نابرابری جنسیتی و نقش نامرئی زنان در صنعت جهانی شیلات

بنابه اعلام فائو، ماهیگیری، آبزی پروری و فعالیت های مرتبط پس از گرفتن ماهی، موجب امرار معاش بیش از 120 میلیون نفر در جهان است که بسیاری از آنها در واحدهای اقتصادی کوچک و سنتی کار می کنند.

ماهی همچنین یک منبع مهم غذایی در سراسر جهان است که بیش از 20 درصد پروتئین حیوانی کشورهای کم درآمد و دارای منابع محدود غذایی را تشکیل می دهد.

فائو تاکید کرد، افزایش برابری جنسیتی در بخش ماهیگیری، به لحاظ امنیت غذایی هم در سطح خانوار (آنجا که زنان نان آور خانواده هستند) و هم در سطح جهانی (آنجا که صنعت غذای دریایی با چالش های زیادی در زمینه رشد پایدار تولید برای سیر کردن شکم جمعیت روبه افزایش جهان روبرو است) از اهمیت والایی برخوردار است.

بنابه اعلام فائو، تولید بخش شیلات باید 20 تا 30 میلیون تن در سال افزایش یابد تا بتواند پاسخگوی نیاز جمعیت رو به افزایش جهان باشد.

جهانی سازی بازار، رکود ماهیگیری از اقیانوس ها و تغییر آب و هوا از جمله عواملی هستند که بر امرار معاش زنان در بخش شیلات فشار مضاعف وارد می آورند.

براساس این گزارش که مشارکت زنان در تمام بخش های صنعت شیلات را مورد بررسی قرار داده، در بسیاری از موارد، وضع قوانین نابرابر جنسیتی و فقدان دسترسی به منابع مانند پیشرفت فناوری و تسهیلات انباری، به محدودیت هایی که کارآفرینان زن با آن روبرو هستند، اضافه می کند.

** زنان نامرئی

در حالی که ماهیگیری، به ویژه در مناطق دور از ساحل و در بخش ماهیگیری صنعتی، در تسخیر مردان است، زنان در سراسر جهان، اغلب در فرایندهای تولید محصولات مختلف شیلاتی، فروش محلی و فعالیت های حمایتی از قبیل تمیز کردن قایق و آوردن ماهی به بازار کار می کنند.

بنابه اعلام فائو، این مشاغل معمولا جزو مشاغل کم درآمد و در برخی موارد بدون درآمد هستند و سهم آنها در اقتصاد، اشتغال و امنیت غذایی کمتر شناسایی می شود.

در حالی که فائو از دولت ها و بخش خصوصی در راستای تداوم پایدار و با ثبات ماهیگیری حمایت می کند، انتظار می رود عامل رشد صنعت شیلات در آینده، فعالیت پرورش ماهی باشد.

با این حال، در برخی کشورهای در حال توسعه، زنانی که می خواهند وارد بخش تولید ماهی شوند هنوز با فقدان حق مالکیت روبرو هستند که این مشکل آنها را از داشتن قایق یا زمین مورد نیاز برای ماهیگیری و پرورش ماهی باز می دارد.

به علاوه، دسترسی محدود به وام نیز اغلب زنان را از راه اندازی یا توسعه کسب و کارشان و بالا بردن ارزش افزوده محصولات که منجر به رقابت بهتر آنان در صنعت جهانی شیلات می شود، باز می دارد.

با وجود خلاهای جهانی در به حساب آوردن اطلاعات مربوط به کار زنان در بخش های ماهیگیری و آبزی پروری، تلاش هایی نیز برای نشان دادن این نابرابری جنسیتی انجام شده است.

** راه اندای یک شبکه جدید برای زنان در صنعت شیلات

مشکل نابرابری جنسیتی در بخش شیلات به واحدهای کوچک ماهیگیری در کشورهای در حال توسعه محدود نمی شود. این مساله در سطح بین المللی، در غیبت نمایندگان زنان در هیات مدیره ها، مشاغل رده بالا و کنفرانس ها نیز قابل لمس است.

از 100 شرکت غذای دریایی در جهان، تنها یکی از آنها هم اکنون توسط یک زن اداره می شود در حالی که در ایالات متحده آمریکا از 100 شرکت برتر غذای دریایی، 8 شرکت توسط زنان اداره می شوند.

اودان لم معاون بخش سیاست و اقتصاد شیلات و آبزی پروری فائو گفت: هم اکنون، در صنعت شیلات جهان، هرچه به سمت مشاغل بالاتر حرکت کنید، از تعداد زنان فعال کاسته می شود. این امر صنعت شیلات را از ارتقای امنیت غذایی باز می دارد.

فائو برای ارتقای جایگاه زنان به مشاغل بالاتر مدیریتی و تحقیقاتی، با شرکت ها، موسسات و دانشگاه ها کار می کند تا شبکه جدیدی برای زنان در صنعت غذای دریایی بوجود آورد.

این شبکه برای قابل رویت شدن زنان در مشاغل مدیریتی و افزایش جذب زنان متخصص به این بخش تلاش می کند.

این شبکه جدید، نخستین مکانیزم از نوع خود خواهد بود که نقش زنان در مشاغل مدیریتی و تحقیقاتی در صنعت شیلات را هدف گرفته است و از نوآوری هایی زنان در واحدهای کوچک ماهیگیری حمایت می کند.
منبع: ایرنا