بندرعباس زیستگاه یکی از منحصر به‌ فردترین آبزیان جهان /گ

دکتر آرش اکبرزاده، عضو هیئت علمی دانشکده ی شیلات دانشگاه هرمزگان در خصوص راز سازگاری ماهی آفانیوس در دماهای بالا گفت: علت سازگاری طولانی ماهی آفانیوس گنو این است که این ماهی یک سری ژن‌های مخصوص شوک حرارتی دارد که سبب می شود ماهی آفانیوس شرایط را در دمای بالا تحت کنترل خود در بیاورد.

وی افزود: در طی تحقیقاتی که با همکاری پروفسورEric cleder از دپارتمان بیولوژی دانشگاه Turku فنلاند انجام شد مشخص شد که عملکرد ژن‌های پروتئین شوک حرارتی به خصوص ژن ( heat shock protein 90 alpha) در بافت‌های کبد و اندام های جنسی ماهی آفانیوس گنو، ممکن است نقش کلیدی در سازگاری و بقای این ماهی در چشمه آب گرم گنو داشته باشد.

وی عنوان کرد: این کشف با به کارگیری روش‌های نوین مولکولی و مقایسه بین ژن‌ها در ماهیان آفانیوس ساکن چشمه آب گرم گنو و رودخانه‌های دیگر و همچنین شبیه سازی شرایط محیطی چشمه آب گرم گنو در آزمایشگاه انجام شده است.

اکبر زاده بیان کرد: این کشف کمک می‌کند تا درک بهتری از چگونگی سازگاری موجودات خونسرد در اکوسیستم‌هایی که شرایط دمایی بالایی دارند داشته باشیم. با توجه به پدیده گرمایش زمین و امکان گرمتر شدن دمای اکوسیستم‌های آبی این امر کمک می‌کند که بتوانیم پیش‌بینی کنیم در آینده ماهیان و سایر آبزیان خونسرد از نظر ژنتیکی چگونه با این پدیده خود را سازگار می‌کنند.

عضو هیئت علمی دانشکده شیلات دانشگاه هرمزگان خاطرنشان کرد: با این حال برای درک بهتر چگونگی سازگاری این ماهی در شرایط پر از استرس چشمه آب گرم گنو از دیدگاه مولکولی نیاز به انجام مطالعات گسترده مولکولی با روش‌های نوین همچون RNA sequencing و Epigenetics است.

وی افزود: ماهی آفانیوس گنو از جنس Aphanius و خانواده کپور ماهیان دنداندار است. چندین گونه از این جنس در اکوسیستم های آبی ایران وجود دارد که برخی از آنها گونه‌های بومی ایران هستند، با این حال ماهی آفانیوس گنو با نام علمی Aphanius ginaonis فقط در چشمه آب گرم گنو یافت می‌شود.

اکبر زاده در پایان تاکید کرد: برای جلوگیری از انقراض این ماهی باید به حفاظت از این گونه پرداخت و از تخریب زیستگاه طبیعی آن جلوگیری کرد، همچنین می‌توان با تکثیر مصنوعی آن اقدام به رها سازی و افزایش ذخایر این گونه ارزشمند و کمیاب کرد.

مجید وفادار، مدیر کل حفاظت از محیط زیست هرمزگان نیز در خصوص زیستگاه این آبزی به خبرنگار ایسنا گفت: به تازگی زیستگاه این ماهی در منطقه آبگرم گنو را بازسازی کردیم و خوشبختانه در این زمینه مسئله‌ای وجود ندارد و مواردی که زیستگاه این آبزی را به خطر می‌اندازد، تحت کنترل است. تنها مسئله‌ای که در خصوص زیستگاه ماهی آفانیوس وجود دارد این است که به زیستگاه این ماهی به خاطر وجود استخرهای آب تنی آسیبی نرسد که خوشبختانه این موضوع کنترل شده است و مسئله‌ای وجود ندارد.

وی با بیان اینکه در حال جذب اعتبارات جدید برای ساخت حوضچه‌های مصنوعی و گسترش زیستگاه ماهی آفانیوس گنو هستیم، افزود: با توجه به منحصر به فرد بودن این ماهی، در حال مطالعه بر روی تکثیر و پرورش آن هستیم و در بحث بانک ژن ماهی آفانیوس نیز مطالعاتی انجام شده است

منبع : ایسنا