نجات تالاب کويري ايران در گرو 11 ميليارد تومان اعتبار

نجات تالاب کويري ايران در گرو 11 ميليارد تومان اعتبار

تالاب ميقان سکونتگاه فصلي هزاران پرنده مهاجري است که از صحراي داغ آفريقا و تن يخ زده سيبري آن را انتخاب مي کنند. تبادل رطوبت بين کوير خشک و تالاب، تلطيف کننده هواي شهر دود زده و پرغبار دومين شهر آلوده کشور، اراک است. در دل تب دار تالاب، غني ترين معدن سولفات سديم خاورميانه پنهان شده اما سال هاست که دست افراد متجاوز به سمت معدن غني اين تالاب دراز است تا حريصانه املاح معدن آن را بربايند.

جاده هاي ساخته شده آبراه هاي تالاب را به روان آب ها محدود کرده و اکنون اين تالاب در معرض نابودي و خشک شدن قرار گرفته است. تالاب ميقان در ۱۵ کيلومتري شمال شرقي شهر اراک يکي از ۱۰ تالاب مهم کشور در پهنه وسيعي در دل کوير ميقان گسترده شده است. وسعت حوزه آبگير تالاب ۱۰ هزار هکتار و متوسط بارندگي در اين منطقه سالانه ۲۸۵ ميلي متر است که حدود ۱۲۸ ميليون مترمکعب آب را وارد تالاب مي کند اما با توجه به گرماي هوا و تغيير شرايط فصل ها ميزان تبخير سالانه چند سالي است که به ۱۰ برابر بارش سالانه رسيده و شرايط تالاب را در وضعيت حاد قرار داده است. اهميت تالاب ميقان با توجه به خشک شدن تالاب گاوخوني اصفهان و آب گل همدان به عنوان تنها تالاب باقي مانده در مرکز کشور که در مسير مهاجرتي پرندگان از شمال به جنوب کشور قرار دارد به عنوان زيستگاه موقت پرندگان مهاجري که از اواخر شهريور به اين مکان مي آيند و تا نيمه آذر مي مانند از اهميت خاصي برخوردار است. با بارش اولين برف و سرد شدن هوا کوچ دوباره از تالاب ميقان آغاز و به سوي تالاب هاي خوزستان ادامه مي يابد. در اواخر اسفند اين پرندگان دوباره وارد تالاب مي شوند و سپس به شمال کشور کوچ مي کنند. وجود گونه هاي مهاجر خوتکا، فلامينگو، اردک سر سبز، غاز خاکستري، درناهاي سيبري، در کنار عقاب طلايي و شاهين و گونه هاي تالابي بومي علاوه بر اهميت حيات وحش هر ساله تعداد زيادي گردشگر را از داخل و خارج از کشور به خاطر جاذبه پرنده نگري که قابليت گردشگري دارد در ۶ ماه اول سال به سوي تالاب ميقان مي کشاند.

جاذبه هاي گردشگري

تالاب ميقان، آخرين حلقه اکولوژيک حوزه آبريز دشت اراک است که آب هاي سطحي مسيل هاي فصلي را جذب مي کند و مساحت حوزه درياچه فصلي آن بسته به ورودي آب بين ۱۰۰ تا ۱۱۰ کيلومتر مربع متغير است. اين تالاب در روزگاران گذشته به نام نمکزار فراهان مشهور بوده است. محيط درياچه ميقان از ۱۶ تا ۲۴ کيلومتر متغير بوده و جزيره کوچکي در وسط آن قرار گرفته است که آثار و خرابه هاي ساختماني در آن وجود دارد. آب درياچه به قدري شور است که در هر ليتر آن در تابستان ۵۰ گرم، در بهار ۳۸ گرم و در زمستان ۲۸ گرم نمک وجود دارد. اين درياچه زيستگاه گروه هاي بزرگ پرندگان است و آب و هواي آن در فصل پاييز بسيار مناسب است. کوير ميقان از نظر زيست محيطي وظيفه تلطيف هواي اراک را بر عهده دارد و روان آب هاي اين شهر وارد کوير مي شود. اين تالاب يا درياچه در منطقه فراهان سفلي قرار دارد، که در فصل بارندگي پرآب است و در فصل هاي خشک به صورت باتلاق و نمک زار در مي آيد که به کوير و درياچه ميقان شهرت دارد. اين محدوده از نظر اقليمي زمستان هاي معتدل دارد و به علت همين ويژگي، توقفگاه گروه هاي جمعيتي پرندگان مهاجر است که در دسته هاي کوچک و بزرگ در فراز و فرودهاي خود تابلوهاي چشم نوازي از طبيعت بکر و زيبايي ها را فراروي هر بيننده اي قرار مي دهند. در فصل بهار تالاب ميقان به عنوان يکي از زيستگاه هاي اصلي پرندگان مهاجري که در پاييز با عبور از اين منطقه از نواحي سردسير سيبري در راه بازگشت به موطن اصلي اسکان موقت و جوجه آوري مي کنند، طبيعت دوستان زيادي را به سوي خود جذب مي کند. درياچه تالاب ميقان در قلب کويري واقع شده که طي سال هاي اخير با تلاش هاي منابع طبيعي به تفرجگاهي سرسبز تبديل شده که با احداث برج مراقبت کويري در دل آن شرايط مناسبي براي بازديد اين منطقه مهيا شده است. غناي خاک کوير ميقان اراک از ماده ارزشمند سولفات سديم اين ناحيه را به عنوان بزرگ ترين ذخيره گاه اين ماده معدني در خاورميانه تبديل و تزيينات سفيدي که از نمک و سولفات سديم در حاشيه کويري تالاب ايجاد شده مناظري ديدني را براي گردشگران ايجاد کرده است. در بيش از ۱۴۷ متر مربع از کوير، معدن سولفات سديم با ۴۷ ميليون تن ذخيره آرميده است و برآمدگي ها و فرورفتگي هاي کوتاه و بلند از دور مانند کوه هاي يخي به نظر مي رسند. بيش از ۶۰ درصد پرندگان استان و ۱۶ درصد پرندگان کشور در اين تالاب زيست مي کنند. برخي از گونه هاي پرندگان مهاجر و بومي اين منطقه نادر و ارزشمند بوده و حضور پرتعداد آن ها در فصل مهاجرت موجب مي شود که گروه هاي گردشگري متعددي براي پرنده نگري و مشاهده جانوران وحشي منطقه مانند گرگ و روباه، مار و پرندگاني چون عقاب و برخي نمونه هاي نادر را که لابه لاي شاخ و برگ هاي سبز قره داغ و آترپليکس گياهان هم زيست با کوير زيست مي کنند به اين منطقه بکر طبيعي سفر کنند. درنا، مرغابي سانان، فلامينگوها، خروس کولي و انواع پرندگان ديگر با حضور خود در طبيعت بکر تالاب ميقان هر بيننده اي را مجذوب اين همه زيبايي مي کند. اين تالاب توسط اداره کل حفاظت محيط زيست استان مرکزي به منطقه شکار ممنوع تبديل شده است. تالاب ميقان اراک سالانه پذيراي بيش از ۱۲ هزار قطعه پرنده مهاجر از سيبري است که اين خصوصيت يکي از ويژگي هاي منحصر به فرد و جالب اين منطقه است. بر اساس استانداردهاي جهاني تالاب ها، هر تالاب که يک درصد از يک گونه پرنده را در خود پذيرا باشد در مختصات جهاني و بين المللي قرار مي گيرد و تالاب ميقان اراک در کنار تالاب گاوخوني اصفهان پذيراي پرندگان مهاجر در مرکز کشور به منظور زمستان گذراني محسوب مي شود. خاک اين منطقه از مارن و رس بوده و در هواي مرطوب و باراني نرم مي شود. هنگامي که رطوبت هوا کم مي شود قدرت تبخير آب افزايش مي يابد و در تالاب به علت شوري آب، گنبدها و طبقات نمکي شکل مي گيرد. اين طبقات و لايه هاي نمکي که همه سطح درياچه را پوشانده است از فاصله دور سفيد و برفي جلوه مي کند.

رشد آرتميا در تالاب

مدير کل حفاظت محيط زيست استان مرکزي از آغاز مستندسازي و مطالعه علمي گونه آبزي آرتميا در گفت وگو با خبرنگار ما سخن مي گويد. امير انصاري با اشاره به مطالعات کارشناسان روي پرورش گونه آبزي آرتميا در تالاب ميقان مي گويد: آرتميا يکي از ذخيره هاي آبزي با ارزش در تالاب ميقان اراک و خوراک اصلي پرندگان مهاجر محسوب مي شود که به خاطر شرايط زيست بومي اين تالاب همزيستي مناسبي براي رشد دارد و به واسطه پوشش قرمز رنگش محوطه تالاب در منطقه زيستي آن به رنگ قرمز است. او ضمن تاکيد بر لزوم توجه به حفظ حيات تالاب و جلوگيري از خشک شدن آن متذکر مي شود: بخشي از رژيم آبي تالاب ميقان اراک اکنون از پساب هاي تصفيه خانه فاضلاب تامين مي شود که شرايط مناسبي براي رشد جلبک هاي مقاوم به شوري و آرتمياي قرمز رنگ دارد. او مي گويد: استفاده فلامينگوها از آرتميا به عنوان غذا موجب ايجاد رنگ قرمز در پرها، نوک و پاهايشان مي شود. انصاري بقاي آرتمياي سخت پوست کوچک و ظريفي را که با زندگي در آب هاي بسيار شور سازگار بوده و کاربرد متنوعي دارد و اشکال مختلف آن در آبزي پروري از مهم ترين کاربردهاي آن به شمار مي رود، در صورت توجه به ادامه حيات تالاب با تامين حق آبه آن امکان پذير مي داند و مي افزايد: توسعه مطالعات در مورد پرورش آرتميا در تالاب ما را از واردات اين ماده غذايي آبزيان بي نياز مي کند و همين امر بر اهميت توجه به تالاب در کنار ساير جلوه هاي زيستي آن مي افزايد.

خشک شدن تالاب هاي کويري

تالاب ها از نظر تنوع به تالاب هاي ساحلي و کويري تقسيم مي شود و تالاب ميقان به لحاظ موقعيت مکاني از گونه تالاب هاي خشک است که اهميت زيست بومي زيادي دارد. اين تذکري است که مسعود باقرزاده کريمي کارشناس تالاب ها در سازمان محيط زيست کشور درباره تالاب ميقان مي دهد. او اين مکان را منبع مهم زيستي و تامين کننده غذاي پرندگان مهاجر قلمداد مي کند و مي گويد: تالاب ميقان در مسير پروازي پرندگان مهاجر از صحراي آفريقا و سيبري که اهميت زيست محيطي آن نه فقط به عنوان يک مکان براي استراحت پرندگاني که هزاران کيلومتر بال زده اند بلکه به واسطه زيستگاه گياهان همزيست با آب هاي شور که غذاي اصلي اين پرندگان هستند مطرح است. او با اشاره به کمبود منابع آبي در مسير کريدور پروازي پرندگان مهاجر و خشک شدن تالاب هاي مرکزي مثل گاوخوني و آب گل خشک شدن تالاب ميقان را قطع اين مسير پروازي مي داند و متذکر مي شود: پرندگان در مسير کوچ در برخي نقاط براي استراحت کوتاه توقف دارند اما تالاب ها منبع غذايي و زيستگاه فصلي آن ها هستند که به صورت غريزي هر سال به آن جا کوچ مي کنند. رطوبت تالاب حافظ پوشش گياهي و آب شور تالاب محل پرورش گياهان و جانوراني است که پرندگان از آ ن ها تغذيه مي کنند. او ضمن تاکيد به توجه مسئولان محلي براي جلوگيري از خشک شدن اين تالاب تصريح مي کند: در منطقه خشکي مثل کوير ميقان وجود تالاب هم سبب توسعه گياهي و جانوري در عرصه کويري است و هم از ورود ريزگردها و نمک شوره زار به هواي شهر اراک و روستاهاي اطراف مي کاهد، از طرف ديگر تعديل کننده درجه هوا و پديدآورنده چشم انداز زيباي طبيعت در دل کوير است که جاذبه گردشگري نيز دارد. اين کارشناس تالاب موضوع حفاظت از تالاب ميقان را متوجه کارگروه هاي استاني مي داند و مي گويد: اين مسئولان محلي هستند که با پي گيري مي توانند اعتبارات و حمايت هاي مرکز را به سوي ميقان هدايت کنند.

کم توجهي ها نسبت به ثبت رسمي تالاب

با وجود آن که تالاب ميقان از سوي سازمان هاي مردم نهاد و افکار عمومي در شهر اراک مطرح است اما در رديف تالاب هاي کشور نام اين تالاب ديده نمي شود. کارشناس تالاب ها در سازمان محيط زيست کشور نيز اين موضوع را تاييد مي کند و مي گويد: نه در سايت رسمي سازمان محيط زيست کشور و نه در سايت رامسر نامي از اين تالاب ثبت نشده و جزو مناطق چهارگانه تالاب هاي سازمان نيست. باقرزاده کريمي با اشاره به اين که حتي براي معرفي اين تالاب در استان مرکزي خوب کار نشده تصريح مي کند: بايد در مورد موضوع به اين مهمي کار کرد وقتي نامي از تالاب در سايت نيست خيلي نمي توان به امنيت آن خوش بين بود. او ضمن تاکيد به حل مشکلات تالاب اول در سطح استان براي ورود آن در فهرست تالاب هاي ثبت شده سازمان متذکر مي شود: اگر به فکر تالاب واهميت زيستي آن هستند شرايط داخلي راآماده کنند تا در سطح ملي هم بتوان مشکلات تالاب را حل کرد آن گاه حتي مي توان در سطح بين المللي وارد موضوع شد با توجه به اين که تالاب ميقان در مسير پروازي پرندگان مهاجر قرار دارد.

نگاه اقتصادي به تالاب درست نيست

برداشت ترکيبات املاحي تالاب ها تغييرات اکولوژيک ايجاد مي کند که حيات تالاب ها را به خطر مي اندازد نظير آن چه در اروميه رخ داد. اين هشداري است که باقرزاده از احتمال وقوعش در تالاب ميقان که غني ترين معدن سولفات سديم خاورميانه را در دل خود جا داده ، مي دهد و مي گويد: وجود اين ماده ارزشمند معدني به نوعي ارزش اقتصادي هم به تالاب داده که ما در محيط زيست از ميزان و نحوه برداشت آن هشدارهايي شنيده ايم ولي اطلاع دقيقي نداريم او تصريح مي کند: برداشت املاح از تالاب ها به روش تبخيري و حوضچه اي خطرناک است و به حيات تالاب آسيب مي رساند. باقرزاده نگاه صرف اقتصادي به تالاب را بي انصافي نسبت به طبيعت دانسته و مي افزايد: وقتي ترکيبات محلول يا املاح را برداشت مي کنند در واقع ترکيب آب را تغيير مي دهند و اين تغييرات اکولوژيک باعث مي شود بقيه املاح شرايط خطرناک براي تالاب ايجاد کنند که نظير آن در اروميه اتفاق افتاد و در نهايت کارخانه اي که در اروميه برداشت املاح داشت پلمب شد.

پرورش آرتميا از برداشت املاح مهم تر است

آقاخاني مدرس دانشگاه و عضو انجمن مردم نهاد محافظ محيط زيست و مراقبت از تالاب ها که روي گياهان هم زيست آب هاي شور تحقيق مي کند، مي گويد: در حالي که محيط تالاب مناسب ترين مکان براي رشد آرتمياست اما در کنار صيد قاچاق تغيير ترکيب آب با برداشت بي رويه شرکت بهره بردار علاوه بر آلوده و باتلاقي کردن تالاب به تدريج سبب مرگ موجودات زنده اي که از تالاب تغذيه مي کنند مي شود. او مي گويد: متاسفانه سازمان صنعت، معدن و تجارت به استفاده اقتصادي از تالاب بيش از موضوع زيست محيطي آن اهميت مي دهد.

منبع تامين آب مورد نياز تالاب

نصب ۴۰ بند خاکي روي حوزه آبخيز تالاب ميقان محدوده وسيعي مثل سدهاي نوازن، انجدان، دينه کبود، کشه، خيرآباد و امان آباد دسترسي تالاب را به حق آبه اش محدود کرده است. مهرداد حاج حسيني معاون محيط طبيعي محيط زيست استان مرکزي با بيان اين مطلب مي گويد: در فصل هاي پربارش آب از طريق شيب مسيل به تالاب مي رسد اما ايجاد بندهاي خاکي در اين مسير مانع از سرازير شدن آب هاي جاري به تالاب مي شود و با توجه به خشکسالي هاي اخير تالاب عملاً در طول سال ۳ ماه خشک مي شود و تنها منبعي که تالاب رازنده نگه مي دارد پساب تصفيه خانه فاضلاب اراک است. او تصريح مي کند هرچند استفاده از اين پساب حيات تالاب را حفظ مي کند اما اگر استانداردهاي لازم را نداشته باشد به گونه اي ديگر به زيست بوم اين محيط آسيب مي رساند. او با اشاره به اين که با نصب بندهاي خاکي روان آب ها به مصرف کشاورزي مي رسند متذکر مي شود: در مورد حق آبه تالاب با استانداري مرکزي مکاتبات بسياري کرده ايم و قول هايي براي رسيدگي داده شده است. قرار است جلسه اي در اين باره در حوزه عمراني استانداري تشکيل شود اما هنوز از تاريخ دقيق تشکيل اين جلسه خبري نيست.

تغيير اقليم و حرکت به سوي بياباني شدن در مناطق مختلف کشور به علت کاهش منابع آبي و استفاده آب ها در مصارف کشاورزي کم صرفه موضوعي است که کارشناس دفتر برنامه ريزي کلان آب ها در آبفا از آن ابراز نگراني مي کند. رعنا کوشکي استفاده ۸۸ درصد منابع آبي را در بخش کشاورزي مغاير با سياست حفاظت از محيط زيست مي داند و مي گويد: سازمان جهاد کشاورزي، شرکت آب منطقه اي، محيط زيست و منابع طبيعي بايد با هم جلساتي مشترک بگذارند و بررسي کنند که هدايت بي رويه روان آب ها براي مصارف کشاورزي بدون افزايش بهره وري کشت يا توجه به نيازهاي زيست محيطي کدام يک مهم تر است. اما در سياست هاي کلان کشور هميشه کشاورزي در اولويت بوده و محيط زيست در درجه بعدي قرار داشته که همين امر کاهش سطح آب تالاب ها و رودهاي زنده چون زاينده رود را سبب شده است. او ضمن تاکيد بر توجه بيشتر به وضعيت پايدار و شرايط زيست محيطي تالاب ها و منابع آب هاي زيرزميني تصريح مي کند: منابع آب هاي زيرزميني در بسياري از نقاط کشور پايين رفته و شدت تبخير تالاب ها هم با افزايش گرماي زمين در حال فزوني است در اين وضعيت اين مسئولان هستند که بايد براي توزيع منطقي آب هاي روان و جلوگيري از هدر رفت نزولات برنامه ريزي درست داشته باشند و نتيجه بگيرند که کدام بخش واجب تر است. اين کارشناس در مورد حق آبه تالاب ميقان متذکر مي شود: پيشنهاد ما اين است که نياز زيست محيطي منطقه تالاب ميقان در استان بررسي شود، استانداري با محيط زيست در مورد يک راهکار براي نياز اين حوزه کوچک آبي به مصالحه برسد و مسئولان با توجه به خشکسالي و کاهش سطح منابع آبي زيرزميني با همکاري جمعي به نتيجه نهايي برسند.

رعنا کوشکي کارشناس دفتر برنامه ريزي کلان آب ها در آبفا مي گويد: پي گيري محيط زيست استان مرکزي با برگزاري جلسات مشترک براي رسيدن به يک راهکار جمعي است.

معاون محيط طبيعي محيط زيست استان مرکزي نيز به هم انديشي مسئولان براي حل مشکلات تالاب معتقد است و مي گويد: تالاب ميقان تالاب کوچک اروميه است. خطري که اروميه را تهديد مي کرد امروز تالاب ميقان را تهديد مي کند. خشک شدن درياچه اروميه يک باره اتفاق نيفتاد. از مدت ها قبل شروع شده بود تا امروز به اين شکل درآمد در مورد تالاب ميقان هم اگر غفلت کنيم همين اتفاق را شاهد خواهيم بود. مهرداد حاج حسيني عوامل تهديدکننده تالاب را در چند بخش دسته بندي کرده و مي گويد: بحث شرکت املاح تنها بهره بردار معدن سولفات سديم در تخريب تالاب مطرح است. اين شرکت با ايجاد جاده هاي دسترسي به وسط تالاب موجب قطع اکولوژيک دو طرف محدوده آبي تالاب شده و آبراهه هايي که با فشار محيط زيست در طول جاده ها ايجاد کرده هم به دليل بي توجهي شرکت بهره بردار مدام بسته مي شود. از طرف ديگر برگشت پسماند نيز توسط شرکت پس از برداشت املاح جسته گريخته صورت مي گيرد که سبب تغيير غلظت آب مي شود. او تغيير کاربري زمين هاي حاشيه تالاب را از ديگر تهديدهاي تالاب بر مي شمارد و مي افزايد: احداث فرودگاه و دادن مجوز پرواز بالگردهاي هلال احمر قطعاً براي تالاب به ويژه در فصل جوجه آوري پرندگان مخاطره آميز است. حاج حسيني چراي بي رويه دام در پوشش گياهي منطقه، برداشت غيرمجاز آرتميا از داخل تالاب براي فروش به عنوان غذاي بچه ماهي ها، تخليه زه آب هاي کشاورزي حاوي سموم و کودهاي شيميايي به تالاب، شکار غيرمجاز و ادعاي چند دستگاه دولتي روي مالکيت تالاب را از مهم ترين مباحث مطرح در اين منطقه برمي شمارد و مي افزايد: از يک سو ما مدعي مالکيت تالاب هستيم از سوي ديگر منابع طبيعي ادعاي مالکيت کوير ميقان را دارد.

طرح جامع مديريت تالاب در انتظار اعتبار

طرح جامع مديريت زيست بومي تالاب ميقان که ۳ سال است در سازمان محيط زيست کشور تصويب شده براي اجرا در انتظار ابلاغ اعتبار مانده است. حاج حسيني با بيان اين مطلب مي گويد: دريافت اعتبار ۱۱ ميليارد توماني پيشنهاد ما براي مديريت منطقه، حفاظت از آن، مطالعه طرح تفرج و جلب مشارکت مردم بوده که ظرف ۵ سال اجرا شود و ما همچنان منتظر ابلاغ اعتبار هستيم.

عباس رجايي رئيس کميسيون کشاورزي مجلس مي گويد: تالاب ها يکي از موضوعات مهم در زيست بوم هر منطقه هستند و به عنوان حوضه هاي آبي تبادل آب و هوايي را برعهده دارند و اگر به هر دليلي خشک شوند شرايط طبيعي را در آن منطقه تغيير مي دهند. رجايي با اشاره به اين که بحث حق آبه اين تالاب از روان آب ها چند سالي است که مطرح است متذکر مي شود: حرکت تالاب به سوي خشکي علاوه بر تاثير بر آب وهواي منطقه بخشي از املاح و ريزگردها را در هوا پراکنده مي کند و بر آلودگي هواي شهر اراک که دومين شهر آلوده کشور است مي افزايد: همچنين تنوع زيستي، گياهي و جانوري منطقه را که دايمي و مهاجر هستند نابود مي کند و از همه مهم تر ذخيره ويژه گياه قره داغ را که از توسعه بيابان زايي اين مکان جلوگيري مي کند از بين مي برد. رئيس کميسيون کشاورزي مجلس تاکيد مي کند: اگر سطح آب تغيير کند تمام سرمايه گذاري هايي که از سال هاي گذشته در منطقه شده نابود مي شود و بر بافت بياباني آن مي افزايد: او با بيان اين که تالاب ميقان براي حاشيه مرکزي کشور بسيار مهم است مي گويد: طرح موضوع در مجلس براي معطوف کردن نگاه ها به سوي اين تالاب و جذب اعتبار براي حفظ حيات آن است تا فاجعه اروميه تکرار نشود. عباس رجايي ضمن اظهار تاسف از اين که هنوز طرح شفافي براي حق آبه تالاب ميقان وجود ندارد تصريح مي کند: هم اکنون نياز آبي تالاب تنها از طريق پساب فاضلاب تصفيه خانه اراک تامين مي شود که آن هم اگر استانداردهاي لازم را نداشته باشد خطري ديگر براي تالاب است. رجايي مي افزايد: البته چون رودخانه دايمي براي ورود به تالاب وجود ندارد و خشکسالي چند سال اخير و پيش آمد تبخير آب، آثار نامطلوبي بر تالاب گذاشته است. او استفاده صرف اقتصادي از تالاب را محکوم مي کند و متذکر مي شود: برنامه پنجم توسعه کشور استفاده صنعتي و معدني از تالاب ها را ممنوع کرده که بايد پي گير باشيم. البته ما دنبال اين هستيم که تالاب ميقان جزو کنوانسيون بين المللي تالاب ها ثبت شود.

تالاب ميقان چشم به راه حق آبه و اصرار مالکان بر تملک آب طرح جامع مديريت تالاب در لابه لاي نامه هاي اداري مسئولان بودجه ريز کشور مدت هاست که خاک مي خورد و طرح مصوب شده در انتظار اجرا مانده است. تالاب نيز همچنان چشم به راه حق آبه اي است که درخواستش در بايگاني اوراق در زير اوراق معطل مانده ديگر گم شده و آبراهه هاي حوضه هاي آبخيزش در پشت ۴۰ بند خاکي بالادست محصور شده است اما در اين شرايط مدعيان تالاب و کوير ميقان و حوضه هاي آبخيز به جاي همدلي و رسيدن به يک نتيجه گيري به نفع تالاب، کوير و مزارع کشاورزي هر يک بر داعيه خود اصرار مي ورزند. منابع طبيعي احداث بندهاي خاکي را در راستاي پروژه هاي جلوگيري از فرسايش خاک مي داند، شرکت آب منطقه اي اساساً به مکاني با عنوان تالاب باور ندارد و منطقه را در تبليغات رسانه اي کوير ميقان معرفي کرده است و حق آبه اي هم براي کوير قايل نيست، جهاد کشاورزي اولويت استفاده از آب هاي روان منطقه را به کشاورزي مي دهد و سازمان صنعت، معدن و تجارت بر سود حاصل از بهره برداري معدن بي نظير خاورميانه که در قلب تالاب پنهان است اصرار دارد. در اين بازار گرمي مدعيان سازمان گردشگري هم سوداي مديريت بر اکوتوريسم کل منطقه از ناحيه کويرگردي و پرنده نگري را در سر دارد و سازمان محيط زيست در انتظار جلسه اي است که مدت هاست استانداري مرکزي قول تشکيلش را با حضور همه مدعيان تالاب داده است تا با دريافت ۱۱ ميليارد تومان مصوبه محيط زيست کشور (البته اگر برسد) طرح جامع مديريت تالاب را سروسامان دهد.

چکيده گزارش

تالاب ميقان در ۱۵ کيلومتري شهر اراک در استان مرکزي يکي از ۱۰ تالاب مهم کشور است که وسعت آبگير آن به بيش از ۱۰ هزار هکتار مي رسد. اين تالاب در مسير پروازي هزاران پرنده مهاجر است که هر ساله از صحراي آفريقا و سيبري به اين منطقه کوچ مي کنند. غني ترين معدن سولفات سديم خاورميانه نيز در اين معدن واقع شده است. با وجود جاذبه هايي طبيعي و اهميت آن در حفظ محيط زيست، اين تالاب در حال خشک شدن است و نصب بندهاي خاکي در حوزه هاي آبخيز بالا دست خطري جدي براي حيات اين درياچه شده است و به نظر مي رسد اگر توجهي براي حفظ حيات آن نشود سرنوشت آن بهتر از درياچه اروميه نخواهد بود