اطلس اتوليت ماهيان خليج فارس و درياي عمان به چاپ رسيد

ايرنا از واحد علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد ، زهرا صديق زاده دانشجوي دكتراي رشته بيولوژي دريا اين واحد در رابطه با اهميت اين كتاب منحصر به فرد Otolith Atlas From The Persian Gulf and the Oman sea fishes گفت: اتوليت يا سنگ گوش، يكي از اجراي مهم گوش داخلي ماهيان استخواني است كه جنس آن عمدتا از كربنات كلسيم است. اتوليت در هر گونه از ماهيان استخواني داراي شكل خاصي است يا به اصطلاح Species- specific (گونه - اختصاصي) است.
وي ادامه داد: اتوليت ها را مي توان برش داده و با شمارش حلقه هاي هم مركزي كه در حين رشد ماهي تشكيل مي شوند، سن ماهي را تشخيص داد.
وي افزود :علاوه بر اين، اتوليت ها براي بررسي تغديه، رشد، مهاجرت، تخم گذاري و مطالعه روابط تغذيه اي ماهيان استخواني و شكارچيان آنها مورد استفاده قرار مي گيرند.
صديق زاده اظهار داشت : فوايد و اطلاعات بيشماري كه از مطالعه اتوليت نصيب دانشمندان شيلاتي و محققين زيست شناسي ماهيان مي شود باعث شده است كه از اين اندام مهم به عنوان جعبه سياه ماهي ياد شود.
وي گفت: در سالهاي اخير از مطالعه شكل اتوليت براي شناسايي گونه ها و جمعيت ها استفاده هاي فراواني شده است .در اين راستا، تعدادي اطلس اتوليت نيز تهيه و تأليف شد كه مهمترين آنها اطلس اتوليت ماهيان جنوب آفريقا و اطلس اتوليت ماهيان غرب مديترانه ،شمال و قسمت شرقي مركز اقيانوس اطلس است.
وي گفت: انتشار اين كتاب كه به عنوان منبع مهمي براي اتوليت شناسان، متخصصين شيلات و ماهي شناسان براي كشور هاي حاشيه خليج فارس و درياي عمان محسوب مي شود، براي اولين بار از كشور جمهوري اسلامي ايران افتخار بزرگي محسوب مي شود.
وي در رابطه با محتواي اين كتاب ادامه داد: اين كتاب حاوي عكس ماهي، عكس اتوليت از سطح روبرو و از سطح جانبي و نمودارهاي ويولت مربوط به اتوليت هرگونه از ماهيان مزبور است.
صديق زاده افزود: براي تاليف اين كتاب ، از سال ۸۶ شروع به نمونه برداري از ماهيان مختلف از خليج فارس و درياي عمان و نگهداري اتوليت آنها در يك كلكسيون كردم و نمونه برداري گاهي به شكل منظم و گاهي پراكنده تا سال ۹۰ ادامه يافت .
وي خاطر نشان كرد : از اواخر سال ۹۰ كار نگارش و تنظيم كتاب شروع شد. سپس در طي سفرهاي عديده به شهرهاي ساحلي جنوب كشور توانستم تعداد گونه ها را به ۱۴۰ عدد برسانم. عك تنظيم و نگارش نيز بيش از يك سال به طول انجاميد و كتاب در زمستان ۹۱ منتشر گرديد.
وي ادامه داد: عكسبرداري از جسم سه بعدي كه داراي ارتفاع و برجستگي و فرورفتگي مي باشد كار بسيار حساس و طاقت فرسايي است و تنظيم حاشيه ها و ايجاد وضوح مناسب در تمام بخش هاي تصوير تخصص و حوصله بسيار مي طلبيد، بنابراين از هر اتوليت حداقل حدود ۱۰ تا ۲۰ عكس از سطح روبرويي و به همين تعداد از سطح جانبي تهيه مي شد