حیات موجودات خلیج فارس در خطر

آنچنان که صادق رستمی،رئیس اداره محیط زیست قشم عنوان کرده؛لاشه نهنگ در حال تجزیه و متلاشی شده در حاشیه بازدید و پایش میدانی ماموران یگان حفاظت محیط زیست در حاشیه جنوبی کشور رویت و شناسایی شده است.

طبق اظهارات وی،احتمالا نهنگ مورد اشاره در دریا جان سپرده و بوسیله امواج به حاشیه ساحلی کندالو سوق پیدا کرده است.

طبق اظهارات کارشناسان ذیربط،محل زیست این گونه جانوری در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری و در آب هایی با درجه حرارت 16 درجه سانتیگراد به بالا است و عمدتا محدوده زندگی این آبزی عظیم الجثه و یکی از بزرگترین پستانداران کره زمین،در اقیانوس های آرام،هند و اطلس است که البته در دریاهای نیمه بسته ای همچون خلیج فارس و دریای سرخ نیز بعضا گونه هایی از آن به چشم می خورند.

این جاندار غول پیکر با سرعت 25 کیلومتر در ساعت و تا عمق 300 متری دریا،توانایی شنا و غواصی دارد که با توجه به پیکر عظیم الجثه ای که از آن برخوردار است در نوع خود قابل توجه به نظر می رسد.

**ریشه تلفات و مرگ و میر نهنگ ها چیست؟

طبق اظهارات کارشناسان این حوزه،نباید در شناسایی و شناخت علت ماجرا تعجیل کرد و باید با سعه صدر مراحل تحقیقاتی و کارشناسی را زیر نظر متخصصان زبده و خبره امر پیش برد تا با نظریه کارشناسی و تحقیقات علمی دقیق،به علت اصلی این حادثه دست یافت ولی آنچه که در حال حاضر نگران کننده به نظر می رسد،تلف شدن دو نهنگ دیگر در طی ماه های گذشته در استان هرمزگان است که این امر می تواند موید نوعی از بیماری خاص باشد که شیوع و استمرار آن،می تواند حیات این گونه جانوری را با مخاطرات جدی همراه سازد و البته در کنار این امر احتمال بروز حادثه نیز غیر ممکن نیست و عوامل انسانی همچون برخورد با شناورها و یا خفگی ناشی از گیر افتادن در تور صیادها، نیز در مرگ این نهنگ های نگون بخت بی تاثیر نخواهد بود.

افشین عسگری،رئیس دریایی اداره کل حفاظت محیط زیست هرمزگان در این خصوص عنوان کرده با توجه به عدم وجود بیماری خاصی در میان پستانداران دریایی،درآب های جنوب،احتمال عوامل انسانی در مرگ و میر این آبزی وجود دارد.

طبق اظهارات عسگری،یکی از مشکلات موجود در شناسایی علت مرگ و میر نهنگ ها به دشواری و عدم امکان شناسایی و علت یابی عامل مرگ به دلیل فاسد شدن و تجزیه لاشه جانور مذکور معطوف می شود.

وی در خصوص عوامل انسانی تاثیرگذار در مرگ و میر نهنگ ها می افزاید:با وجود تاکیدات بسیار به صیادان برای استفاده از تورهایی که مخاطره آفرینی کمتری برای نهنگ ها دارد اما باز هم بعضا مشاهده می شود که برخی از صیادان از تورهای نامریی و...استفاده می کنند که این امر در تلف شدن این پستاندار آبزی بی تاثیر نخواهد بود.

**چه باید کرد؟

طبیعتا اتخاذ تمهیدات و تدابیری ویژه برای جلوگیری از مرگ میر نهنگ ها در حد توان و امکانات موجود از ضروریاتی است که باید به آن توجه کرد.

البته تاکنون اقداماتی در این خصوص اجرایی و عملیاتی شده که امضای تفاهمنامه میان رئیس سازمان محافظت از محیط زیست (معصومه ابتکار) و سازمان شیلات برای استفاده از تورهای ماهیگیری خاص و برخی از اقدامات آموزشی به صیادان از نمونه های آن به شمار می رود،اما بدون تردید هر آنچه تقویت و جدیت بیشتری در این عرصه لحاظ شود امکان کسب توفیقات بیشتر تسهیل خواهد شد که خروجی این امر در نهایت به بقای حداکثری نهنگ ها و دلفین های خلیج فارس منتهی خواهد شد.

با اوصاف مورد اشاره و در شرایط فعلی می طلبد مسئولان و دستگاه های ذیربط با یک همیاری و همگرایی سازنده،تشدید نظارت و برخورد با صیادانی که به توصیه های زیست محیطی بی توجهی می کنند و جان حیوانات و موجودات در انقراض همچون نهنگ را تهدید می کنند را مدنظر قرار دهند.

در کنار برخوردهای قهری نباید از نقش سازنده فرهنگ سازی و آموزش و اطلاع رسانی هرچه بیشتر در شهرها و نقاط ساحلی این خطه از کشور نیز به سادگی گذشت که البته طبق اخبار منتشر شده در رسانه ها تاکنون گام هایی در این راستا برداشته شده اما ضرورت تقویت آن اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.

و در آخر اینکه فراهم ساختن تجهیزات و امکانات مرتبط از ضروریاتی است که باید نهادها و دستگاه های ذیربط نسبت به تامین آن اقدامات لازم را عملیاتی کنند که یقینا در صورت تحقق این امر خطیر امکان شناسایی نهنگ ها پیش از تجزیه اجساد آنها و به تبع پیشگیری از تلفات هر چه بیشتر به نحو مطلوب تری محقق و در نهایت حفظ حیات در زنجیره زیست جانداران،به نحو متعادل و شایسته تری میسر خواهد شد

منبع : باشگاه خبرنگاران