مصرف بهینه آب با توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای /گ

شنبه ۱ مهر ۱۳۹۶  ۰ نظر   ۱۰۵ بازدید
مصرف بهینه آب با توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای

شهرک های کشاورزی مجموعه ای از مجتمع های کشاورزی، دامی و شیلات است که نقش کلیدی در ایجاد توسعه کشاورزی پایدار دارند

شهرک های کشاورزی مجموعه ای از مجتمع های کشاورزی، دامی و شیلات است که نقش کلیدی در ایجاد توسعه کشاورزی پایدار دارند. بر اساس قانون ۵ ساله پنجم توسعه این شهرک‌ها باید زمینه‌های حفظ منابع طبیعی را در کشور فراهم کنند. هدف اصلی تأسیس این شهرک‌ها توسعه زیرساخت های بخش کشاورزی است به طوری که با ایجاد این شهرک‌ها می توان تولید محصولات کشاورزی، دامی و منابع طبیعی رادر عین افزایش کیفیت بالا برد. اجرا و پیاده سازی چنین شهرک هایی در کشورهای در حال توسعه و به ویژه کشورهایی که ظرفیت‌های کشاورزی خوبی دارند و جمعیت زیادی را در خود جای داده اند، به عنوان یکی از بهترین راهکارهای بهبود اقتصاد روستایی، از بعد خرد و بهبود اقتصاد کشور از بعد کلان، در نظر گرفته شده است.

ایجاد شهرک‌های کشاورزی می تواند سبب تقویت زیر ساخت های بخش کشاورزی شود، به طوری که با افزایش صادرات محصولات با کیفیت روبه‌رو باشیم. ظاهراً قرار است این شهرک‌ها نه در همه نقاط کشور بلکه فقط در شهرستان هایی که ظرفیت کشاورزی بسیار بالا و صنایع تبدیلی کشاورزی خوبی دارند مثل قزوین راه اندازی شود. در این باره با «یوسف جلوخانی» مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی استان به گفت و گو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

  • ایجاد شهرک گلخانه‌ای چه تاثیری در مسیر توسعه کشاورزی دارد؟
کشور ما در منطقه‌ای قرار گرفته که با کمبود آب روبه‌رو است و این کمبود آب در استان قزوین الان به نحوی شده که به مرحله بحرانی رسیده است، به طوری که در مناطقی عمق چاه آب کشاورزی به 200 متر رسیده است، بنابراین ما نیاز داریم تولید را بالا ببریم. با توجه به این‌که چند سالی است که مقام معظم رهبری بحث اقتصاد مقاومتی را مطرح می‌فرمایند بنابراین با امکاناتی که داریم، باید حداکثر تولید را با حداقل آب انجام دهیم که این کار فقط در گلخانه قابل انجام است.
نه فقط در استان بلکه در کشور گلخانه‌های زیادی داریم که یا فعالیتشان کم است یا غیرفعالند. این موضوع خود جای بحث دارد، ولی وقتی این گلخانه‌ها در قالب شهرک باشند هم هزینه‌های تمام شده آنها پایین می‌آید و هم می‌شود نظام بهره برداری برای آنها تعریف کرد.
  • در این زمینه در استان چه اقداماتی انجام گرفته است؟
در این زمینه در فاز اول شرکت شهرک‌های کشاورزی زمین‌هایی را مدنظر داشته که بیشتر این اراضی از منابع طبیعی است تا هزینه‌های تمام شده به ازای هر هکتار را پایین بیاورد. در حال حاضر تفاهمنامه‌ای میان شرکت شهرک‌های کشاورزی و استانداری در حال انعقاد است که مقدمات آن در حال انجام است. براساس این تفاهمنامه کارگروهی تشکیل می‌شود که کلیه دست اندرکاران در این کارگروه عضو هستند. تصمیم گیری در زمینه این‌که کجا و با چه مساحتی شهرک گلخانه‌ای احداث شود از وظایف این کارگروه است. بنابراین با انجام این تفاهمنامه انتظار می‌رود بیشتر بتوانیم شاهد توسعه مجتمع‌های گلخانه‌ای در استان بود.
  • ایجاد این شهرک‌ها چه تاثیری در نظام بهره وری دارد؟
کاهش مصرف آب، افزایش تولید و تعریف نظام بهره برداری از دلایل ساخت این مجتمع‌های گلخانه‌ای است. یکی از دغدغه‌هایی که وزارت جهاد کشاورزی به دنبال آن است، چرخه تولید و ایجاد صنایع تبدیلی است. در مجتمع‌های گلخانه‌ای ایجاد صنایع تبدیلی جزو اولویت‌های کاری ماست. علاوه بر این در این مجتمع‌ها این امکان وجود دارد که بتوان محصولاتی را در استان و کشور تولید کرد که قابلیت صادراتی داشته باشند چون هزینه‌های تمام شده آن پایین تر است. همچنین در قالب اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی به نظر می‌رسد بهترین راه حل برای برون رفت از این هزینه‌های تمام شده همین ایجاد مجتمع‌های کشاورزی است. البته باید گفت مجتمع‌های کشاورزی فقط شامل مجتمع‌های گلخانه‌ای نمی‌شود بلکه مجتمع‌های دامی و مجتمع‌های شیلاتی نیز جز آن است، ولی فعلاً با توجه به بحران آب استان فقط بحث احداث مجتمع‌های گلخانه‌ای در اولویت اهمیت است.
  • امتیاز احداث این شهرک‌ها فقط مختص شرکت شهرک‌های کشاورزی است یا به همه اشخاص حقیقی و حقوقی علاقه مند به فعالیت در این زمینه نیز داده می‌شود ؟
برای توسعه این امربه اشخاص حقیقی و حقوقی که امکان ایجاد مجتمع گلخانه‌ای را دارند، مجوز داده می‌شود. در این زمینه از بخش غیردولتی که آب و زمین در اختیار داشته باشند استقبال می‌شود و به آنها کمک می‌کنیم، برای این‌که بر این باوریم که هرچه مجتمع‌های گلخانه‌ای افزایش پیدا کنند در قالب کاهش مصرف آب، افزایش تولید، ایجاد اشتغال و افزایش صادرات گام‌های بلند و موثری برخواهیم داشت. لازم به ذکر است با احداث این گلخانه‌ها به صورت انفرادی موافق نیستیم ولی از مجتمع‌های گلخانه‌ای حمایت می‌کنیم.
  • شرکت شهرک‌های کشاورزی چه تسهیلاتی در اختیار اشخاص برای ساخت و بهره برداری از این مجتمع‌ها قرار می‌دهد؟
تهیه امکانات زیربنایی از جمله آب و زمین برعهده بخش غیردولتی است ولی فراهم کردن امکانات روبنایی برای احداث مجتمع‌های گلخانه‌ای از قبیل آموزش و ترویج جزو وظایف ذاتی وزارت جهادکشاورزی است.
  • قرار است در کدامیک از مناطق استان این طرح اجرا شود و به بهره برداری برسد و میزان مساحت و سطح زیرکشت این شهرک‌ها چقدر باید باشد؟
قرار است که پراکنش مناسبی از احداث گلخانه در استان داشته باشیم و بنا نیست همه مجتمع‌ها را فقط در یک شهرستان داشته باشیم. اکنون در شهرستان‌های قزوین، آبیک و تاکستان مناطقی برای ساخت این شهرک‌ها مشخص شده که در حال انجام استعلامات و آماده سازی مقدمات آنها هستیم. اگر امکان احداث مجتمع گلخانه‌ای در هر شهرستان باشد، در فاز بعدی از احداث این شهرک‌ها در بقیه شهرستان‌ها و مکان‌های جدید استقبال می‌کنیم. البته این شرایط همیشه در همه جا مهیا نیست.
سطح زیرکشت این شهرک‌ها حداقل باید 50 هکتار و از 50 هکتار به بالا باشد، هرچند 10 هکتار به بالا را نیز مجوز می‌دهیم. الان در حال آماده سازی مقدمات این مجتمع‌ها هستیم ولی بایدزمین‌هایی باشد که شرایط اولیه را داشته باشند چون همه زمین‌ها این شرایط را ندارند.
به عنوان مثال یک مجتمع 200 هکتاری در منطقه طارم در حال آماده سازی است که کمی زمانبر است چون باید استعلامات گرفته شود و مطالعات اولیه در قالب فاز شناخت برای این منطقه انجام شود. تأکید داریم مناطقی که قرار است در آنها گلخانه ساخته شود حتما باید مطالعات فاز شناختی به صورت کامل انجام شود. مطالعات فاز شناخت اراضی مستعد استان برای احداث مجتمع‌های گلخانه‌ای در حال انجام است که نتایج آن طی یکی 2 ماه آینده مشخص می‌شود.
  • نحوه آبیاری این شهرک‌ها چگونه است؟
یکی از مفاهیم اولیه هر گلخانه‌ای آبیاری به صورت نوین است که بسته به شرایط آب منطقه ممکن است هیدروپونیک یا قطره‌ای باشد و غرقابی نیست.
  • چه نوع محصولاتی قرار است در این شهرک‌ها بیشتر کشت شود؟

فعلاً قصد نداریم در زمینه تولید همه محصولات کشاورزی وارد شویم. در حال حاضر در کشور بیش از 400 هزار هکتار در فضای زیرکشت سبزی و صیفی است که بنا داریم این میزان سطح زیرکشت در 40 هزار هکتار در قالب گلخانه آورده شود. فعلاً اولویت کاری ما در این مجتمع‌های گلخانه‌ای تولید 2 نوع محصول گوجه فرنگی، خیار و در بعضی موارد فلفل است.

منبع : همشهری

دیدگاه خود را بیان کنید