انجام تحقیقات دریایی پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی در دریای خزر

دکتر ناصر حاجی‌زاده ذاکر با اشاره به آغاز گشت تحقیقاتی دریایی، افزود: این گشت دریایی و اقیانوس شناسی در محدوده آب‌های جنوبی دریای خزر به منظور مطالعات جامع اقیانوس شناسی، از 15 مهر 1395 به مدت یک هفته توسط محققان پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی برگزار شد.

وی برگزاری این گشت را با حضور 9 نفر از محققان عملیاتی این پژوهشگاه دانست و خاطرنشان کرد: این گشت تحقیقاتی در محدوده دریایی استان‌های مازندران و گیلان در بنادر بابلسر، نوشهر و انزلی در امتداد 3 ترانسکت عمود بر ساحل، از اعماق 10 متری نزدیک ساحل تا اعماق 600 متری دور از ساحل با پیشرفته‌ترین تجهیزات، اندازه‌گیری و نمونه برداری انجام شد.

حاجی‌زاده با بیان اینکه نتایج حاصل از این تحقیقاتی دریایی، منجر به تولید داده‌های مفید، ارزشمند و همچنین حفظ محیط زیست دریایی و استفاده بهینه از منابع دریایی خواهد شد، ادامه داد: داده‌های پایه‌ای تولید شده برای بخش صنایع دریایی (نفت و گاز)، محققان علوم دریایی، نظامی، شیلات، محیط زیست و تغییر اقلیم، کاربرد فراوان دارد و در نهایت مسوولین و برنامه ریزان می‌توانند با استفاده از نتایج این گونه طرح‌های تحقیقاتی، نظام مدیریت جامع و یکپارچه‌ای را طراحی و اعمال کند.

رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در خصوص نمونه برداری و اندازه گیری‌های صورت گرفته در این گشت، توضیح داد: در منطقه نوشهر، داده‌های پیوسته جریان و موج، با نصب دستگاه جریان سنج آکوستیکی ADCP برای مدت 4 ماه اندازه گیری می‌شود.

وی افزود: نتایج حاصل از داده‌های فوق اطلاعات مفیدی را در خصوص پارامترهای موج (ارتفاع، پریود و طیف موج) و لایه‌بندی جریان، در اختیار محققان اقیانوس شناس قرار می‌دهد.

حاجی‌زاده ذاکر همچنین نمونه برداری در ستون عمودی آب، از لایه‌های عمقی 600، 500، 400، 300، 200، 100، 50، 25 و 10 متری با دستگاه نمونه‌بردار چندتایی آب (Multi Water Sampler)، به منظور اندازه‌گیری پارامترهای دما، هدایت الکتریکی، اکسیژن محلول، مواد مغذی، قلیات کل و کربن معدنی، کربن آلی محلول، کربن آلی معلق، کلروفیل a ، سولفید هیدروژن، فراوانی فیتوپلانکتون و فلزات سنگین را از دیگر اندازه گیری‌های میدانی این گشت برشمرد

وی با اشاره به اندازه گیری پارامترهای فیزیک و شیمی در ستون آب دریا توسط دستگاه CTD یادآور شد: با استفاده از این دستگاه پارامترهای دما، شوری، چگالی، سرعت صوت، اکسیژن محلول، اسیدیته (pH)، کدورت و کلروفیل- a در تمامی ایستگاه‌ها از لایه سطحی تا نزدیک بستر اندازه گیری و محاسبه شد.

مهندس سعید سنجانی مدیر تیم گشت تحقیقاتی اقیانوس شناسی نیز در خصوص نمونه رسوب‌های سطحی برداشته شده از اعماق 100 متر و نیز مغزه‌های رسوب به طول حدود 2متر، با استفاده از دستگاه Gravity Corer از اعماق 600 تا 50 متر نزدیک ساحل، اظهار کرد: نمونه‌های فوق از نظرتعیین دانه بندی، فلزات سنگین، PAHs و PCBs مورد بررسی و تحلیل آزمایشگاهی قرار می‌گیرد.

وی همچنین نمونه برداری از زئوپلانکتون های لایه‌های 10 متری سطح آب با استفاده از تور نمونه بردار پلانکتون را یکی دیگر از اندازه گیری‌های میدانی این گشت اقیانوس شناسی عنوان کرد.

سنجانی ضمن اشاره به انجام موفقیت آمیز این گشت تحقیقاتی، اضافه کرد: انجام عملیات میدانی با حجم بالا در مدت زمان کوتاه ناشی از توان علمی و قابلیت‌های میدانی کارشناسان خبره و مجرب پژوهشگاه است.

منبع : ایسنا