پرسه صیادان بیکار در سواحل بی‌ماهی

پرسه صیادان بیکار در سواحل بی‌ماهی
صنعت صیادی و ماهیگیری که به عنوان تنها منبع درآمد، معیشت بخش اعظمی از ساحل‌نشینان بوشهری را تامین می‌کند، این روزها به دلیل تخریب زیستگاه‌های آبزیان و کاهش ذخایر آبزی، دچار رکود شده است و دیگر صرفه اقتصادی ندارد. این در حالی است که ساحل‌نشینان شغل و منبع درآمد دیگری برای گذران زندگی ندارند و روزگار سختی را سپری می‌کنند.
به گفته کارشناسان، صید بی رویه و عواملی چون سدسازی در سواحل، توسعه فعالیت شرکت های نفت و گاز در خلیج فارس و گسترش آلاینده های صنعتی و سرازیر شدن فاضلاب انسانی و صنعتی به دریا از عوامل نابودی زیستگاه های آبزیان سواحل خلیج فارس و استان بوشهر و کاهش ذخایر آبزیان است.
استان بوشهر با دارا بودن سواحل طولانی و 625 کیلومتر مرز آبی مشترک با خلیج فارس، عمق مناسب، منابع و ذخایر عظیم آبزیان با مصارف خوراکی و همچنین تنوع و مرغوبیت زیاد انواع ماهی و میگو در مقایسه با دیگر استان های ساحلی کشور از ظرفیت بسیار مناسبی برای توسعه صیادی و ایجاد اشتغال پایدار در این زمینه برخوردار است. با این حال در سال های اخیر کاهش این ذخایر آبزی، این صنعت و اشتغالزایی از طریق آن را با مشکل مواجه کرده است.
البته این تنها مشکل صیادان و ماهیگیران بوشهری نیست، چراکه به دلیل نبود حمایت های آموزشی و حرفه ای لازم از سوی دستگاه های مسئول، فرسوده بودن تجهیزات دریایی و ایمنی، مشکل تامین سوخت شناوری صیادی و به روز نبودن وسایل صید آنها با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند.
مسئول تعاونی صیادی جفره بوشهر، از کاهش ذخایر آبزیان در صیدگاه های بوشهر به عنوان مهم ترین مشکل صیادان نام می برد و به جام جم می گوید: عدم اشتغالزایی در استان های ساحلی موجب شده تا خیل بیکاران برای تامین معیشت خود جذب بخش صید شوند؛ مساله ای که موجب بالا رفتن سطح بهره برداری و مجموع بهره برداران و نیز افزایش بی رویه صید و سرانجام کاهش چشمگیر ذخایر تجدیدشونده آبزی شده است، به گونه ای که دیگر صیادی از لحاظ اقتصادی به صرفه نیست.
رسول غریبی می افزاید: گران بودن ابزار صید که عمدتا از خارج کشور تامین می شود، هزینه های مضاعفی را به صیادان تحمیل می کند که آنها برای جبران این هزینه ها، به صید بیشتر و فشار مضاعف به منابع آبزی در صیدگاه ها روی می آورند. وی سدسازی در سواحل، توسعه فعالیت های شرکت های نفت و گاز در خلیج فارس و گسترش آلاینده های صنعتی و سرازیر شدن فاضلاب انسانی و صنعتی بنادر به دریا در کنار دیگر آلودگی های ناشی از تردد شناورهای غول پیکر و نفتکش ها را که شرایط زیستی را برای آبزیان نامساعد کرده و مرگ و میر بسیار گسترده ای را رقم زده است در کنار کاهش نزولات آسمانی که به شوری بیش از حد مجاز آب دریا منجر شده و در نتیجه شرایط تغذیه مفید و رشد نوزادان آبزیان را به مخاطره انداخته است، از دیگر عوامل موثر در تخریب منابع آبزی سواحل این استان عنوان می کند.
کاهش سوخت هم دردی را دوا نکرد
غریبی با بیان این که پیش از این سوخت مورد نیاز صیادان به تعداد 25 روز تحویل می شد که در شرایط فعلی و به منظور کاهش صید بی رویه، به 16 تا 17 روز کاهش پیدا کرده است، می گوید: این موضوع گرچه ممکن است در غنی تر شدن منابع آبزی و صیدگاه تاثیر مثبت داشته باشد، اما از سوی دیگر دست صیادان و ماهیگیران را از گشتزنی بیشتر به منظور دسترسی به منابع بهتر صید کوتاه کرده و برداشت بی رویه از صیدگاه های نزدیک تر به ساحل و دائم را در پی خواهد داشت.
مسئول تعاونی صیادی جفره بوشهر با بیان این که سختی مشاغل صیادی و زیان های جسمی و روحی این حرفه برای دریانوردان در مجامع بین المللی و همچنین در مصوبات مجلس شورای اسلامی تصریح شده است، می افزاید: وجود بعضی خلأهای قانونی باعث شده است تا حق جامعه زحمتکش صیادان و ماهیگیران که در سرمای زمستان و گرمای طاقت فرسای تابستان به دل حوادث دریا می زنند، هرگز داده نشود که لازم است تامین اجتماعی و وزارت کار در این باره چاره اندیشی کنند.
وی همچنین تسریع در اتمام طرح احداث بندر صیادی جفره را که دو سال پیش عملیات اجرایی آن آغاز شد، ولی بیش از یک سال است که به دلیل نبود اعتبار، احداث آن متوقف شده است، خواسته همه صیادان ذکر می کند.
اراده ای برای حفاظت از صیدگاه ها وجود ندارد
در همین حال معاون صید و بنادر ماهیگیری اداره کل شیلات استان بوشهر با اشاره به این که پایداری ذخایر آبزیان در صیدگاه ها نیازمند تعامل و همکاری همه دستگاه های اجرایی و نهادهای نظارتی با مدیریت شیلات استان است، به جام جم می گوید: عزم و اراده لازم برای برخورد با متخلفان و سودجویان و همچنین اعمال قانون برای نگهداری و حراست از صیدگاه ها در صید خارج فصل و غیرمجاز وجود ندارد و مدیریت شیلات به تنهایی قادر به حفاظت از صیدگاه ها و زیستگاه ها نیست.
عبدالحسن تنگستانی در عین حال با بیان این که واحد حفاظت منابع شیلات استان برابر دستورالعمل و آیین نامه های موجود، به گشت و بازرسی دریایی از شناورهای صیادی در بندرگاه ها و سطح دریا اقدام می کند و در صورت مشاهده تخلف، پرونده ای تشکیل داده و به دادگستری استان و کمیسیون تخلفات صیادی مستقر در شیلات ارسال می کند، می افزاید: در کمیسیون مربوط جریمه هایی چون توبیخ کتبی و نیز محرومیت از صیادی به مدت حداکثر سه ماه برای متخلف اعمال می شود که در صورت تکرار تخلف، پرونده به شیلات ایران ارسال و تا مرحله ابطال پروانه بهره برداری حکم صادر می شود.
وی از اجرای برنامه های پیشگیری معاونت صید اداره کل شیلات خبر می دهد و می گوید: براساس تقویم صیادی، فقط در زمان بازگشایی هر فصل صید که زمان آن مشخص شده، تردد شناورهای صیادی مجاز است و در فصل تخم ریزی آبزیان در بهمن و اسفند صید ممنوع است. ضمن این که به کارگیری ادوات صیادی غیراستاندارد مثل تورهای با چشمی زیر هفت میلی متر در مناطق ساحلی، نوزادگاه ها و زیستگاه ها و همچنین در خلیج ها از خلیج هلیله تا دلوار و دهانه رودخانه ها مثل مند و رودحله ممنوع است.
وی با اظهار گلایه از دستوراتی که بعضی فرمانداری ها برای تامین خواسته های غیرقانونی صیادان متخلف صادر می کنند، وحدت رویه و تعامل تمام دستگاه های اجرایی و نظارتی بویژه استانداری و دریابانی را با مدیریت شیلات در این باره راهگشا می داند.
احداث اسکله خورخان
احداث اسکله و موج شکن، نقش بارزی در رفع نیازها و افزایش بهره وری صید و صیادی و بهبود مدیریت ماهیگیری منطقه دارد که با توجه به ایجاد فرصت های شغلی و رونق صیادی، ضرورت احداث آن بیش از پیش آشکار می شود.
نماینده مردم دیر، کنگان و عسلویه در مجلس شورای اسلامی با بیان ضرورت احداث اسکله خورخان و نقش آن در توسعه صنعت صیادی شهرستان و اشتغالزایی از پیگیری یکساله برای تخصیص ردیف بودجه 250 میلیارد ریالی خبر می دهد و می گوید: بیشتر اعتبار مورد نیاز احداث اسکله از محل اعتبارات استانی و ملی تامین خواهد شدو حدود ده میلیارد تومان آن در تعهدات وزارت نفت است.
موسی احمدی می افزاید: شرکت عمران ساحل وابسته به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا به عنوان پیمانکار ساخت اسکله کارگاه خود را تجهیز کرده است و در صورت تامین بهنگام اعتبار، ظرف سه سال آینده به بهره برداری خواهد رسید.
وی تاکید می کند: با احداث اسکله خورخان نه تنها صیادان بردخونی به آرزوی دیرینه خود می رسند، بلکه صیادان و ماهیگیران دیری و دیگر نقاط استان که به صیدگاه مطاف می آیند نیز سود می برند