موسسه تحقیقات بین المللی تاسماهیان دریای خزر

ضرورت و اهمیت‌:

ماهیان‌ خاویاری‌ یکی‌ از با ارزش‌ترین‌ ماهیان‌ جهان‌ می‌باشند که‌ فقط در نیمکره‌ شمالی‌ پراکنش‌ دارند.در حال‌ حاضر، 27 گونه‌ ماهی‌ خاویاری‌ در دنیا وجود دارد که‌ 6 گونه‌ آن‌ در دریای‌ خزر ورودخانه‌های‌ منتهی‌ به‌ آن‌ زیست‌ نموده‌ و 90 درصد خاویار جهان‌ را تأمین‌ می‌نمایند. بر اساس‌آمار و نتایج‌ تحقیقاتی‌، ذخایر بسیاری‌ از ماهیان‌ خاویاری‌ در دنیا در حال‌ انقراض‌ می‌باشد. همچنین‌میزان‌ صید ماهیان‌ خاویاری‌ در سال های‌ اخیر در دریای‌ خزر رو به‌ کاهش‌ نهاده‌ که‌ عوامل‌ متعددی‌ از جمله:

1- صید بیش‌ از حد مجاز، افزایش صید بی رویه و صید غیرقانونی‌ و توسعه روز افزون قاچاق‌.

2- ایجاد سد و پل بر روی‌ رودخانه‌های‌ مهم‌ حوضه‌ دریای‌ خزر.

3- تخریب‌ محل‌های‌ تخمریزی‌ طبیعی بر اثر فرسایش‌ حوضه‌های‌ آبخیز رودخانه‌ها و برداشت‌ غیر اصولی‌شن‌ و ماسه‌ از بستر آنها.

4- آلودگی‌های‌ محیط زیست‌ این‌ ماهیان‌ از طریق انواع فاضلابهای‌ شهری‌، صنعتی‌، کشاورزی‌، آلودگی‌های‌ نفتی‌ و....

برای‌ حفظ هرچه‌ بیشتر این‌ گونه‌های‌ با ارزش‌ و بهره‌برداری‌ اصولی‌ از آنها، راه‌اندازی‌ و تأسیس‌مؤسسه‌ تحقیقاتی‌ در سطح‌ ملی‌ و بین‌المللی‌ احساس‌ می‌شد که‌ با عنایت‌ و حمایت‌ مسئولین‌ محترم‌جمهوری‌ اسلامی‌ و بخصوص‌ شرکت‌ سهامی‌ شیلات‌ ایران‌ اقدام‌ به‌ تأسیس‌ مؤسسه‌ تحقیقات‌بین‌المللی‌ تاس‌ماهیان‌ دریای‌ خزر گردید. لایحه‌ تأسیس‌ این‌ مؤسسه‌ در جلسه‌ علنی‌ مجلس‌ شورای‌اسلامی‌ در مورخه‌ 15/7/76 به‌ تصویب‌ رسید.

در هر حال‌، حفاظت‌ از ذخایر تاس‌ماهیان‌ با قدمت‌ تاریخی‌250 میلیون‌ ساله‌ بعنوان “ فسیل‌ زنده‌” یک‌ وظیفه‌ ملی‌، علمی‌ تلقی‌ می‌گردد و نیاز به‌ حمایت همه مسئولین و دست اندرکاران و همچنین تلاش‌ و همکاری‌ تمامی ‌آحاد مردم‌ به‌ ویژه‌ علاقمندان‌ به‌ منابع‌ ملی‌ و حفظ محیط زیست‌ دارد تا شاهد شکوفایی‌ و توسعه‌ هرچه‌ بیشتر اقتصاد کشور در آینده‌ نزدیک‌ باشیم‌.

اهداف:

هدف‌ اصلی‌ انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری ، حفاظت‌ از ذخایر ژنتیکی تاسماهیان دریای خزر و بهره‌برداری‌ پایدار از آنها و همچنین ایجاد بستر لازم‌ برای‌ معرفی توانمندی های علمی کشور در زمینه تاس ماهیان از طریق همکاری ها و هماهنگی های‌ مؤثر ملی‌ ، منطقه ای و بین‌المللی‌ و تاسیس مرکز مرجع‌ تاس‌ماهیان جهان
(World Sturgeon Reference Center) با اجرای‌ پروژه‌های‌ تحقیقاتی‌ کاربردی و تشکیل بانک اطلاعات تاس ماهیان براساس‌ خط مشی‌ کلی‌ ذیل‌ می‌باشد:

1- مطالعه‌ بوم‌شناسی‌ و ساختار زیستی‌ تاس‌ماهیان‌ در شرایط طبیعی‌ و محیط های‌ پرورشی‌.

2- مطالعه‌ در زمینه‌ تکثیر مصنوعی‌ ماهیان‌ خاویاری‌ و بازسازی‌ ذخایر.

3- ارزیابی‌ ذخایر و تکنولوژی‌ صید تاس‌ماهیان‌ دریای‌ خزر.

4- مطالعات‌ فیزیولوژیک‌ و بیوشیمیایی‌ تاس‌ماهیان‌ دریای‌ خزر.

5- مطالعات‌ ژنتیکی‌، اصلاح‌ نژاد و بیوتکنولوژی‌ تاس‌ماهیان‌.

6- بررسی‌ بیوتکنیک‌ پرورش‌ ماهیان‌ خاویاری‌ در آبهای‌ داخلی‌ و اراضی‌ با آب‌ لب‌شور ساحلی‌ دریای‌خزر.

7- مطالعه‌ فاکتورهای‌ فیزیکی‌ و شیمیایی‌ آب‌ و همچنین‌ مواد آلاینده‌ زیستگاه های‌ طبیعی‌ تاس‌ماهیان‌.

8- مطالعه‌ در زمینه‌ تکنولوژی‌ فرآورده‌های‌ انواع‌ تاس‌ماهیان‌.

9- مطالعه‌ انواع‌ بیماری های‌ تاس‌ماهیان‌، راه های‌ پیشگیری‌ و درمان‌ آن‌.

10- همکاری‌ با سازمان های‌ بین‌المللی‌ برای‌ حفظ ذخایر ارزشمند ماهیان‌ خاویاری‌ دریای‌ خزر و سایرگونه‌های‌ تاس‌ماهیان‌ در حال‌ انقراض‌ در سطح‌ جهان‌.

11- مبادله‌ اطلاعات‌ علمی‌ و فنی‌، تبادل‌ کارشناس‌ با سایر مؤسسات‌ تحقیقاتی‌ و دانشگاه های‌ داخلی‌ وخارجی‌.

12- اجرای‌ دوره‌های‌ آموزشی‌ کوتاه‌ و بلند مدت‌ در داخل‌ و خارج‌ از کشور در مقاطع‌ مختلف‌ تحصیلی‌.

13- برگزاری‌ و شرکت‌ در کنفرانس های‌ داخلی‌ و بین‌المللی‌ در تمام‌ زمینه‌های‌ علمی‌ مرتبط با ماهیان‌خاویاری‌.

معرفی‌ بخش ها ، گروه ها و آزمایشگاه های‌ تحقیقاتی‌ مؤسسه :

1- بخش مدیریت ذخایر

- گروه مدیریت ذخایر ماهیان خاویاری

- گروه بازسازی ذخایر و فناوری صید

2- بخش اکولوژی (بوم شناسی)

- گروه تحقیقات زیستی

- گروه شیمی ، فیزیک و آلاینده ‏های اکوسیستم‏ های آبی

3- بخش آبزی پروری

- گروه تکثیر و پرورش

- گروه تغذیه

4- بخش فیزیولوژی و بیوشیمی

- گروه فیزیولوژی

- گروه بیوشیمی

5- بخش ژنتیک و فن‏آوری زیستی

- گروه مهندسی ژنتیک

- گروه ژنتیک مولکولی

6- بخش بهداشت و بیماری ها

- گروه انگل شناسی

- گروه میکروب‏شناسی

7- بخش تکنولوژی فرآورده‏ ها

- گروه عمل ‏آوری

- گروه شیمی مواد ‎غذایی و کنترل کیفی

8- بخش‌ اطلاعات‌ علمی‌

توانمندیهای بخش های تحقیقات انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری

آمادگی مؤسسه برای همکاری در طرحهای علامتگذاری آبزیان

امروزه در جهت مدیریت بر تولید در منابع آبی و مراکز تکثیر و پروش آبزیان بخصوص در بازسازی ذخایر و یا نگهداری مولدین و ... برای اثر گذاری و افزایش راندمان تولید و سهولت در دستیابی به اهداف تعیین شده و کاهش هزینه ها از روشهای مختلفی استفاده می شود که یکی از مهمترین آنها علامتگذاری آبزیان می باشد. برای مثال می توان با استفاده از علامتگذاری در مدیریت تولید و نگهداری مولدین و انتخاب مولدین مناسب، تعیین وزن مناسب ماهیدار کردن (رهاسازی) آبزیان در جهت افزایش راندمان تولید با کاهش هزینه های پرورش، همچنین تعیین ضریب بازگشت آبزیان برای مدیریت صید اشاره نمود. برای علامتگذاری آبزیان روش های مختلفی بشرح زیر وجود دارد:

1 ـ درآوردن پلاکهای پشتی در ماهیان خاویاری:با روش اخیر علامت ایجاد شده دارای ماندگاری بیش از 2 سال بوده است

2ـ ماده رنگی Tattoo : ماده رنگی بوده و زیر پوست تزریق می گردد. مدت زمان ماندگاری علامت بستگی به گونه آبزی متفاوت بوده و در طول زمان تشخیص علامت کاهش می یابد.

3 ـ قطع باله سینه ای و درآوردن اولین شعاع باله سینه ای: روش قطع باله سینه ای نیز بدلیل ترمیم یافتن و یا فرسایش باله ماهی در سنین بالا قابل تشخیص نخواهد بود و همچنین در آوردن اولین شعاع باله سینه ای می تواند منجر به مرگ و میر قابل توجهی از ماهیان گردد.

4 ـ تگهای زیر پوستی قابل مشاهده : تگهای آشکار زیر پوست دارای شماره می باشد. این نوع تگ برای ماهیانی که دارای رنگدانه پوستی می باشند مناسب نیست.

5 ـ قطع سبیلک :روش قطع سبیلک نیز بدلیل ترمیم یافتن و یا فرسایش، در سنین بالا قابل تشخیص نخواهد بود.

6 ـ تگهای خارجی : تگ های خارجی که در بخشهای مختلف بدن ماهی قرار داده می شود. از معایب این روش آن است که در زمان جابجایی ماهی احتمال افتادن تگ زیاد بوده و همچنین می تواند بر روی بدن ایجاد زخم کند.

7- PIT : این گروه از تگ ها در زیر پوست ماهی قرار می گیرد. با توجه به اندازه تگ، (بطور مثال) حداقل وزن ماهی خاویاری که بدین طریق می توان علامتگذاری نمود حدود 20 گرم می باشد. از محاسن این گروه تگها آن است که بدون کشتن ماهی می توان اطلاعات تگ را توسط دستگاه مخصوص دریافت نمود. این تگها بدلیل قیمت گران آن (هرعدد تگ حدود4 هزارتومان) مصرف و کاربرد محدودی داشته زیرا تگ گذاری درحجم وسیع بسیار پرهزینه خواهد بود.

8 ـ تگهای سیمی کد دار (Coded Wire Tags) :در حال حاضر یکی از متداولترین روشهای علامتگذاری استفاده از تگهای سیمی کددار مغناطیسی (CWT ) می باشد، که در قسمتهای مختلف بدن ماهی در زیر پوست قرار گرفته و توسط یک دستگاه ردیاب دستی قابل تشخیص می باشد. این میکرو تگ ها اطلاعات را بصورت کد در خود داشته و می توان از این اطلاعات در بازماندگی، بازگشت شیلاتی و ... استفاده نمود.

در حال حاضر مؤسسه تحقیقات بین المللی تاس ماهیان دریای خزر با دارا بودن تجارب چندین ساله در اجرای طرح های علامتگذاری آبزیان توانایی و آمادگی دارد با در اختیار داشتن کارشناسان مجرب و همچنین دستگاه های علامتگذاری اتوماتیک و غیر اتوماتیک، در زمینه طرح های مختلف علامتگذاری آبزیان همکاری لازم را با مراکز شیلاتی بعمل آورد.

متقاضیان محترم در جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانند با بخش مدیریت ذخایر مؤسسه تحقیقات بین المللی تاس ماهیان دریای خزر تماس حاصل نمایند

تلفن: 01334533721 و 01334533725 نمابر: 01334505929

فراخوان کانون شکوفایی خلاقیت علوم شیلاتی مؤسسه تحقیقات بین المللی تاس ماهیان دریای خزر

قابل توجه محققین، کارشناسان و دانشجویان علوم شیلاتی و علوم زیستی استان گیلان

موسسه تحقیقات بین المللی تاس ماهیان دریای خزر بیش از دو دهه است که به عنوان متولی امور پژوهش و مطالعات تخصصی برای حل مشکلات آبزی پروری ماهیان خاویاری در سطح ملی و بین المللی فعالیت دارد و موفق به اخذ دستاوردهای علمی خوبی گردیده که منجر به توسعه صنعت تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری در 27 استان کشور شده است.

اکنون این موسسه به عنوان تخصصی ترین جایگاه علمی معتبر کشور در زمینه ماهیان خاویاری مورد مراجعه فعالان و سرمایه گذاران صنعت آبزی پروری ماهیان خاویاری می باشد.

پیرو ابلاغ دستورالعمل راه اندازی کانون های شکوفايي خلاقيت در پارک هاي علم و فناوري گيلان، كانون شكوفايي خلاقيت گيلان با هدف حمايت از دانش آموزان، دانشجويان و جوانان مستعد و برخوردار از ايده هاي خلاقانه و نو، جهت بهره گيري از امكانات مادي و معنوي در سال 1388 شروع به فعاليت نمود. کانون شکوفایی خلاقیت علوم شیلاتی موسسه تحقیقات بین المللی تاسماهیان دریای خزر تنها کانون شکوفایی مرتبط با علوم شیلاتی در پارک علم و فناوری گیلان است.

از جمله حمایت های قابل انجام توسط کانون های شکوفايي خلاقيت مشاوره علمی، فنی و تخصصی، تامین مواد و اقلام مصرفی جهت ساخت نمونه، امکان استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهي مورد نياز پياده سازي ايده، برگزاری دوره های آموزشی براي دارندگان ايده، تمهید شرایط برای معرفي و عرضه دستاوردها در جشنواره ها و نمايشگاههاي استاني و کشوري و مساعدت در روند ثبت دستاوردها به صورت اختراع و ارزیابی علمی آن می باشد.

در همین راستا، در سال های گذشته طرح های مختلفی در کانون شکوفایی خلاقیت علوم شیلاتی با ارائه خدمات تخصصی و کمک متخصصین مجرب و بخش های تخصصی موسسه با اجرا شده است.

به منظور زمینه سازی بروز خلاقیت و ارتقای نوآوری با استفاده از ظرفیت ها و امکانات موجود، کانون شکوفایی خلاقیت علوم شیلاتی استان گیلان آمادگی خود را برای حمایت از ایده ها و طرح های قابل تجاری سازی اعلام می دارد.

صاحبان ایده با انجام طرح های منجر به فناوری می توانند از سایر امکانات حمایتی پارک علم و فناوری گیلان در ساختار مرکز رشد نیز بهره مند شوند. جهت دریافت اطلاعات بیشتر از طریق شماره تلفن 01334533724، نمابر 01334533722 یا پست الکترونیکی kanoon@sturgeon.ir تماس حاصل فرمایید.

منبع: http://sturgeon.areeo.ac.ir/