نظارت ضعیف سازمان حفاظت از محیط‌زیست بر رودخانه‌های گیلان /گ

ماهیگیری شغلی است که می‌توان با آن‌هم در کنار طبیعت ساعاتی را خوش بود و هم با صید چند ماهی یک وعده غذایی خانواده را تامین کرد یا با صید چند ده ماهی به‌عنوان محل کسب درآمد نیز به آن نگاه کرد

از دیرباز ماهیان به‌عنوان ارزشمندترین گونه خوراکی شناخته می‌شوند که در آب‌های شیرین و شور زندگی می‌کند و همیشه محل کسب درآمد زندگی عده‌ای به‌عنوان صیاد بود. اما این رودخانه‌ها و تالاب‌ها نه‌فقط محل درآمد که به محلی برای تفریح و گذران ساعات تعطیلی شهرنشینان نیز تبدیل‌شده است.

ماهیگیری شغلی است که می‌توان با آن‌هم در کنار طبیعت ساعاتی را خوش بود و هم با صید چند ماهی یک وعده غذایی خانواده را تامین کرد یا با صید چند ده ماهی به‌عنوان محل کسب درآمد نیز به آن نگاه کرد.

اما صیدهای بی‌رویه حتی صدای خود صیادان را درآورده است. چندی پیش دو صیاد جوان گیلانی هم واستار توقف سه‌ساله هرگونه ماهیگیری در رودخانه‌های گیلان شدند

محل تجمع ماهیگیران

رودخانه نوخاله یکی از جاهایی است که در فصول مختلف سال مورد هجوم ماهیگیران از جاهای مختلف استان و حتی خارج استان است. این رودخانه از ارتفاعات امامزاده ابراهیم شهرستان شفت سرچشمه می‌گیرد و بعد از عبور از جیرده و پسیخان به روستای نوخاله می‌رسد. رودخانه نوخاله به مرداب انزلی متصل است و به علت تمیزی آب در این قسمت از رود محل تخم ریزی و حضور هزاران ماهی است. گفته می‌شود این رودخانه روزی شاهد درشت‌ترین کپور، اسبله و اردک‌ماهی‌های گیلان بود.

رودخانه سیاه درویشان نیز بازهم از غرب گیلان و از ارتفاعات قلعه رودخان فومن سرچشمه می‌گیرد و با عبور از منطقه سیاه درویشان به تالاب انزلی متصل می‌شود. ارتفاعات این رود درگذشته مهد قزل‌آلای خال قرمز بوده که امروزه به‌کلی محوشده‌اند. این رودخانه نیز محل ماهیان شاه کولی، سیاه کولی، کپور، ماهی آزاد، ماهی سفید، سیم کولی، مارماهی است و حتی اوزن برون نیز دیده‌شده است.

تالاب امیرکلایه که در بین شهرهای لاهیجان و لنگرود و کیاشهر قرار دارد و تالاب انزلی نیز که همیشه به‌عنوان محل زندگی ماهیان شناخته‌شده هستند.

رودخانه پلرود نیز مهم‌ترین رودخانه شرق گیلان است که از ارتفاعات رحیم‌آباد رودسر سرچشمه می‌گیرد و با عبور از کنار شهر رحیم‌آباد و طی چند کیلومتری سرانجام در نزدیکی شهر کلاچای به دریا متصل می‌شود. در این رودخانه نیز روزگاری شاهد انواع کولی، کپور، اسبله، آمور، سفید، آزادماهی، قزل‌آلای رنگین‌کمان، گاو ماهی، گربه‌ماهی بود.

سفیدرود نیز نام‌آشناترین رودخانه گیلان است که دومین رود بلند ایران نیز شناخته می‌شود. این رود از ترکیب ۲ رود شاهرود و قزل اوزن در شهر منجیل شکل می‌گیرد و تا ورود به دریای خزر عرض استان گیلان را طی می‌کند. شعبه اصلی آن پس از عبور از شهرستان‌های رودبار، رشت و آستانه در حسن کیاده به دریای کاسپین می‌ریزد.

این رودخانه بیش از ۴۵ گونه و زیرگونه ماهی ازجمله ماهی سفید، کولی، سیاه کولی، سیاه ماهی، زرد پر، ازون برون، کپور، اردک‌ماهی و غیره دارد که تعدادی از آن‌ها برای تخم ریزی به اینجا می‌آیند. رودخانه سفیدرود مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بستر پرورش ماهیان غضروفی و استخوانی حوزه جنوبی دریای کاسپین است.

نظارت کم‌رنگ محیط‌زیست گیلان بر رودخانه‌ها

اما وضعیت صید و صیادی در گیلان سبب اعتراض فعالان محیط‌زیست نیز شده است. پیمان بازدیدی مدیرعامل موسسه محیط‌زیستی سرزمین ایده آل ما می‌گوید: صید ماهی در گیلان بدون توجه به ظرفیت رودخانه‌ها شرایط موجود را بدتر می‌کند.

او با اشاره به برخی کانال‌های تلگرامی می‌گوید: مدتی است که برخی از کانال و گروه‌های تلگرامی در حال تبلیغ برای تورهای ماهیگیری هستند و ۵۰ تا ۶۰ نفر برای صید ماهی‌های خاص مانند سیاه کولی و یا اردک‌ماهی هماهنگ می‌شوند.

بازدیدی این فراخوان‌ها و دعوت از صیادان خارج از استان را به نفع رودخانه نمی‌داند. او دلیل این ادعای را ظرفیت در حال نابودی رودخانه‌ها و همچنین حجم زباله‌های برجای از مسافران در کنار رودخانه و تالاب‌ها می‌داند.

مدیرعامل موسسه محیط‌زیستی سرزمین ایده آل ما با اشاره به برخی از فراخوان‌ها در مورد شکار اردک‌ماهی می‌گوید: باید بدانیم اردک‌ماهی گونه‌ای در حال انقراض است و نباید اجازه صید آن در این شرایط وجود داشته باشد.

این فعال محیط‌زیست با اشاره به عدم وجود اهرم‌های نظارتی ادامه می‌دهد: نقش محیط‌زیست چندان در این بخش پررنگ نیست و کاری مبنی بر توقف دیده نمی‌شود.

بازدیدی بخش دیگری از موضوع صید ماهی را موردتوجه قرار می‌دهد و می‌گوید: سالانه حجم زیادی از سرب به همین طریق وارد آب می‌شود.

او گروهای تلگرامی فعال در زمینه صید ماهی را آفت جان ماهیگیران قانونی می‌داند و می‌گوید: معتقدم این تبلیغات در راستای تبلیغ برای فروشگاه‌های لوازم ماهیگیری است.

بازدیدی هم‌چنین ماهیگیری ورزشی را نیز در چنین شرایطی بی‌معنی می‌داند و می‌گوید: ماهیگیران ورزشی ادعا دارند بعد از صید ماهی بلافاصله در آب رها می‌شود اما ماهی زخمی نمی‌تواند در آب آلوده دوام بیاورد.

مدیرعامل موسسه محیط‌زیستی سرزمین ایده آل ما بار دیگر از بار دیگر با تاکید بر اینکه برای تورهای ماهیگیری باید از سازمان حفاظت از محیط‌زیست مجوز گرفته شود گفت: چرا نظارت در گیلان برخلاف سایر استان‌ها بسیار کم‌رنگ است.

بازدیدی صید با «پره کِشی» را نسل‌کشی ماهیان می‌داند و می‌گوید: باید نظارت بیشتری از سوی شیلات و سازمان حفاظت از محیط‌زیست بر مکان‌های موردتوجه ماهیگیران، بیشتر باشد.

مدیرعامل موسسه محیط‌زیستی سرزمین ایده آل ما ادامه می‌دهد: وقتی با برخی از ماهیگیرانی که از سایر استان‌ها به گیلان می‌آیند صحبت می‌کنیم آن‌ها از نظارت کمی که بر رودخانه‌ها و صید وجود دارد تعجب می‌کنند.

منبع : گیل خبر