"جکوی نای بند" نادرترین مارمولک جهان در ایران /گ

"جکوی نای بند" نادرترین مارمولک جهان در ایران
نمونه جدیدی از مارمولک ایرانی در پارک دریایی عسلویه کشف شد و به ثبت جهانی رسید.این نمونه جزو ناشناخته‌ترین مارمولک‌های کوچک‌ جهان است که پس از شناسایی و ثبت جهانی به نام «جکوی نای بند» معرفی شد
جام: مصطفی موذنی دانشجوی کارشناسی ارشد محیط‌زیست و محیط‌بان پارک دریایی نای‌بند که موفق به کشف این نوع مارمولک شده است به شوک گفت: از سال 87 که محیط‌بان شده‌ام روی گروه‌های مختلف جانوری از جمله گیاهان، خزندگان، آبزیان و پستانداران تحقیق و پژوهش انجام دادم و در خلال شناسایی تعدادی از خزندگان به گونه‌ای جدید از مارمولک‌ها بر خورد کردم که نسبت به گونه‌های دیگر متفاوت بود و مطابقت نداشت، به‌خاطر همین برای بررسی بیشتر، این مارمولک را به آزمایشگاه بردم و پس از آزمایشات طولانی فهمیدم این نمونه با گونه‌های دیگر متفاوت است

وی در ادامه افزود: گونه خزنده کشف شده از خانواده جکوها است که دارای جمعیت بسیار کم و پراکنده‌ای در منطقه نای‌بند است. این گونه حاصل تلاش ‌من در اواخر سال 90 و اوایل سال 91 است که پس از تحقیقات گسترده و ارسال آن به آزمایشگاهی در کشور آلمان برای بررسی‌های بیشتر و مثبت بودن تحقیقات از سوی آنان به‌عنوان گونه‌ای کاملاً مجزا به ثبت جهانی رسید و عکس‌های آن نیز در ژورنال‌های بین‌المللی و مجله ISA منتشر شد.موذنی گفت: جکوی نای‌بند با اندازه بسیار کوچک، پوزه گرد از گونه شب‌فعال است که روی سطح زمین و زیر سنگلاخ‌ها زندگی می‌کند و دارای لانه خاصی نیست و در مناطق ساحلی کشورمان زندگی می‌کند.این محیط‌بان محقق خاطرنشان کرد: برای شناخت کامل این گونه جدید 34 پارامتر قابل شمارش همچون پارامترهای اندازه‌گیری، زیست‌شناسی و... با 300 جکوی دیگر از 19 گونه این جنس مقایسه داده شد. زبری، صاف‌بودن پوست، اندام‌ها و اندازه ‌اندام‌ها از جمله پارامترهایی بودند که مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند

مصطفی موذنی رییس اداره حفاظت محیط زیست پارک ملی دریایی نایبند با اعلام این خبر گفت: پارک ملی نایبند از مناطق منحصر به فرد زیست محیطی کشور با قابلیت تکثیر و پرورش آبزیان و گونه های دیگر جانوری است که از جایگاه خاصی از نظر اکو سیستم منطقه برخوردار است.
موذنی درباه کشف و ثبت خزنده جدید در خلیج نایبند گفت: ”جکوی نایبند” با نام علمی Tropiocolotes naybandensis یکی از گونه های بومی و ناشناخته نایبند است که پس از بررسی و مطالعه علمی در دیگر گونه های شناخته شده جدید بودن آن مورد تأیید قرار گرفت.
رییس اداره حفاظت محیط زیست پارک ملی دریایی نایبند با بیان برخی از مشخصات این گونه خزنده گفت: ”جکوی نایبند“ با اندازه ای کوچک دارای پوزه ای گرد بوده و از جمله گونه های شب فعال می باشد که بر روی سطح زمین زندگی می کند.
وی افزود: پراکندگی این گونه (Tropiocolotes) از مغرب و موریتانی در شمال آفریقا، جنوب و مرکز شبه جزیره عربستان و اخیراً در مناطق ساحلی ایران مشاهده شده است
موذنی وجود و کشف گونه های جدید در هر منطقه را دارای اهمیت بسیار بالایی دانست و افزود: کشف این گونه در پارک ملی دریایی نایبند نشان دهنده اهمیت بالای این پارک ملی در اکو سیستم منطقه دارد و توجه و حراست از این پارک باید در رأس برنامه های سازمان حفاظت محیط زیست قرار گیرد.
گفتنی است در سال ۲۰۱۱ دو گونه خزنده دیگر نیز در پارک ملی دریایی نایبند مورد شناسایی و ثبت گردید که گونه اول “جکوی ایرانی” و دیگری به افتخار دانشمند ایرانی دکتر کیابی “جکوی کیابی” و جکوی کشف شده جدید نیز به نام “نای بند” نام گذاری شد

وی اشاره کرد: نام این گونه برگرفته از منطقه زیستگاهی آن است و از نظر وضعیت اکولوژیکی چندان شناخته شده نیست و وجود این نوع جکو و کشف شدنش نشان دهنده اهمیت پارک ملی دریایی نای‌بند است
موذنی یادآور شد: این جکوی شش سانتی اهمیت غنای زیستی پارک را صدچندان کرده‌است و پیش از این نیز دو نمونه دیگر از جکوها به نام‌های جکوی ایرانی و کیابی در سال 2011 میلادی به ثبت رسیده بود.محیط‌بان پارک ملی دریایی نای‌بند در پایان افزود: تلاش برای تحقیقات بیولوژیکی و اکولوژیکی از خزنده در دستور کارمان قرار دارد و این کشف از نظر علمی همتراز با یک اختراع است