما اینکه در ۱۴۰۱ هم این اتفاق افتاد و امروز جزء استان‌های برتر در توسعه آبزی‌پروری ماهیان خاویاری هستیم که البته تمام مسیر پرورش و تجارت توسط بخش خصوصی انجام می‌شود.

خلیلی با تاکید بر اینکه مسیر توسعه شیلاتی گیلان مسیر روشنی است، افزود: فعالان حوزه آبزی‌پروری ماهیان گرمابی در بخش خصوصی در هر هکتار تا ۲۵ تن هم، تولید دارند و این نشان می‌دهد ما نیازی به توسعه افقی و گسترش مزارع نداریم بلکه باید از تکنولوژی استفاده کنیم تا علاوه بر افزایش تولید، کیفیت کار را حفظ و هزینه‌های تولید را کاهش دهیم.

مدیرکل شیلات گیلان با اشاره به اینکه در تولید ماهیان گرمابی سال گذشته از ۳۰۰ تن به ۲۰۰۰ تن در حوزه متراکم رسیدیم، تاکید کرد: امسال بالای ۵۰۰۰ تن را برای این کار در نظر گرفتیم.

خلیلی با تاکید بر ورود به بهره‌برداری از آب‌بندان‌ها در پرورش ماهی، گفت: از ۹۰۰۰ هکتار آب‌بندان شناسایی شده در استان گیلان ۵۰۰۰ هکتار مستعد توسعه آبزی پروری است.

وی افزود: در دو سال گذشته از ۱۹۸۰ هکتار آب‌بندان استفاده می‌شد که امسال به سمت بهره برداری بیش از ۳۰۰۰ هکتار می‌رویم و تلاش داریم در طول برنامه هفتم بتوانیم این میزان را به ۵۰۰۰ هکتار افزایش دهیم که با این شرایط به راحتی تا ۱۵ هزار تن تولید را می‌توان در نظر گرفت.

خلیلی تصریح کرد: البته با افزایش تولید قطعاً باید درخواست بازار مصرف و مباحث هزینه- فایده کار را در مدیریت توسعه آبزی‌پروری استان در نظر بگیریم.

وی با اشاره به بخش‌هایی از فعالیت‌های مراکز بازسازی ذخائر استان گیلان گفت: در مرکز سیاهکل دو سال گذشته تولید مولد با ۴۰ هکتار بود که امروز در آن عرصه تقریباً ۲۰۰ هکتار تحت تولید مولد رفته است.

خلیلی تصریح کرد: علاوه بر سه مرکز بازسازی ذخائر شهید انصاری و شهید دکتر بهشتی در رشت و مرکز مرحوم دکتر یوسف‌پور در سیاهکل، مرکز کیاشهر هم جزء پروژه‌های نیمه تمام شیلات بود که در دولت سیزدهم برای آن اعتبار در نظر گرفته شد و بعد از ۱۵ سال توانستیم در ۱۰۰ هکتاری کیاشهر که مرکز حاشیه سفیدرود حساب می‌شود کانال‌های دسترسی را به طور کامل انجام دهیم و امسال هم با اعتبارات تخصیصی بتوانیم برق آنجا را به سرانجام برسانیم و در نهایت بر مبنای جذب اعتبارات بتوانیم آن مرکز را فعال و به عنوان چهارمین مرکز بازسازی ذخائر استان مورد بهره برداری قرار گیرد.

خلیلی با بیان اینکه اگر بحث بازسازی ذخایر نباشد تا سه سال دیگر بهره‌برداری ماهی از دریا دچار نقصان خواهد شد، تصریح کرد: در رودخانه‌های غرب استان مشارکت مردمی ضعیف است ولی در شرق استان شرایط متفاوت‌تر است و شاهد مشارکت خوب مردم و مسئولان محلی هستیم.

به گزارش ایسنا از سوی سازمان شیلات ایران با اهدافی از جمله هم‌افزایی، هم‌پوشانی، تامین نهاده‌ها و توسعه بازار در فعالیت‌های شیلاتی، مناطقی برای کشور در نظر گرفته که منطقه یک شامل استان‌های گیلان، زنجان، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان است که ریاست این منطقه با شیلات گیلان است و دومین نشست این منطقه ۳۰ خردادماه سال جاری در تبریز برگزار می‌شود.

منبع: ایسنا