ايران رکورددار انتقال مرجان‌ها در جهان مي‌شود

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به آغاز مرحله نهايي انتقال مرجان‌هاي بندر شهيد بهشتي چابهار گفت: در صورت موفقيت‌آميز بودن اجراي اين طرح و انتقال 18 هزار كلوني مرجان به محل جديد يك ركورد جهاني در اين خصوص براي جمهوري اسلامي ايران ثبت مي‌شود.

دكتر عبدالرضا كرباسي در گفت‌وگو با خبرنگار «محيط‌ زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اشاره به اينكه يكي از كارهاي مهم در دنيا اسكله‌سازي به منظور توسعه اجتماعي و اقتصادي خصوصا در مناطق محروم است به طرح توسعه بندر شهيد بهشتي در منطقه چابهار اشاره کرد و گفت: منطقه چابهار از لحاظ اشتغال‌زايي ضعيف بوده و صنعت خاصي در آن فعال نيست و تعدادي از مردم آن مشغول ماهيگيري بوده و مابقي نيز در منطقه آزاد چابهار كه رونق چنداني ندارد فعالند. از سوي ديگر با توجه به اينكه حجم مبادلات به داخل خليج‌فارس روز به روز در حال افزايش است و تنها يك بندر در امارات قابليت پذيرش كشتي‌هاي بزرگ تجاري را دارد، لذا اجراي طرح توسعه بندر شهيد بهشتي چابهار مي‌تواند دستاوردهاي اقتصادي بسيار بزرگي براي كشور داشته و موجب اشتغالزايي و توليد كارهاي جانبي شود.

وي افزود: اهميت طرح توسعه بندر شهيد بهشتي چابهار به لحاظ اقتصادي، اجتماعي و اشتغالزايي و فرهنگي براي همه محرز است اما مكان‌يابي صورت گرفته براي آبخور كشتي‌هاي بزرگ دقيقا در محل كلوني‌هاي مرجاني واقع شده است که با توجه به اهميت موضوع سازمان حفاظت محيط زيست با طرح توسعه اين بندر به شرط انتقال مرجان‌ها موافقت كرد.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اينكه تا به حال انتقال مرجان‌ها در ايران صورت نگرفته بود و تجربه‌اي هم در اين خصوص نبود تصريح کرد: بر اين اساس سازمان حفاظت محيط زيست تصميم گرفت كه اجراي اين طرح را در دو مرحله مقدماتي و نهايي انجام دهد.

وي گفت: در مرحله مقدماتي قراردادي به مبلغ 150 ميليون تومان توسط سازمان بنادر و دريانوردي با يك شركت خصوصي بسته شد که در آن حدود دو هزاركلوني مرجان، حدود دو كيلومتر دورتر از محل اسکله مذکور انتقال يافت.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست تصريح کرد: بخش اول اين طرح خيلي موفق بود و در آن از مواد و لوازم خوبي استفاده شد به شکلي که مرجان‌هاي كنده شده با استفاده از چسب‌هاي باكيفيت خارجي در محل جديد چسبانده شدند؛ اما در بخش دوم اجرا، دقت بخش اول به عمل نيامد و منجر شد كه جابجايي مرجان‌ها با چالش مواجه شود؛ گرچه مي‌شد اين نزاع يكساله گذشته را با تعامل بيشتر حل و فصل و آن را به يك افتخار ملي تبديل کرد چرا كه در سطح جهاني در اين اشل انتقال مرجان به اين شكل انجام نشده است.

وي افزود: پروفسور ريسك كه يك دانشمند مشهور در خصوص مرجان‌هاست در يكي از اظهارنظرهاي خود كه در اينترنت گذاشته است نوشته «بنده تعجب مي‌كنم كه كشورهايي مانند ايران كه آنقدرها هم پيشرفته نيستند نسبت به انتقال مرجان‌ها اقدام مي‌كنند اما ما كشورهاي پيشرفته بر روي مرجان‌هايمان اسكله‌هاي خود را مي‌سازيم كه شايد اين امر به باور ديني مسلمانان در خصوص حفظ اين گونه‌ها بازمي‌گردد.»

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست به ايسنا گفت: مساله نجات مرجان‌ها با اين حساسيت و گستردگي براي بار اول است كه در جهان انجام مي‌شود و خود پروفسور ريسك نيز مشاور خارجي انتقال اين مرجان‌ها شده است.

وي با اشاره به ساخت يک اسکله صيادي در اطراف بندر شهيد بهشتي چابهار در سال هاي گذشته تصريح كرد: احداث اين اسلكه ماهيگيري موجب آرام شدن جريان‌هاي آبي در آن محل شده است که اين امر موجب شده که ارتفاع مرجان‌ها از نيم به دو متر برسد و مرجانهاي اطراف اسکله شهيد بهشتي در سالهاي اخير از رشد بسيار خوبي برخوردار شوند كه همين امر نشان مي‌دهد هميشه اسكه‌سازي و احداث سازه هاي دريايي زيانبار نيست و خيلي وقت‌ها مي‌تواند آثار مثبتي مانند رشد مرجان‌ها به همراه داشته باشد.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست تاکيد کرد: در زماني كه چابهار منطقه‌ بكر بود سه تا چهارهكتار كلوني مرجاني داشتيم اما طي سالهاي اخير با احداث اسکله صيادي اين ميزان به 20 هكتار افزايش يافته است.

وي به قرارداد دوم منعقد شده در خصوص انتقال نهايي مرجان‌هاي بندر شهيد بهشتي چابهار اشاره كرد و گفت: حجم اين قرارداد يك ميليارد و 200 ميليون تومان است كه بر اساس آن 18 هزار كلوني مرجان بايد جابجا شود.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست از قول پروفسور ريسك، مشاور خارجي انتقال مرجانهاي بندر شهيد بهشتي چابهار نقل کرد که وي معتقد است كه بايد از بين مرجان‌هاي موجود بزرگترين و سالم‌ترين آنها را انتخاب كرده و به محل جديد منتقل كنيم.

وي به اظهارات پروفسور ريسك اشاره كرد و افزود: مشاور خارجي پروژه در توضيح اين امر به يك جبهه جنگ اشاره كرده و مي‌گويد «فرض كنيد كه شما يك پزشك هستيد و به يك ميدان جنگ مي‌رويد، زماني كه با تعداد زيادي مجروح مواجه مي‌شويد تلاش مي‌كنيد تا آنهايي را كه شانس بيشتري براي زنده ماندن دارند نجات دهيد و وقت خود را براي مابقي آنها تلف نمي‌كنيد.»

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اين که بر اساس قرارداد نهايي منعقد شده بايد ظرف 120 روز 18 هزار كلوني مرجان منتقل شودبه ايسنا گفت: هميشه اين شبهه وجود داشته كه آيا شيلات چابهار كه به عنوان پيمانكار انتقال که از سوي سازمان بنادر و دريانوردي انتخاب شده است مي‌تواند چنين كار عظيمي را انجام دهد يا خير كه خوشبختانه اولين انتقال صورت گرفته نشان داد كه اين موسسه هم از لحاظ علمي و هم از لحاظ فني توانايي لازم را دارد.

وي افزود: در مرحله جديد طي حدود هفت ساعت يعني از ساعت 7:30 تا 14 در يك روز 860 كلوني مرجاني با موفقيت از محل بندر شهيد بهشتي چابهار كنده و در محل جديد كاشته شد.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست افزود: عليرغم انتقال 18 هزار كلوني مرجاني تعداد كمي مرجان همچنان در اين محل باقي مي‌ماند كه پيشنهاد سازمان حفاظت محيط زيست به استانداري سيستان و بلوچستان اين است كه اجازه دهد تا مابقي مرجان‌ها توسط يك بخش خصوصي به محلي ديگر منتقل شده و براي جاذبه‌هاي اكوتوريسمي استفاده شود.

وي با اشاره به اينكه مرجان‌ها موجب شفافيت آب و جذب آبزيان مي‌شوند، افزود: مرجان‌هاي كوچك در پناه مرجان‌هاي بزرگ رشد مي‌كنند. از سوي ديگر مي‌توان از 18 هزار كلوني بزرگ مرجاني منتقل شده براي تكثير قلمه گرفت كه اين امر نيز در برنامه‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست قرار دارد.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اينكه نيمي از مهلت زماني براي انتقال مرجان‌هاي بندر شهيد بهشتي چابهار سپري شده و نيمي از آن باقيمانده است، گفت: هم‌اكنون در اين خصوص در حال بررسي مشكلات و نقاط ضعف و قوت هستيم و پيمانكار پروژه اعلام كرده كه 860 كلوني مرجاني را تنها با 12 غواص در يك روز منتقل كرده و لذا اگر تعداد غواص‌هاي خود را افزايش دهد به راحتي ظرف چند روز مي‌تواند كل مرجان‌ها را منتقل كند لذا در اين خصوص مشكلي وجود ندارد.

به گفته وي تنها موضوع دماي آب در زمان انتقال مي‌ماند كه اين دما نيز بايد در زمان انتقال بين 28 تا 32 درجه سانتيگراد باشد و انتقال مرجان‌ها به صورت غوطه‌ور صورت گيرد.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اينكه هم‌اكنون توانمندي انتقال مرجان‌ها در كشور ايجاد شده است، گفت: قطعا مي‌توانيم در اين خصوص به كشورهاي همسايه نيز كمك كنيم.

وي با اشاره به مرحله آزمايشي انتقال مرجان‌هاي بندر شهيد بهشتي چابهار و مشكلات ايجاد شده در اين خصوص به ايسنا گفت: متاسفانه يك افتخار جهاني ضايع شد و اين مساله مي‌توانست بين پيمانكار، كارفرما و ساير دست‌اندركاران با تعامل حل و فصل شود نه تقابل. چرا كه بالاترين رقم انتقال مرجان‌ها در دنيا حدود پنج هزار کلوني بوده است.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست در خصوص ميزان رضايتش از عملكرد تيم انتقال مرجان‌هاي شهيد بهشتي چابهار گفت: من از اين تيم و عملكرد آن و 9 ناظري كه سازمان حفاظت محيط زيست براي اين پروژه تعيين كرده است كاملا راضي هستيم