صید مرگ در سواحل مازندران /گ

تأثیر مخرب زباله بر روی محیط‌زیست و سلامتی مردم مازندران

هنوز هم در میان بسیاری از صاحبان مغازه و حجره‌داران و کسبه بازار، مرسوم است و اگر به عنوان اولین مشتری در اول صبح، برای خرید به آن‌ها مراجعه کنید، پول دریافتی شما را که دشتِ اول وقتشان می‌خوانند، با سلام و صلوات از شما قبول می‌کنند و حتی برخی از آن‌ها به این هم قانع نبوده و با گفتنِ این جمله که «انشاء... دست‌تان خیر و برکت داشته باشد» اوج ارادت و اعتقاد خالصانه‌شان را به این مسئله نشان می‌دهند. اما این اعتقاد با کمی تغییر در میان صاحبان مشاغل دیگر نیز وجود دارد که از آن جمله می‌توان به صیادان عزیز کشورمان در حاشیه خلیج فارس و دریای خزر اشاره کرد. آن‌ها که بعد از ماه‌ها چشم انتظاری، تورهایشان را همزمان با آغاز فصل صید، در دریا پهن می‌کنند به این امید که ماهی بگیرند و حالا فکر کنید که در دشت اول صیادی، یک مشت زباله بی سر و ته در تور ماهیگیریشان گیر کند! آنگاه رفتارشان چگونه خواهد بود؟! آیا بر این شانس خودشان لعنت نمی‌فرستند و اندوهگین نخواهند بود از اینکه چرا در همان دشت اول، به جای ماهی، مشتی زباله نصیب شان شده است؟!

* دشت اول، زباله!
در روزهای اخیر و با شروع فصل صید در مازندران، بسیاری از صیادان این خطه، در سراسر نوار ساحلی خزر، تورهای خود را بدست گرفته و اصطلاحا برای دشتِ اولین ماهیان، راهی دریا شدند. در یکی از تصاویر صید ماهیان استخوانی که متعلق به ساحل دریای محمودآباد است، متأسفانه یک اتفاق تلخ افتاد و آن هم صید ماهیان به همراه زباله‌ بود. زباله‌ اکنون سال‌هاست که به میهمانی ناخوانده و آزار دهنده سواحل خزر رفته و شوربختانه هنوز سرِ بازگشتن از این میهمانی را نیز ندارد. زباله‌هایی که همگی دارای منشایی غیر طبیعی بوده و علاوه بر زشت کردن چهره سواحل در مازندران، آلودگی عمیق زیست محیطی را نیز در برداشته است. البته به این نکته هم باید اشاره کرد که این زباله‌ها تماما متعلق به سواحل نیستند و بسیاری از زباله‌ها از طریق رودخانه‌های آلوده به دریای خزر می‌ریزند که این واقعا تاسف‌بار است.
بر اساس آمار سال جاری، جمعیت 3 میلیون و 200 هزار نفری استان مازندران، روزانه 2 هزار و 700 تن زباله تولید کرده و حضور سالانه 15 میلیون نفر گردشگر نیز موجب شده که حجم زباله این استان تا سه برابر افزایش یابد. سهیل اولادزاد، یکی از فعالان محیط زیست مازندران، در این خصوص و در گفت‌وگو با یکی از سایت‌های خبری و تحلیلی مطرح استان گفت: در محمود‌آباد در دو متری ساحل دریای خزر زباله دپو می‌شود. در سرخ‌رود در 20 متری ساحل زباله‌ها را دپو می‌کنند. در قائم‌شهر نیز 40 سال است زباله را در بستر رودخانه دپو می‌شود. در فریدونکنار ارتفاع دپوی زباله به 10 متر رسیده است. در شهرستان تنکابن 40 سال است زباله ‌در رودخانه تلار تخلیه می‌شود و ارتفاع زباله ‌در این رودخانه به 15 تا 20 متر می‌رسد.
به گفته اولادزاد نفوذ شیرابه زباله‌ها به رودخانه‌ها و آب‌های زیرزمینی باعث شده است که مازندران در کشور رتبه نخست شیوع سرطان دستگاه گوارش را داشته باشد. در ادامه همین گزارش و از قول محمد دامادی، نماینده ساری و میاندورود، درباره عدم اختصاص بودجه ملی برای مدیریت پسماند مازندران نیز اینگونه آمده است که:«30 سال است، ما فریاد می‌زنیم و دولت‌ها قول مهار زباله‌های مازندران را از طریق اعتبار می‌دهند و اما در این چند سال هیچ بودجه‌ای برای حل این معضل اختصاص نداده‌اند.» همچنین ولی‌الله نانواکناری، نماینده بابلسر و فریدونکنار، نیز گفته است: استان مازندران با بودجه محدودش قادر به حل مشکل زباله نیست. او میگوید حدود 10 سال است که زباله‌ها به شکل نادرست و ناهنجاری در نزدیکی ساحل خزر در بابلسر دپو می‌شوند.

* زباله، جاذبه جدید توریستی در شمال کشور
زباله این روزها، در بیشتر نقاط مازندران، به شکل کاملا محسوسی یافت می‌شود، به گونه‌ای که اکنون به یکی از جاذبه‌های گردشگری این استان تبدیل شده است!
زباله‌ای که علاوه بر تخریب محیط زیست، موجب مسمومیت غذایی و بروز سرطان‌های گوارشی در میان مردم شمال کشور، به ویژه مازنی‌ها می‌شود.

* آثار نفوذ پسماندها به آب و خاک
به گفته یک فعال زیست‌محیطی، بحران دفع زباله و امحاي آن در استان‌هاي شمالي کشور، کمتر از بحران گرد و غبار در خوزستان نيست و بايد در رابطه با حل آن، چاره‌اي انديشيده شود. او تأکيد کرده است که زيرساخت‌هاي دفع زباله و پسماند، تعبيه و راه‌اندازي نشده‌اند و آثار نفوذ پسماندها به آب و خاک، بعد از سال‌ها، اکنون با بيشترين ميزان ابتلای مردم شمال به سرطان‌هاي دستگاه‌هاي گوارش، خودش را نشان داده است.

* اختلال در چرخه غذایی
او همچنین ادامه می‌دهد: هنگامي که زباله‌ها روي هم انباشته مي‌شوند، شيرابه توليد مي‌کنند. اين شيرابه بسيار خطرناک و مضر است چون عصاره آلودگي زباله است. ميزان BOD يا همان اکسيژن زيستي آب کشاورزي، 20 تعيين شده و اين رقم در شيرابه به 20 هزار افزايش پيدا مي‌کند. هرچه ميزان BOD آب کمتر باشد، سلامت آب بيشتر است. به ‌اين‌ترتيب، ورود شيرابه به رودخانه و آب دريا، آبزيان و زيستگاه‌هاي دريايي را تهديد مي‌کند و چرخه غذايي مختل می‌شود و همه اين موارد به‌ واسطه دپوي زباله است که به‌صورت سيستمي انجام مي‌گیرد و رسيدگي به آن در اولويت قرار ندارد.

* شمال کشور، بر روی سکوی اول سرطان گوارش
این فعال زیست محیطی در ادامه می‌افزاید: شمال کشور، رتبه يک سرطان‌هاي گوارشي در کل کشور را دارد. اين مسئله، نشان‌دهنده ايجاد مرگ خاموش در مناطق ما است. شايد بسياري از مردم شمال کشور نمي‌بينند که پسماندها کجا ريخته مي‌شود اما چون به‌ صورت غير‌مستقيم، زمين‌هاي کشاورزي با شيرابه‌ها آبياري شده و دام‌ها و ماهي‌ها با اين آب تغذيه مي‌شوند، مسلما بر روی سلامت مردم تأثيرگذار است و نمود اين فرايند بر سلامت همشهریان ما پيداست. پيشروي اين معضل در شمال که منطقه‌ای توريستي و قطب کشاورزي کل کشور است، ايران را تحت‌تأثير قرار خواهد داد.
* اگر دیر بِجُنبیم، در زیر تَلّی از زباله مدفون خواهیم شد
همچنین مدیرکل محیط‌زیست مازندران، نیز اخیرا در اظهاراتش، نسبت به بلندتر شدن موج زباله در استان ابراز نگرانی کرد و گفت: برخوردهای قومی و سیاسی با بحث محیط‌زیست به ویژه زباله باید تمام شود و همه باید حواسمان باشد که الان وضع زباله از وخیم هم وخیم‌تر است و اگر عزم منطقه‌ای و ملی و اتحاد و همدلی مسئولان و مردم نباشد نمی‌توان بر این مشکل زیست محیطی بزرگ فائق آمد.
این مسئول برخی پیش بینی‌ها درباره نابودی مازندران در 20 سال آینده زیر تلی از زباله را اینگونه توضیح داد: به نظر من اگر دیر بجنبیم خیلی زودتر از 20 سال در زیر زباله‌ها دفن می‌شویم، زیرا تخریب محیط‌زیست شدت گرفته و الان در سرازیری هستیم و باید جلوی این روند را با آموزش صحیح مدیریت پسماند به مردم گرفت.

* صید بزرگ مرگ در سواحل مازندران
بنابراین آنچه که کاملا واضح و مبرهن است این نکته هست که وضعیت محیط زیست مازندران و سلامت مردم این ناحیه بشدت تحت‌الشعاع آلودگی‌های ناشی از زباله قرار گرفته است و اگر هرچه زودتر برای تغییر این وضعیت اسفبار تدبیری اندیشیده نشود، مازندران، به زودی، به بزرگترین صید مرگ تبدیل خواهد شد.

منبع : خبر شمال