تالابی که به فراموشی می رود

در سفرهای هیئت وزیران به گیلان سه مصوبه در محدوده بندر کیاشهر به تصویب رسید که چنانچه در نحوه اجرای این مصوبات تدبیر صحیح اتخاذ نشود می توانند حیات و موجودیت پارک ملی بوجاق را در معرض نابودی قرار دهند

خبرنگار مهر، پارک ملی بوجاق کیاشهرنخستین پارک ملی خشکی - دریایی ایران است، نخستین بار بخش‌ های از این منطقه در سال 1354 با توجه به وضعیت تالاب و پرندگان به عنوان تالاب بین المللی لاگون کیاشهر و دهانه سفیدرود در فهرست کنوانسیون رامسر به ثبت رسید و به دنیا معرفی شد.

مدیرکل محیط زیست استان گیلان گفت: در سال 1381 با توجه به اهمیت این تالاب برای پرندگان، آبزیان و پستانداران به عنوان پارک ملی (عالی ترین درجه مناطق حفاظت شده) به تصویب شورایعالی حفاظت محیط زیست رسید.

امیر عبدوس افزود: در سال 1389 کل محدده پارک ملی بوجاق با توجه به اهمیت اکولوژیک بی‌ شمارش با عنوان تالاب بین المللی پارک ملی بوجاق از سوی کنوانسیون رامسر معرفی و هم اکنون یکی از 22 تالاب مهم و بین المللی ایران است، همچنین در کنارعناوین ملی و بین المللی این زیستگاه از مناطق مهم برای پرندگان در خاورمیانه (Important Bird Area) است

وی اظهارداشت: در سفرهای هیئت وزیران به استان گیلان سه مصوبه در محدوده بندرکیاشهر از قبیل " احداث دهکده آبزی پروری "، " تبدیل بندر ماهیگیری به بندرتجاری " و " احداث شهرک سینمایی در کیاشهر" به تصویب رسید.

مدیرکل محیط زیست گیلان یادآورشد: چنانچه در نحوه اجرای این مصوبات تدبیر صحیح اتخاذ نشود می توانند حیات و موجودیت این اثر ارزشمند و منحصر بفرد طبیعت ایران را در معرض نابودی قرار دهند

آیا " بوجاق " باید در فهرست تالاب های فراموش شده قرار گیرد؟

آیا " بوجاق " نخستین پارک ملی خشکی دریایی ایران باید در فهرست تالاب های فراموش شده قرار گیرد آیا آنچه که سرنوشت تالاب کیاکلایه را رقم زد باید بر سر بوجاق هم بیاید؟ تا آنجائیکه تشکل های مردمی خواستار حفاظت فقط 10 هکتار آن به عنوان نمادی از این تالاب شوند؟ آیا نباید تفاوتی را در مصوبه هیئت وزیران بین بندرکیاشهر و پارک ملی بوجاق قائل شد؟

کشمکش های موجود برای احداث دهکده آبزی پروری، بندرتجاری و شهرک سینمایی در پارک ملی بوجاق؛ اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان را به عنوان دستگاه مسئول مصمم برای حفاظت از بیت المال و اراضی مناطق حفاظت شده باقی خواهد گذاشت.

لزوم پاسخ به همه این سئوالات موجب شد تا بنا به خواسته استاندارگیلان جلسه ای در دفتر معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار و به تمامی این موارد پاسخ داده شود.

در این جلسه که با حضور محمدی زاده رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، سعادتی استاندار گیلان، صادق نماینده مردم آستانه اشرفیه، عبدوس مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان و کوهساری مدیرکل بنادر و دریانوردی گیلان تشکیل و حول سه محور گفتگو شد.

دهکده آبزی پروری در بندر کیاشهر احداث می شود

پیش از آنکه بوجاق به عنوان پارک ملی خشکی دریایی معرفی شود، شیلات در خواست احداث مرکز تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری را در این منطقه ارائه داد که آغاز عملیات احداث آن مصادف با اعلام بوجاق به عنوان پارک ملی بود

این کار به دو دلیل مورد توافق بود، نخست اهمیت ویژه که ماهیان خاویاری به عنوان فسیل های زنده و گونه های با ارزش خزری و لزوم حفظ و بازسازی ذخایر این گونه ها برای بشریت و از طرفی این اراضی در بهترین موقعیت به لحاظ نزدیکی هم به سفیدرود به عنوان محل زاد آوری و هم دریا به عنوان محل زیست این آبزی با ارزش قرار دارند.

آنچه در نهایت به دست آمد ایجاد استخرهای با تمام تجهیزات لازم اما رها شده بود یعنی دراین 100 هکتار اراضی واگذار شده از سال 81 پس از احداث استخرها تاکنون هیچ اتفاقی نیفتاد در عوض به جای بیدار کردن این ظرفیت بالقوه در سفر استانی سوم دولت به تعجیل موضوع " دهکده آبزی پروری شیلات " طرح شد که صد البته مکان اجرای مورد اشاره در مصوبه دولت بندرکیاشهر نه پارک ملی بوجاق است.

بنابراین براساس تصمیمات جلسه مقررشد در همان اراضی 100 هکتاری استخرهای احداث شده شیلات در مجاورت کرانه شرقی رودخانه سفید رود که در پارک ملی بوجاق قرار گرفته این مصوبه اجرایی شود که به یقین در صورت فعال سازی ظرفیت ارزنده ای تا اندیشیدن به یک فضای رویایی یک هزار هکتاری است.

ایجاد شهرک سینمایی در پارک ملی بوجاق منتفی است

همچنین بر اساس تصمیمات جلسه و با توجه به صراحت قانون در ارتباط با ممنوعیت واگذاری اراضی در مناطق چهارگانه و تالاب های تحت مدیریت محیط زیست، بطور کلی پروژه شهرک سینمایی نیز اجرای آن در پارک ملی منتفی است و مقرر شد تمامی ساخت و سازهای آن در محدوده 10 هکتاری متعلق به مسکن و شهرسازی احداث شود و چنانچه اراضی بیشتری مورد نیاز باشد از منابع ملی خارج از پارک ملی بوجاق تامین خواهد شد.

همینطور در خصوص تبدیل بندر ماهیگیری به بندر تجاری مقرر شد اداره کل بنادر و دریانوردی طرح خود را مشتمل بر تمامی تغییراتی که در نظر دارد بر روی اسکله موجود به انجام برساند و به همراه محاسبات اقتصادی به سازمان حفاظت محیط زیست ارسال کند تا پس از بررسی توسط معاونت های مرتبط سازمان اعلام نظر شود.

در ضمن بازدیدی ازسوی مدیران کل حوزه های ستادی مرتبط سازمان حفاظت محیط زیست از مجموعه پروژه های درخواستی مطرح شده به عمل خواهد آمد.

به هر حال پارک ملی بوجاق افزون بر سه هزار و 250 هکتار وسعت دارد، این پارک که " لاگون کیاشهر " را به عنوان تالاب بین المللی به مجامع جهانی معرفی و دلتای رودخانه سفیدرود را در خود جای داده یکی از زیستگاه های مهم پرندگان و آبزیان است.

این منطقه از جاده های حسن رود به زیباکنار، لشت نشا به زیباکنار و نیز از طریق جاده خاکی زیباکنار نیز که در جوار رودخانه اشمک قرار دارد و مسیرهای خاکی متعدد دیگر قابل دسترسی برای بازدیدکنندگان و محققان است

منبع درآمد مردم منطقه بوجاق ( کیاشهر و حومه آن ) دو سوم آن بر پایه زراعت برنج و صیفی جات است و مقدار کثیری در کنار کار کشاورزی به شغل صیادی به عنوان یک شغل فصلی اشتغال دارند.

سیمای طبیعی پارک ملی بوجاق شامل عوامل اکولوژیکی شامل مناطق دریایی تا عمق شش متر، ساحل دریای - تالابی، تالاب و اراضی چمن زاری و عوامل بیولوژیکی شامل پوشش گیاهی از قبیل گیاهان آبزی، کنارآبزی و خشکی و همچنین حیات وحش جانوری اعم از پستانداران، پرندگان، دوزیستان، خزندگان و آبزیان قابل تقسیم است