پرورش آبزیان راه خروج از اقتصاد تک‌محصولی کشاورزی /گ

در کشورهایی که در کشاورزی موفق عمل می‌کنند، یک کشاورز در زمین کشاورزی خود یک دامداری، یک مرغداری، یک گلخانه و یک پرورش ماهی نیز دارد، اما در کشور ما یکی از مشکلات بزرگ کشاورزی آن است که آئین‌نامه‌های دست و پاگیر فقط به آنها اجازه انجام یک یا نهایتاً دو فعالیت را در زمین کشاورزی می‌دهند.

یک کشاورز که فقط در یک فصل عایدی دارد مدیریت اقتصادی نداشته و سریع عوایدش را خرج می‌کند، در نتیجه 6 ماه از سال هیچ پول و درآمدی نخواهد داشت، اما وقتی تنوع تولید در زمین کشاورزی خود داشته باشد، در یک زمین پنج هکتاری، چهار هکتار را به کشت اختصاص می‌دهد، 5 هزار مترمربع را به گلخانه و 500 یا هزار مترمربع دیگر را به دامداری و پرورش ماهی و امثال این‌ها اختصاص می‌دهد.

در حوزه کشاورزی، هر آئین‌نامه و فناوری‌ای که به تولید کمک کند، اقتصاد کشاورز را پویاتر و بهره‌وری در استفاده از منابع آب کشور را بالاتر می‌برد.

اگر قرار است کشاورزان به بهانه‌های مختلف از تولید باز بمانند و کشور نیز به واردات محصولات کشاورزی روی بیاورد، کشاورزی از بین رفته و منویات مقام معظم رهبری در حوزه اقتصاد مقاومتی و اهداف مد نظر در پساتحریم محقق نخواهد شد.

در این رابطه با حسن اکبری، مدیر شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی پیرامون مزایای انجام آبزی‌پروری در کنار فعالیت‌های کشاورزی و همچنین مزایای انجام این فعالیت در حوزه‌های مشاغل خانگی و اقتصاد مقاومتی به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

اکبری: سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در بهمن ماه سال 1392 به استناد بند یک اصل 110 قانون اساسی با هدف نقش آفرینی مردم و فعالان بخش اقتصادی کشور در تحقق حماسه اقتصادی توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد.

در مقدمه ابلاغ این سیاست‌ها بیان شده است که ایران اسلامی با استعدادهای سرشار معنوی، مادی و ذخایر و منابع غنی و متنوع و زیرساخت‌های گسترده همچنین برخورداری از نیروی انسانی متعهد و کارآمد اگر از الگوی اقتصادی بومی و علمی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی که همان اقتصاد مقاومتی است پیروی کند به همه مشکلات اقتصادی فائق خواهد آمد.

تأمین شرایط فعال‌سازی تمامی امکانات، منابع مالی و برنامه انسانی، توانمندسازی نیروی کار، بکارگیری ظرفیت‌ها، حمایت هدفمند از صادرات کالاها، تقویت فرهنگ جهادی در ایجاد بهره‌وری و کارآفرینی و اشتغال‌زایی و... از نکات مهمی است که در ابلاغ حکیمانه سیاست‌های اقتصاد مقاومتی توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی مد نظر قرار گرفته است.

استان مرکزی با 1.8 درصد از مساحت کل کشور و منابع آبی محدودی که دارد ظرفیت تولید 16 هزار تن انواع آبزیان پرورشی را داشته و تا این لحظه نیز فعالیت‌های موثری در حوزه آبزی‌پروری با وجود محدودیت‌های فراوان از نظر پرسنلی، پشتیبانی و آئین‌نامه‌های دست و پا گیر صورت گرفته است.

هم اکنون این استان 90 درصد از صادرات رسمی ماهیان زینتی کشور، هفت درصد از تولید بچه ماهی قزل‌آلای کشور و هفت درصد از تولید گوشت ماهیان خاویاری پرورشی و همچنین 6.5 درصد از تولید ماهی زینتی کشور را به خود اختصاص داده است.

اکبری: نقش هر کدام از این سازمان‌ها در اقتصادی‌تر کردن فعالیت‌های کشاورزی و توسعه آبزی‌پروری استان مانند نقش حلقه‌های به هم متصل یک زنجیر مهم بوده، به شکلی که این حلقه‌ها می‌توانند با قرار گرفتن در کنار همدیگر رسیدن به این مهم را کمک کنند.

اکبری: عدم صدور مجوز برای پرورش گونه‌های جدید آبزیان مانند تیلاپیا از طرف محیط زیست، محدودیت‌های اعمال شده در صدور مجوزهای تکثیر و پرورش ماهیان زینتی و همچنین موضوع استقرار واحدهای پرورش ماهی سردآبی و گرمابی در کنار برخی از دامداری‌ها و مرغداری‌ها و حریم روستاها از طرف دامپزشکی از جمله مشکلات موجود به شمار می‌رود.

اکبری: پرورش آبزیان در استخرهای ذخیره آب کشاورزی، دریاچه‌های پشت سدهای غیر قابل شرب، استخرهای ذخیره موجود در گلخانه‌ها، انجام فعالیت تکثیر و پرورش ماهی زینتی در کاربری‌های مسکونی و ورود گونه‌های جدید و مقاوم با توجه به محدودیت منابع آبی در برخی از شهرستان‌ها می‌تواند ظرفیت مناسبی را برای جلوگیری از تک محصولی شدن فعالیت کشاورزی در زمین‌های کشاورزی و توسعه آبزی‌پروری فراهم کند.

اکبری: مشکلات موجود در حوزه این فعالیت‌ها ناشی از تدوین آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هایی است که بدون بررسی سوابق موضوع در برخی از کشورها و بدون اخذ نظر کارشناسی از سازمان شیلات ایران صرفاً توسط یک دستگاه تدوین شده و همین موضوع باعث شده که برای اصلاح آن مقاومت‌های زیادی از طرف دستگاه صادرکننده صورت گیرد.

اکبری: تنها راه تحقق اقتصاد مقاومتی در حوزه کشاورزی و توسعه آبزی پروری تسهیل مسیر ورود بخش خصوصی به این حوزه، اصلاح و روان سازی دستورالعمل‌های تدوینی و اجازه انجام چندین فعالیت در زمین کشاورزی به شرط رعایت ضوابط زیست محیطی است، چرا که اگر مسیر ورود به این بخش ناهموار و مشکل باشد، نه تنها استقبالی توسط بخش خصوصی از فعالیت‌های کشاورزی و آبزی پروری صورت نمی‌گیرد، بلکه فعالان فعلی نیز به نوعی برای ادامه راه با مشکل مواجه شده و نهایتاً فعالیت آنها متوقف، واحدهای تولیدی تعطیل و افزایش واردات که یکی از اهداف دشمنان در فضای پسابرجام است، اتفاق خواهد افتاد

منبع : فارس