از طلاي خزر بيشتر مراقبت کنيم

از طلاي خزر بيشتر مراقبت کنيم
واحد مرکزی خبر:دریاچه خزر در کنار ذخایر راهبردی نفتی و گازی و اهمیت زیست محیطی برای ایران و کشورهای ساحلی خود زیستگاه آبزیان گوناگونی است که برخی از آنان از گونه های نادر و دارای ارزش اقتصادی فراوانی هستند .
یکی از این گونه ها ماهی خاویار است که خزر بزرگترین زیستگاه آنان در جهان محسوب
می شود؛ 90 درصد خاویار جهان از دریای خزر تولید می شود اما تولید این محصول از 200 تن در دهه 60 به کمتر از 10 تن درسال رسیده است و امسال کمتر از یک تن اعلام شد. ارزش اقتصادی هر کیلو خاویار ایران هم اکنون در بازارهای جهانی بیش از 4 میلیون تومان است . این موضوع پدیده قاچاق خاویار را به دنبال داشته است .
روحی از کارشناسان آبزی پروری مازندران از دیگر عوامل مهم در کاهش حدود 90 درصدی جمعیت ماهیان خاویاری در یک قرن گذشته را رعایت نکردن قوانین صیادی و صید بیش از اندازه ،بازسازی نامناسب ذخایر ماهیان خاویاری و افزایش آلودگی های آب خزر بر شمرد و گفت: ورود حدود 5 میلیون تن مواد آلاینده مانند سموم کشاورزی و پسماندهای خانگی از استانهای شمالی ایران به خزر و چندین برابر بیشتر ازآن از کشورهای حاشیه خزر این گونه ارزشمند را در خط انقراض قرار داده است.
در ایران سالانه 20 میلیون قطعه بچه ماهی خاویاری تولید و در دریاچه خزر رها می شوند که سهم مازندران 6 میلیون قطعه است.
در این استان 4 مرکز پرورش ماهی خاویاری فعالیت دارند .
ضیغمی مدیر یکی از این مراکز در ساری با بیان اینکه ظرفیتهای فراوانی دربخش ماهیان خاویاری وجود دارد اما وجود برخی مشکلات مانع استفاده مناسب از این ظرفیتها شده است. وی بیمه نبودن پرورش ماهی خاویاری در صندوق بیمه محصولات کشاورزی، هزینه تولید بالا، کمبود صنایع بسته بندی و فرآوری و نیز شناسایی بازارهای جدید را از جمله این مشکلات دانست و افزود : مسوولان شیلات و جهاد کشاورزی فقط زمان افتتاح مراکزی از این دست دیده می شوند ضمن اینکه برای دریافت تسهیلات بانکی نیز بانکها همکاری مناسبی ندارند .
محمدی مدیر عامل بانک کشاورزی مازندران در پاسخ به این موارد گفت: وظیفه ما تامین هزینه تولید یا پرداخت تسهیلات بدون ضابطه نیست .
رضوی نیا مدیر گروه خدمات بیمه ای صندوق بیمه محصولات کشاورزی نیز گفت: بیمه نبودن ماهیان خاویاری باید از سوی مسوولان کشوری پیگیری و قوانین اصلاح شود که از حیطه اخیتارات ما خارج است.
نکته دیگر اینکه مجوز ایران برای صید خاویار از خزر تا 450 تن اعلام شد اما به علت مدیریت نامناسب و ناکافی بودن میزان ذخایر درسال های اخیر کمتر از 3 تن صید داشته است و بقیه تولیدات از مراکز پرورش ماهیان خاویاری شمال کشور به ویژه مازندران است.
از طرفی کشورهایی مانند روسیه ،چین ، ایتالیا ، بلغارستان ، آلمان ، فرانسه و امارات گام های محکم و بلندی برای تولید و پرورش ماهیان خاویاری و خاویار برداشته اند تا جایی که بزرگترین مرکز پرورش ماهیان خاویاری جهان با ظرفیت تولید 35 تن در سال در کشور کویری امارات فعالیت می کند.
این در حالی است که دانش فنی تولید این ماهیان از 40 سال پیش نزد ایرانیان بوده است.
حبیب نژاد مدیر کل شیلات مازندران صادرات گوشت ماهیان خاویاری از مازندران را امسال 17 تن اعلام کرد و گفت: کل تولیدات این بخش حدود 70 تن بوده است و 156 کیلوگرم خاویار نیز در این مدت صادرشد .
وی با اشاره به عزم کامل این اداره کل برای بازسازی ذخایر این ماهیان در خزر افزود :
طرح هایی مانند مجتمع پرورش ماهیان خاویاری در قفس های دریایی در منطقه امیر آباد و به زمینی به مساحت 13 هکتار با ظرفیت تولید 500 تن گوشت و 6 تن خاویار به زودی به بهره برداری می رسد.
وی گفت:تاکنون 159 میلیارد ریال برای ساخت و تجهیز این مرکز هزینه شده است.
آقای رضایی مدیر مرکز پرورش ماهیان سردابی و گرمابی بابلسر گفت: مرکز تحت مدیریتش از 2 سال پیش فعالیتهای زیربنایی برای آغاز پرورش ماهی خاویار داشته است اما تاکنون یک ریال هم به وی تسهیلات پرداخت نشده است!
فرمانده یگان حفاظت منابع آبزیان مازندران هم در آماری نگران کننده از کشف 77 کیلو ماهی خاویاری نارس در بازار ماهی فروشان شهرهای مازندران خبر داد.
سرهنگ علی نیازی صید ماهیان خاویاری نارس را نوعی قتل عام این گونه ماهیان توصیف کرد و گفت: در این مدت 250 گرم خاویار نارس نیز کشف شد .
اسداللهی مدیر امور ماهیان خاویاری مازندران نیز با بیان اینکه حمایت از تولید کنندگان این بخش باید جدی گرفته شود گفت:تولید کنندگان ماهیان خاویاری در مازندران شناسنامه دار شدند.
وی افزود: حمایتهای مالی و تسهیلات بانکی، تحویل ماهیان مولد و برگزاری دوره های آموزشی نگهداری ، پرورش و استحصال برای دارندگان شناسنامه از مزایای آن است .
با این حال آیا می توان به آینده این صنعت در مازندران و ایران امیدوار بود ؟ آیا این اقدامات کافی است ؟
امید است مسئولان با برنامه ریزی و تلاش مضاعف اوضاع آشفته این محصول گرانبهای دریای خزر را که صادرات آن ارز آوری مناسبی برای استان و کشور دارد سامان دهند