حفاظت از تالاب های دریاچه ارومیه ضروری است

وی زیست پرندگانی همچون ماهی خورک (که مختص مناطق گرمسیر کشور است)، پرنده تاج طلایی (که کوچکترین پرنده غرب آسیا به شمار می رود) و حضور دسته های بزرگ پرندگانی همچون غاز که نمونه های آن کمتر در دیگر نقاط کشور دیده می شود را فقط نمونه هایی از تنوع زیست محیطی و اهمیت تالاب قره قشلاق اعلام کرد.

مجتهدی با بیان اینکه 40 درصد آب دریاچه ارومیه توسط زرینه رود تامین می شود، گفت: حدود سه هزار پمپ در محدوده 30 روستای نزدیک تالاب قره قشلاق به صورت شبانه روزی از این رودخانه پمپاژ می کند که این آب صرف مصارف کشاورزی پرآب می شود.

مدیر انجمن دامون برداشت غیرمجاز شن و ماسه از بستر رودخانه زرینه رود را از دیگر عوامل موثر در کاهش آب خروجی از این رودخانه اعلام و اضافه کرد: ادامه این شرایط نه فقط دریاچه ارومیه بلکه تالاب قره قشلاق را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

به گزارش ایرنا، آذربایجان شرقی 14 تالاب مهم دارد که تالاب قره قشلاق با 22 هزار و 225 هکتار وسعت در شهرستان بناب به دلیل زیبایی و تنوع گونه های جانوری و گیاهی به عروس تالاب های شمال غرب کشور شهرت یافته است.

منطقه تالاب قره قشلاق بناب یک اکوسیستم ویژه و منحصر به فرد با چشم اندازهای طبیعی و زیبا، آبگیرها و ماندآبهای شاخص، یکی از زیستگاه های بسیار مناسب برای گونه های مختلف پرندگان است و این منطقه از طریق پاسگاه های محیط بانی 'چپقلو و قره قوزلو' و برجک دیده بانی جدید التاسیس تحت حفاظت قرار دارد.

جاذبه های طبیعی بکر و دست نخورده و تنوع گونه های گیاهی، جانوری شامل آبزیان، پرندگان مهاجر و گرازهای پا کوتاه از جمله ویژگی های شناسنامه ای تالاب قره قشلاق هستند که جایگاه این زیست بوم را در بین میراث زیستی کشور تحکیم کرده اند.

تالاب و منطقه شکارممنوع قره قشلاق با 48 هزار هکتار وسعت در بین رودخانه های دایمی صوفی چای و زرینه رود و درحاشیه جنوبی پارک ملی دریاچه ارومیه در جنوب استان آذربایجان شرقی حد فاصل شهرستان های بناب، میانوآب و میانه واقع شده است.

تالاب قره قشلاق هرسال در فصل سرما، مامن هزاران پرنده مهاجر است که از دوردست ها به ویژه سرمای کشنده سیبری با خاطره خوش میزبانی سال های متمادی به این منطقه مهاجرت می کنند. از این رو رقص فلامینگوها و درناها در شروع سال شمسی همواره نوید زندگی و بهار را به مردم بومی منطقه و گردشگران داخلی و خارجی بازدید کننده از تالاب هدیه می کند.

این تالاب که یکی از تالاب ‏های شاخص شمال غرب کشور در زمینه حفظ گونه ‏های جانوری است از سال 1364 به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شده است.

وجود 185 گونه پرنده بومی و مهاجر، پستانداران متعدد، گونه ‏های متنوع و نادر گیاهی و آبزی تالاب قره ‏ قشلاق نشان ‏ دهنده غنای این زیستگاه به عنوان یکی از ذخیره ‏گاه ‏های اصلی و طبیعی است.

تنوع زیستی قره ‏قشلاق آن را به یکی از زیستگاه ‏های مهم حیات طبیعی و وحشی تبدیل کرده که بعد از تالاب 'فوری گل ‏آرا' در درجه دوم اهمیت قرار داده است.

میش مرغ، فلامینگو، درنا، اردک، غاز آنقوت و کبک از جمله پرندگانی هستند که در این تالاب به صورت مهاجر و دایم سکونت دارند و هم اکنون 70 قطعه میش مرغ از پرندگان بسیار نادر و در حال انقراض است، در تالاب قره ‏ قشلاق به حیات خود ادامه می ‏دهند.

همچنین از گز، نی، نخل مرداب و گیاهان خانواده اسفناج به عنوان گونه ‏های شاخص گیاهی تالاب قره قشلاق می توان نام برد.

دریاچه ارومیه به مساحت پنج هزار کیلومتر مربع دریاچه ای وسیع و با شوری زیاد است که در شمال غربی ایران و بین استان های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی واقع شده است.

این دریاچه در پایین ترین نقطه حوضه آبریز بسته ای با مساحت تقریبی 52 هزار کیلومتر مربع، که قسمت هایی از آن در استان کردستان واقع شده است، قرار دارد.

دریاچه ارومیه یک پارک ملی و یکی از بزرگترین رامسر سایت های موجود در ایران است که به عنوان ذخیره گاه زیست کره یونسکو نیز معرفی شده است.

تعداد زیادی تالاب­های اقماری آب شیرین و لب شور در اطراف این دریاچه واقع شده اند که بسیاری از آن ها از لحاظ تنوع زیستی از اهمیت جهانی برخوردارند.

دریاچه ارومیه و تالاب های اقماری آن به عنوان یکی از سایت های نمونه طرح حفاظت از تالاب های ایران با مشارکت برنامه عمران سازمان ملل (UNDP/GEF ) انتخاب شده است.

هدف این طرح، کاهش تهدیدات عمده پیش روی این منطقه تالابی حفاظت شده از طریق استقرار مدیریت اکوسیستمی، با استفاده از یک برنامه جامع مدیریتی است.

دریاچه ارومیه طی دهه گذشته به علت کاهش شدید سطح آب و افزایش شوری، با شرایطی بحرانی مواجه بوده است. بسیاری از تالاب های اقماری اطراف دریاچه نیز در اثر اجرای طرح­ های زیربنایی، تغییر کاربری زمین، آلودگی و کاهش جریان های ورودی آب آسیب دیده اند.

این مشکلات، تنوع زیستی این مجموعه تالابی را که از اهمیت بین المللی برخوردار بوده و برای جوامع محلی فواید متعددی دیگری را نیز فراهم می کند، تهدید می کنند.

انجمن دامون (جوانان حافظ زمین) گروهی مردم نهاد علاقمند و فعال در حوزه محیط زیست است که با رویکرد تعامل مسوولانه، ایجاد هم افزایی و انسجام بخشی فعالیت ها، برای حفظ و ارتقای موثر سرمایه­ های ملی و منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب سرزمین، با استفاده های از شیوه های نوین و علمی مدیریت محیط زیست، از طریق جلب مشارکت ذینفعان و ذی ربطان و توانمند سازی ایشان فعالیت می کند
منبع: ایرنا