واکاوي ظرفيت هاي ذخاير آبزيان بوشهر

واکاوي ظرفيت هاي ذخاير آبزيان بوشهر
واحد مرکزی خبر :میگو از آبزیان ارزشمند و دارای خواص تغذیه ایی ویژه است که هرساله تقریبا در همین فصل در استان بوشهر صید آن آغاز می شود و در خارج از استان نیز طرفداران زیادی دارد.
امسال 12 هزار صیاد با هزار و 110 شناور شامل 300 لنج صیادی، 800 قایق و 10 کشتی برای صید میگو از 9 مرداد عازم دریا شده اند.
پارسال هزار و 570 تن میگو در آب های ساحلی استان صید شد اما پیش بینی می شود امسال هزار و 700 تن میگو صید شود.
حدود 40 درصد میگوی کشور در استان بوشهر صید می شود و 65 درصد ذخایر میگوی استان ازگونه ببری سبز از بهترین گونه های میگوی خلیج فارس و بقیه گونه های سفید و سرتیز است.
براساس آیین نامه،صید در مناطق حفاظت شده طبیعی از مقابل نیروگاه تا دلوار درعمق زیر پنج متر و اطراف مطاف محدوده خورخان و رودخانه مند تا عمق کمتر از10 متر و زیستگاههای مصنوعی شامل دیر، خارگو و گناوه ممنوع است.
صید میگو تا نیمه اول شهریور ادامه دارد.
آمار و هشدارهایی که هرساله در فصل صید توسط مسئولان اعلام می شود و برنامه هایی هم که برای حفاظت از آبزیان صید گاه ها چیده می شود ، کار ساز نیست و آنچه در این میان مهم است توجه به بازسازی دوباره ذخایر آبزیان دریاست که متاسفانه زیاد مد نظر قرار نمی گیرد.
عوامل زیادی موجب شده است که روز به روز ذخایر آبزیان دریا کم و کمتر شوند و صدمات جبران ناپذیری به آنها وارد شود، در میان عوامل انسانی زیادی که به دریا و آبزیان آن صدمه وارد می کند روش صید ترال از مهم ترین آنهاست، در این روش از تورهایی ریز بافت که به شکل کیسه ایی انتها بسته هستند استفاده می شودتور ترال از 2 لایه فوقانی و تحتانی تشکیل شده است و تخته صید های مربوطه نیز متناسب با نوع جنس بستر دریا از جنس چوب و یا فلز و به اشکال مناسب هندسی ساخته و بکار گرفته می شود، تور های ترال با سیم هایی کلفت به شناورهایی که مخصوص صید ترال هستند وصل می شوند و شناور با کشیدن توری که در عمق مناسب پهن شده و دارای دهانه گشادی برای صید آبریان است آنها را صید می کند که در این نوع صید علاوه بر صید هدف دیگر آبزیان هم که اکثرا نابالغ هستند، گرفتار می شوند.
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات استان می گوید: صید بی رویه و خارج از فصل و استفاده از ادوات صید غیرمجاز بویژه ترال (کف روب) از مهم ترین عوامل انسانی از بین بردن ذخایر آبزیان است.
روش ترال به عنوان صید کور شناخته می شود زیرا عمده صید آن آبزیان غیر هدف و نابالغ است،در این شیوه توده متنوع آبزیان کف زی صید و باعث تخریب بستر صیدگاه ها و زیستگاه های آبزیان می شود زیرا در صید به شیوه ترال صیادان از تورهای ریز بافتی استفاده می کنند که مانند جارو آبزیان را از کف دریا جمع می کند و البته در این روش علاوه بر میگو که صید هدف است سایر آبزیان ریز و نابالغ هم صید می شوند و از بین می روند و به علاوه در این نوع صید به زیستگاه های آبزیان نیز صدمات جبران ناپذیری وارد می شود.
تنگستانی می افزاید:در صید ترال میگو حدود 10 تا 15درصد صید هدف میگو صورت می گیرد و بقیه یعنی 20 تا 25درصد سایر آبزیان تجاری و بیش از 60درصد نیز صید سایر آبزیان ریز، نابالغ و غیرمعمول است وبا توجه به این که عمده آبزیان کف زی خلیج فارس بومی منطقه هستند، استفاده از صید ترال باعث از بین بردن این آبزیان می شود.
وی می گوید، همچنین آلودگی های صنعتی ازجمله حفاری های نفتی و اکتشافات دریایی و رها کردن آلودگی های ناشی از فاضلاب خانگی به صورت خام به دریا باعث مرگ و میر طبیعی آبزیان شده است، در 10 تا 15سال گذشته میزان صید سالانه در آب های استان بوشهر ثابت بوده اما این به معنی کاهش نیافتن ذخایر نیست بلکه به معنی تلاش بیشتر صیادان برای صید بوده است، صیادان با توجه به کاهش ذخایر آبزیان برای صید با افزایش ادوات صیادی به اعماق دریا می روند و اقدام به صید می کنند که این امر از زاد و ولد بموقع آبزیان جلوگیری می کند.
کارشناس مسئول امور صید شیلات استان نیز می گوید با توجه به صدمات و عوارض جبران ناپذیر صید میگو به شیوه ترال در کشورهای دیگر استفاده از ابزار های کاهنده برای کاهش این نوع صید اجباری است و کسانیکه این شیوه را رعایت نکنند حق فروش میگو در سطح جهانی ندارند، در حال حاضر استفاده از وسایلی مانند ابزارهای کاهنده،پانال چشم مربعی و فیش آی در تور برای خروج لاک پشت و ماهی ها از تور در هنگام صید اجباری است البته در بوشهر نیز استفاده از پانال چشم مربعی اجباری است که با ایجاد سوراخ هایی با اندازه استاندارد در تور از صید آبزیان غیر هدف جلوگیری شود که متاسفانه صیادان مااز آن کمتر استفاده می کنند.
حسین شادکامی می افزاید: میگو به عنوان زنجیره دوم غذایی در صید گاه زمانی که رشد می کند مرتب پوست اندازی می کند که این باعث می شود ماهی های زیادی به دور آن جمع شوند و از آن تغذیه کنند این در حالی است که در هنگام صید به صورت ترال بیشتر این ماهی ها که اکثرا نابالغ هم هستند در این تور های ریز بافت گرفتار و صید می شوند، یعنی اگر مثلا 600 کیلو صید شود 100 تا 150 کیلوی این صید میگو است و بقیه انواع ماهی هایی هستند که اکثرا ریز و نابالغ هستند و دور ریخته می شوند البته در بیشتر کشور ها از این ماهی ها نیز استفاده می کنند و آنها را به صورت خمیر در آورده در صنعت غذایی مختلف به کار می برند یا دوباره پودر کرده به دریا میریزند تا کمکی به چرخه بازسازی آبزیان شود که متاسفانه هیچ کدام از این کارها در استان بوشهر انجام نمی شود.
وی در مورد راهکارهای لازم برای بازسازی چرخه آبزیان استان می گوید: بومی سازی و پرورش میگو به صورت پرورشی از مهم ترین راه های حفظ و بازسازی ذخایر آبزیان است، ما سالانه در فصل صید مقدار کمی نسبت به این همه خرابی در دریا میگو صید می کنیم در حالیکه اگر میگو را در استخرها ی ویژه این کار پرورش دهیم هم میزان بیشتری میگو برداشت میکنیم که از نظر سلامتی نیز مطمئن تر است و هم زیستگاه های دریایی این همه آسیب نمی بینند، استفاده از ادوات صیادی مجاز، رعایت تقویم صیادی، جلوگیری از برداشت غیر مجاز، همکاری همه ارگان های نظارتی، نظارت بر شیوه صید و جلوگیری از شناورهایی که پس از چند روز دریاروی صید خود را به کشورهای همسایه فروخته و خالی به بندر برمی گردند در حفظ و بهره برداری بهینه از دریا موثر است.
این کارشناس مسئول امور صید استان معتقد است بازسازی و حفظ ذخایر دریایی ضروری است چرا که اگر به این شیوه پیش رویم تا چند سال آینده صدمات جبران ناپذیری به آبزیان و زیستگاه های آنها وارد می شود که جبران پذیر نیست و در این راه همه مسئولان و ارگان ها باید کمک کنند.
بی شک عوامل انسانی به ویژه صید ترال گونه های کمیاب آبریان خلیج فارس را در معرض نابودی و انقراض قرار داده است و تا کنون زیان های هنگفتی به ذخایر و گونه های ارزشمند وارد ساخته است که لازم است مسئولان در این قضیه جدی تر وارد عمل شوند