تغییرات اقلیمی سطح جیوه سمی در آبزیان را افزایش می‌دهد

دانشمندان اعلام کردند: انتظار می‌رود با بارش‌های بیشتر و ذوب برف و یخ‌ها، مواد آلی سمی بیشتری به اکوسیستم‌های آبی در بخش بزرگی از نیمکره شمالی وارد شود و از این طریق به زنجیره غذایی آبزیان نفوذ کند. به این ترتیب خطر بیماری انسان‌ها نیز افزایش خواهد یافت

براساس تحقیقات انجام شده در سوئد، پیش‌بینی می‌شود که جریان یافتن مواد آلی سمی از طریق ذوب شدن یخ و برف، می‌تواند باعث افزایش یک هفتم سطح جیوه در زئوپلانکتون‌ها و موجودات ریز دریایی در سطوح پایه زنجیره غذایی اقیانوس‌ها شود.

با تغذیه جانوران ریز توسط جانوران بزرگ‌تر، جیوه انباشته شده در بدن ماهیان در این زنجیره به قدری افزایش می‌یابد که می‌تواند برای انسان نیز خطرناک باشد. جیوه نوعی سم است که می‌تواند به بافت‌های عصبی آسیب برساند. این ماده یکی از ۱۰ ماده شیمیایی اصلی تهدید کننده سلامت انسانهاست. . کودکان و به‌خصوص جنین در رحم مادران، خیلی بیشتر در معرض آسیب‌های جیوه قرار دارند. این ماده سمی بیش از همه باعث اختلال در رشد سیستم عصبی جنین می‌شود. در ماهی و موجودات دریایی، جیوه در فرم آلی به نام متیل جیوه (methylmercury) ظاهر می‌شود.

بنا به گزارش سازمان بهداشت جهانی، ۱۷ کودک از هر هزار کودک جوامع امرار معاش کننده از طریق ماهیگیری در برزیل، کانادا، چین، کلمبیا و گرینلند از اختلالات سیستم روانی و عصبی به دلیل مصرف منابع غذایی دریایی آلوده به جیوه رنج می‌برد.

براساس مطالعه انجام شده، تخمین زده می‌شود از عصر صنعتی تا کنون، میزان جیوه در اکوسیستم افزایش ۲۰۰ تا ۵۰۰ درصدی داشته است. جیوه در ماهیان و صدف‌ها به شکل متیل جیوه تجمع یافته که می‌تواند به سیستم عصبی، گوارشی و سیستم ایمنی بدن آسیب برساند و همچنین ریه‌ها، کلیه، پوست و چشم را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مواد آلی به دلیل گرم شدن کره زمین به احتمال زیاد باعث رشد بیشتر باکتری‌هایی می‌شوند که می‌توانند به شبکه غذایی دریایی وارد شوند. شبکه غذایی که پایه آن هتروترف است (موجوداتی که انرژی و نیاز غذایی خود از موجودات زنده دیگر و یا از بقایای آنها تأمین می‌کنند)، دارای سطوح متنوع بیشتری از ارگانیسم‌ها به نسبت شبکه غذایی اتوتروف (موجوداتی که از انرژی خورشید و یا انرژی موجود در مواد معدنی برای ساخت ترکیبات آلی استفاده می‌کنند، فتوسنتزکننده‌ها) می‌باشد که در فیتوپلانکتون‌ها و گیاهان میکروسکوپی در اقیانوس‌ها زندگی می‌کنند. این تحقیقات از افزایش سطوح جیوه با توجه به تغییرات آب و هوایی در نیمکره شکالی و دریای بالتیک خبر می‌دهند

کارشناسان معتقدند با تعداد بیشتری از این مراحل، یک شبکه غذایی هتروتروفیک ممکن است تحت تاثیر مقدار بیشتری جیوه قرار گیرد. مدیر تحقیقات انجام شده در دانشگاه اومئوی سوئد، دکتر اریک بیورن در این باره گفت: "مطالعه ما این فرضیه را تاکید کرده و نشان می‌دهد که افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی ارگانیسم‌های ماده آلی در آب‌ها وجود دارد که می‌تواند ناشی از اتصال بین شبکه غذایی اتوتروف و هتروتروف باشد که این باعث افزایش میزان متیل جیوه بین دو تا هفت برابر در زئوپلانکتون‌ها می‌شود". یافته‌های این تیم تحقیقاتی که در مجله ساینس ادونس منتشر شده است از یک واقعه بحرانی یاد می‌کند.

به‌عنوان مثال از یک نمونه آلودگی جیوه در اقیانوس که به سلامت انسان ها نیز آسیب جدی وارد کرد، می‌توان به مورد مشاهده شده در میانماتای ژاپن اشاره کرد که هزاران نفر دچار اختلال عصبی به دلیل مصرف غذاهای دریایی آلوده به جیوه بین سال‌های ۱۹۳۲ تا ۱۹۶۸ شدند. این بیماری حتی نام میانماتا را نیز به خود گرفت که منجر به آسیب‌های شدید مغزی ، فلج و هذیان گویی می‌شود. علت بالا رفتن جیوه در منطقه میانماتای ژاپن تخلیه مقدار زیادی فاضلاب حاوی جیوه از یک کارخانه در این ناحیه بود که باعث افزایش سطح متیل جیوه در آبزیان شده بود. منبع غذایی مردم منطقه که عمدتا ماهی و سخت پوستان بود به شدت آلوده شده بود

منبع : ایانا