تخریب زیستگاه از عوامل نابودی تنوع زیستی در کشور /گ

تخریب زیستگاه از عوامل نابودی تنوع زیستی در کشور
ظهوری، دکتری تنوع زیستی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه مرکزی، درباره وضعیت تنوع زیستی کشور اظهار کرد: در سال 74 رشته‌های محیط زیست و شیلات از یکدیگر جدا شد و رشته محیط‌ زیست به صورت مستقل با گرایش‌های مهندسی منابع‌طبیعی و محیط‌زیست ایجاد شد و پس از گذشت سال‌ها و رشد این رشته، گرایش‌های مختلفی همچون گرایش تنوع‌زیستی به آن اضافه شد
یک عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک معتقد است: تخریب زیستگاه و شکار، عامل نابودی تنوع زیستی کشور است و اقدامات بشر تنوع زیستی را به نابودی کشانده است
وی ادامه داد: تا قبل از اینکه گرایش تنوع‌زیستی در ایران ایجاد شود این رشته در دنیا سابقه بسیار داشت ولی در ایران با وجود متخصصین، این رشته را نداشتیم. در بیان ساده، تنوع‌زیستی به معنای هر آنچه که در طبیعت داریم، است. این گرایش فقط به تعداد گونه‌های موجود نمی‌پردازد بلکه آنچه موجود است را مورد توجه قرار می‌دهد، برای مثال حتی اگر از یک گونه پستاندار فقط یک نمونه وجود داشته باشد در این رشته مورد توجه واقع می‌شود و برای حفظ آن نیر تلاش صورت می‌گیرد.
ظهوری تصریح کرد: تنوع‌زیستی در سه سطح مطرح است؛ سطح ژن، گونه‌ها و اکوسیستم، که تنوع در یک از این سطوح بسیار ارزشمند و مهم است چراکه هر سطح می‌تواند پایه‌گذار یک سیستم جدید در محیط باشد. برای مثال در سطح ژن‌ها می‌توان با اقداماتی شکل‌هایی جدید از یک موجود را ایجاد کرد.
وی، استان مرکزی را از بعد تنوع‌زیستی، استانی غنی دانست و عنوان کرد: در استان مرکزی، یازده محیط تحت مدیریت است. قدیمی‌ها اعتقاد داشتند که هر منطقه‌ای که شکار خوبی شامل قوچ و میش، کل و بز دارد به منطقه حفاظت شده بدل شود، اما امروز معیارهای جهانی فقط گونه‌های جانوری نیست و گیاهان هم مورد توجه هستند. استان مناطق خوبی همچون هفتاد قله و میقان دارد که از نظر تنوع‌زیستی پذیرای گونه‌های متفاوتی از پرندگان و پستانداران است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اضافه کرد: از نظر گونه جانوری، استان مرکزی شاهد حضور «کل» به عنوان گونه شاخص استان و « درنا » در میقان است که مورد توجه قرار دارد. اگر بخواهیم درباره تنوع ‌زیستی استان بحث کنیم حتی اگر یک گونه وجود داشته باشد باید آن را مورد توجه قرار دهیم. حفاظت و بررسی حیات‌وحش و تنوع‌زیستی در استان مهم است. برای مثال در زمینه خفاش‌های استان مرکزی فعالیتی نداشته‌ایم و مطالعه‌ای صورت نگرفته است. مطالبی به صورت پراکنده وجود دارد اما اینها کفایت نمی‌کند و جای خالی این مطالعه در استان حس می‌شود.
وی با اشاره به عوامل تهدیدکننده تنوع‌زیستی، گفت: بسیاری از افراد معتقدند که تغییر و تحولات جوی و گرم شدن زمین منجر به از دست رفتن برخی گونه‌های جانوری و گیاهی و به طور کلی تنوع‌زیستی می‌شود اما، واقعیت امر این است که اگر زمین در حال گرم شدن است عامل این گرم شدن انسان و اقدامات بشر است و در نگاه کلی می‌توان گفت که تنوع زیستی به دست انسان در حال نابودی است و انسان به جای اینکه حیات‌وحش، محیط‌زیست و منابع‌طبیعی را آباد کند در جهت نابودی آن قدم برمی‌دارد.
ظهوری افزود: بیشترین ضربه‌ای که امروز می‌خوریم و حاصل اقدامات گذشته و همچنین فعالیت‌های امروز بشر است، تخریب زیستگاه‌هاست. تبدبل شدن اراضی کشاورزی به مناطق مسکونی باعث از بین رفتن زیستگاه‌های جانوری شده است که این امر منجر به رانده شدن حیات‌وحش به اراضی و مناطق دیگر شده است. برای مثال در شمال کشور طی سال‌های اخیر شاهد تبدیل تپه‌ها به مزرعه بوده‌ایم که این تغییر کاربری منجر به رانده شدن برخی حیوانات مانند گراز شده است.
وی با بیان اینکه اقدامات بشر، زیستگاه حیوانات را از آنها گرفته است، تصریح کرد: با این اقدام بشر، حیوانات دو راه بیشتر ندارند، یا باید برای تأمین غذای خود به زیستگاه قبلی خود که امروز مزرعه شده است بازگردد. هم اینک مواجه هستیم با مزارعی که مورد حمله گرازها قرار می‌گیرد و مردم این اقدامات حیوانات را به آفت تعبیر می‌کنند در صورتی که چنین نیست و در واقع اقدام انسان باعث این امر شده است و راهکار دوم این است که همه این حیوانات به سمت منطقه کوچک‌تری حرکت کنند که قطعا این امر مشکل‌زا خواهد بود؛ به این دلیل که منابع غذایی یک منطقه کوچک برای این دسته حیوانات کافی نخواهد بود و خود به خود این گونه‌ها از بین می‌روند. اقدامات امروز انسان خطر بزرگی برای تخریب زیستگاه‌ها محسوب می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اراک بیان کرد: در جمعیت حیات‌وحش به دلیل برقراری ترکیب‌های سنی، باید نسبت‌های سنی برقرار باشد اما برخی اوقات به دلیل دستکاری در نسبت‌های سنی و جنسی حیات‌وحش که عمدتا حاصل اقدامات بشر است، نسبت‌ها به هم می‌خورد.
ظهوری اضافه کرد: از نظر تفریحی، جذب گردشگر و توریسم شکار باید انجام شود که البته در این بخش با ماهیگیری موافق هستم نه با شکار. ماهیگیری در کنار اینکه کار تفریحی است از نظر علمی هم می‌تواند مفید باشد. می‌توان در حین ماهیگیری اطلاعاتی هم درباره ماهی ارائه کرد و علاوه بر ارائه اطلاعات می‌توانیم فرهنگ‌سازی هم داشته باشیم. اگر امروز اکثر ماهیانی که صید می‌شود از نظر سایز کوچک هستند به این دلیل است که صید ماهی به قدری صورت گرفته است که جمعیت آنها دچار نقصان شده و اگر امروز صید به همین منوال ادامه یابد همین ماهیان کوچک را نیز نخواهیم داشت