طرح‌های مرتبط با زیست‌فناوری محیط‌ زیست حمایت می‌شوند

اولویتهای مورد حمایت در حوزه زیست پالایی نفت و صنایع پتروشیمی شامل زیست پالایی از منابع خاک و آب، زیست پالایی از صنایع پتروشیمی، حوزه هوا و گرد و غبار، تولید پلیمرهای زیستی مناسب برای تثبیت خاک درکانون‌های تولید ریزگرد و توفانهای شن و نمک، اجرای عملیات میدانی تثبیت ذرات خاک در کانون‌های تولید ریزگرد و توفان‌های شن در سطح هکتار، جلوگیری از آلودگی هوا از طریق حذف آلاینده‌های سمی (ناشی ازفعالیتهای صنعتی) با استفاده از فناوری‌های زیستی می‌شود.

تولید و فرمولاسیون مواد بیوشیمیایی و بیولوژیکی موثر برای کنترل گرد وغبار و فرسایش بادی با قابلیت ایجاد تهویه مناسب در خاک و تحریک رشد پوشش گیاهی جهت استفاده در معادن (تولید شن و ماسه)، خطوط راه‌آهن، بزرگراه‌ها و مکان‌های در حال ساخت و ساز، تولید فرآورده‌های زیستی مناسب برای جلوگیری از تشکیل گرد و غبارهای میکرونی کمتر از (PM10) انبارهای روباز صنایع فولاد، مس، سرب، روی و آلومینیوم، بررسی مطالعاتی حضور آلاینده‌های رادیواکتیو در ریزگردها و عوارض ناشی از آن بر زیست بوم، پایش زیستی (bio-monitoring) گسترش و تاثیرگذاری ریزگردها با استفاده از انواع اندیکاتورهای زیستی نظیر گلسنگ‌ها و استفاده از روشهای زیست فناوری برای احیای تالابها، بررسی استفاده از پلیمرهای زیستی در استقرار پوشش گیاهی در مناطق تولید ریزگرد به عنوان دیگر اولویتهای این حوزه عنوان شده است.

همچنین اولویتهای بررسی مطالعاتی کارایی مالچ های بیولوژیک و اثرات آن بر فون خاک و محیط زیست، کنترل و حذف بو با استفاده از فناوری‌های زیستی، تولید سیستم‌های صنعتی برای زیست پالایی آلاینده‌های هوا، استفاده از هیدروژل‌های زیستی جاذب بو، اصلاح خطوط تولیدکننده بوی نامطبوع در واحدهای بازیافت کمپوست، استفاده از روش‌های زیستی در کاهش گازهای گلخانه‌ای مانند ترسیب کربن و باران‌زایی زیستی ابرها و ارائه دیگر روشهای مقابله با خشکسالی نیز مورد حمایت این ستاد قرار می‌گیرد.

در حوزه نهاده‌ها و کنترل زیستی نیز اولویتهای اصلی حمایتی شامل آفت کشهای زیستی (حشره کش‌ها، علف کش، کنه کش‌ها، قارچ کش‌های زیستی و...)، نهاده‌ها و فناوریهای نوین زیستی به جهت استفاده بهینه از آب (کاهش مصرف، استفاده از آبهای با کیفیت پایین) و افزایش تحمل گیاهان به تنش‌های غیر زیستی (سرمازدگی، خشکی، شوری و..) و تولید نهاده‌های زیستی و مکمل‌های بیوتکنولوژیک برای خوراک آبزیان (جایگزین کردن آنتی بیوتیک‌ها با پروبیوتیک‌ها و تولید بیوتکنولوژیک اسیدهای آمینه و ویتامین‌ها به جای سنتز شیمیایی، فرآورده‌های زیستی افزایش دهنده عمر فراورده‌های غذایی (برای مثال جایگزینی نگهدارنده‌های شیمیایی با فراورده‌های زیستی و بسته بندی‌های هوشمند و ایمن) و انواع نهاده‌های زیستی به منظور کاهش مخاطرات زیست محیطی دارای طیف اثر باریک و با اثربخشی زیاد می‌شود.

در این فراخوان آمده است: اولویتهای اصلی در حوزه سوختهای زیستی، مربوط به توسعه پالایشگاه‌های زیستی بمنظور تولید همزمان سوختهای زیستی (بیودیزل، بیواتانل، بیوبوتانل) و مواد با ارزش افزوده بالا، تولید سوخت زیستی (بیودیزل، بیواتانل، بیوبوتانل) نسل دوم و سوم با درنظر‌گرفتن کاهش آلاینده‌های محیطی، تولید بیوگاز از ضایعات کشاورزی، شهری و صنعتی می‌شود.

این گزارش می‌افزاید: همچنین سایر اولویتهای این حوزه در زمینه تولید برق زیستی از زیست توده و ضایعات، تولید راکتورهای پیشرفته جهت تولید انواع سوختهای زیستی، فناوری‌های نوین مرتبط با تولید سوختهای زیستی نظیر فناوری‌های غشایی، مهندسی زیستی، نانوکاتالیستها و خورشیدی، تولید روانسازهای زیستی، بهینه سازی سیستم‌ها و سامانه‌های تولید و مصرف سوختهای زیستی و توسعه فناوری‌های تولید سوخت‌های زیستی به روشهای شیمیایی از ضایعات (مانند تبدیل ضایعات کشاورزی به گازهای سنتز و روغن زیستی) تعیین شده است.

حوزه حفظ جنگلهای بلوط و منابع طبیعی نیز از دیگر حوزه‌های تعریف شده مورد حمایت در این فراخوان است که اولویت های اصلی آن دربرگیرنده بررسی عوامل مؤثر در بحران زوال و خشکیدگی بلوط (تنشهای زنده و غیرزنده) با استفاده از روشهای مولکولی زیست فناوری و عوامل کمک کننده به رفع معضل مذکور (از قبیل عوامل تقویت کننده و غیره)، کمک به احیاء و توسعه این درخت با استفاده از روشهای تکثیری نوین کشت بافتی زیست فناوری(از قبیل ریزازدیادی، بذر مصنوعی و غیره)، صنایع تبدیلی بلوط با هدف حفاظت از جنگل‌ها و جنبه‌های بهره‌برداری‌های پایدار (از قبیل تولید متابولیتهای ثانویه دارویی بلوط) با استفاده از روشهای زیست فناوری، حفظ و ارزیابی ذخایر ژنتیکی و ایجاد بانک ژنی بلوط با استفاده از روشهای زیست فناوری، جنبه‌های کنترل بیولوژیکی آفات (قارچ، حشره و غیره) بلوط، بررسی بیولوژیکی و تاکسونومی عوامل میکروبی (از قبیل قارچ‌های همزیست و یا بیماریزای ریزوسفر) بلوط با استفاده از روشهای استاندارد (با تأکید بر مولکولی زیست فناوری) و مطالعات کاربردی پایه بلوط (از قبیل آنالیز جمعیت و بررسی تنوع ژنتیکی) به وسیله روشهای ژنومیکس و پروتئومیکس است.

در ادامه این فراخوان آمده است؛ حوزه زیست پالایی آب و خاک نیز دارای اولویتهای حذف نیترات از شبکه‌های تامین آب آشامیدنی، حذف نیتروژن و فسفر از فاضلابهای شهری، حذف فلزات سنگین از شبکه‌های تامین آب آشامیدنی، یولیچینگ فلزات با ارزش از معادن، حذف فلزات سنگین از پسماندها و پسابهای صنعتی، گیاهان پالایی در تصفیه آلاینده‌های خاک، تولید انرژی و محصولات با ارزش از فاضلاب و تصفیه فاضلاب فرایندهای تخمیری که از ملاس به عنوان ماده اولیه استفاده می‌کنند، است.

از دیگر اولویتهای این حوزه می توان به تصفیه شیرابه محل دفع پسماندهای جامد، زیست پالایی خاکهای آلوده به ترکیبات نفتی و محصولات پتروشیمی، تصفیه پساب واحدهای آبکاری، تصفیه پساب واحدهای برش‌کاری و ماشین‌کاری، تصفیه پساب واحدهای کارواش و استفاده مجدد، زیست پالایی فاضلابهای مجتمع‌های درمانی و پزشکی، تصفیه پساب مراکز پرورش ماهی جهت استفاده مجدد، استحصال بیو‌گاز از واحدهای هضم لجن سامانه تصفیه فاضلاب شهری، بهره برداری از آبهای شور، لب‌ شور و غیر متعارف در سطح حوضه‌های آبریز کشور، حذف رنگ از پسابهای صنعتی بخصوص صنایع نساجی، حل مشکلات تولید بو توسط سیستم‌های تصفیه بی هوازی، زیست پالایی آلاینده‌های سمی و بازیافت عناصر ارزشمند از باطله‌های (Tailing) حاصل از استخراج معادن، پایش زیستی آلاینده‌ها، تولید و ساخت تجهیزات زیست پالایی و تولید زیستی انواع فرآورده‌های سازگار با محیط‌ زیست (بیو پلاستیک و ...) اشاره کرد.

حوزه حقوقی و ایمنی زیستی نیز از دیگر حوزه‌های مورد حمایت این فراخوان است که اولویتهای اصلی آن ارزیابی مخاطرات و مدیریت خطر احتمالی فرآورده‌ها و محصولات زیست فناوری بر محیط زیست و تنوع زیستی، ارزیابی مخاطرات زیست محیطی پسماندهای ناشی از فرایند تولید و تجزیه، زباله و فاضلاب مراکز تولید محصولات زیست فناوری، نظارت بر رعایت دستورالعمل‌های زیست محیطی و پایش دوره‌ای فرایند تولید محصولات زیست فناوری توسط شرکت‌ها و مراکز تولید، معرفی قوانین الزام آور برای استفاده صنایع مختلف از محصولات و روش‌های زیست فناوری در حفظ محیط زیست، رفع آلودگی‌ها، کاهش خطرات و آسیبهای ناشی از تولید مواد خطرناک و شناسایی و پایش آلاینده‌های زیست محیطی با استفاده از روش‌های زیست فناوری است.

بر اساس این گزارش، شرکت‌های دانش بنیان می‌توانند طرح‌های تولیدی خود را در قالب «پرسشنامه پیشنهاد کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست» تکمیل کرده و از طریق پست الکترونیکی Environ@biodc.isti.ir ارسال کنند.

طرح‌های ارسالی باید مبتنی بر فناوری‌های زیستی باشد و منجر به یک محصول مشخص (کالا یا خدمات) شود و از طریق شرکت یا شرکتهای خصوصی پیشنهاد شوند.
منبع: خبرگزاری ایسنا