انجام مطالعه القای رشد و توسعه گنادی فیل‌ماهی ماده پرورشی در کشور

سه‌شنبه ۲ تیر ۱۳۹۴  ۰ نظر   ۹۸ بازدید

انجام مطالعه القای رشد و توسعه گنادی فیل‌ماهی ماده پرورشی در کشور
مطالعه القای رشد و توسعه گنادی فیل‌ماهی ماده پرورشی با استفاده از بیوتکنولوژی ایمپلنت تری یدوتیرونین، هیدروکورتیزون و 17 بتا استرادیول در مرحله پیش زرده گیری توسط استاد و محقق دانشگاه گیلان انجام شد.
دکتر بهرام فلاحتکار، استاد و محقق دانشگاه گیلان، درباره این طرح توضیح داد: سیکل تولید مثل در ماهیان خاویاری بر خلاف بسیاری از ماهیان استخوانی دارای مراحلی است که بعضا برای تکمیل برخی از این مراحل، مدت زمان طولانی‌تری لازم است. به گونه‌ای که سن بالای بلوغ، طولانی بودن رسیدگی جنسی، توقف بسیار زیاد در مرحله پیش زرده سازی (previtellognic) و طولانی بودن عبور از این مرحله به مرحله زرده سازی (vitelloginic)، از عواملی هستند که تکثیر مصنوعی این ماهیان را در محیط پرورشی محدود می‌کند.
وی افزود: کنترل هورمونی امروزه به عنوان یک ابزار مطالعاتی و کاربردی در جهت تکثیر و پرورش آبزیان بکار گرفته می‌شود، به نحوی که کاشت (Implantaition) برخی از هورمون‌ها می‌تواند باعث موفقیت تولید مثل شود؛ اما اکثر این مطالعات با هدف بهبود مراحل رسیدگی نهایی و القای تکثیر (اوولاسیون) صورت گرفته و تجربیات کمی در خصوص کاربرد هورمون‌ها در جهت تحریک یا سرکوب تکامل گنادی و تأثیر آن در بلوغ جنسی صورت گرفته است.
این محقق ادامه داد: بیشتر مطالعات کاشت هورمونی در گونه‌های مختلف آزاد ماهیان انجام شده، این در حالی است که با توجه به اهمیت ماهیان خاویاری از نقطه نظر اکولوژیک و تولید خاویار، اثر مطلوب یا مضر برخی هورمون‌های درگیر در سیستم تولید مثلی شناسایی نشده است. لذا با توجه به وجود اثرات استرس‌زای آبزی پروری این گونه و احتمال سرکوب آن توسط هورمون‌ها که موجب تأثیر بر رشد و توسعه گنادی می‌شود و همچنین طولانی بودن دوره پیش زرده گیری در ماهیان خاویاری که سن رسیدن به تولید خاویار و یا رسیدن به مرحله تکثیر را افزایش می‌دهد، این مطالعه انجام شد.

فلاحتکار تاکید کرد: این مطالعه به منظور اثر هورمون‌های کورتیزول، T3و E2 بر روند تکامل گنادی و توقف یا سرعت از مرحله‌ای به مرحله دیگر و سنتز استروئیدهای مربوطه و نهایتاً درک این شرایط در راستای کاهش سن بلوغ و رسیدگی جنسی در فیل ماهی که از مهمترین و ارزشمندترین گونه‌های ماهیان خاویاری در جهان است، طراحی و اجرا شد.

وی همچنین توضیح داد: ترشح یا عدم ترشح برخی از هورمون‌های موثر بر محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- گناد، می‌تواند از دلایل طولانی‌تر شدن مرحله تکثیر باشد. اما حضور و وجود برخی از شرایط استرس زا در حین کار با مولدین (نظیر جابجایی و حمل و نقل، تعیین جنسیت، تمیز کردن مخازن، غذادهی، درمان و غیره) نیز می‌توانند محدودیت‌هایی در تأخیر یا عدم بلوغ و رسیدگی جنسی گنادها ایجاد کنند چرا که استرس، بخش جدایی ناپذیری از زندگی ماهیان محسوب می‌شود.

این محقق ادامه داد: این امر بویژه در مورد ماهیانی که در سیستم‌های پرورشی نگهداری می‌شوند، بیشتر صادق است به طوری که هورمون‌های مرتبط با استرس به ویژه کورتیزول با تأثیر بر هر یک از محورهای هیپوتالاموس، هیپوفیز و گناد، منجر به کاهش موفقیت در تولید مثل ماهیان شده که این عدم موفقیت از طریق کاهش میزان تأثیر GnRH در القای ترشح GTH است.

وی همچنین تصریح کرد: این عوامل استرسی با تغییر دادن سطوح کورتیکوستروئیدها، می‌توانند بر سطوح استروئیدهای جنسی، ویتلوژنین، کمیت و کیفیت گامت‌ها اثر بگذارند، علاوه بر کورتیزول، هورمون‌های تیروئیدی اثرات متنوعی بر فیزیولوژی ماهی بر جای می‌گذارند. تعداد اندام‌ها و دستگاه‌های بدن و فرایندهای سوخت و سازی که تحت تأثیر هورمون‌های تیروئیدی قرار می‌گیرند، بیش از هر هورمون دیگری است.

به گفته وی، هورمون‌های تیروئیدی در ماهیان، در کنترل رشد و نمو، سوخت و ساز، تنظیم اسمزی، تولید مثل، غالباً در ارتباط و هماهنگی با هورمون‌های رشد و کورتیزول مشارکت دارند.

فلاحتکار، تعیین اثر کورتیزول و T3 بر مراحل تکامل گنادی در فیل ماهی پرورشی تعیین اثر کورتیزول و T3 بر مراحل تغییرات سطوح استروئیدهای جنسی و پاسخ‌های فیزیولوژیک استرس درک ارتباط بین محور HPG و رشد در مدت زمان تکامل گنادی تعیین اثر E2 بر مراحل توسعه تخمدان در فیل ماهیان پرورشی تعیین اثر E2 بر محتوای کلسیم، فسفر، کلسترول و تری گلیسیرید تعیین ارتباط بین مقادیر E2 و تستوسترون درک ارتباط بین مقادیر E2 و زرده سازی تعیین مناسب‌ترین دوز کاشت E2 کاهش طول دوره بلوغ و رسیدگی سریعتر به مرحله خاویاردهی را از جمله اهداف طرح پژوهشی خود برشمرد که به آنها دست یافته است.

وی تصریح کرد: برای اجرای این طرح 200 میلیون ریال از سوی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران پرداخت شد، ولی با توجه به اینکه اجرای طرح هزینه زیادی داشت، لذا بخش اعظم آن هزینه مواد آزمایشگاهی از جمله خرید ده هورمون به مبلغ 100 میلیون ریال از خارج کشور شد.
منبع: ایسنا

دیدگاه خود را بیان کنید