جای خالی آبزیان درسبد غذایی مردم /گ

با وجود پروتئین بالا در آبزیان و ارزش غذایی آن متاسفانه جای خالی ماهی و آبزیان در سبد غذایی مردم به خصوص آذربایجان غربی احساس می شود.

در حال حاضر یکی از شاخصهای مهم و نوین در مباحث تغذیه و منابع غذایی، شاخص مصرف سرانه ماهی است که این موضوع در استان جای کار زیادی دارد، با وجود اینکه آذربایجان غربی در بین استانهای غیرساحلی رتبه برتر را داراست اما مردم این منطقه میل چندانی به استفاده از آبزیان در سبد کالایی خود ندارند.

ایران و به تبع آن آذربایجان غربی با وجود دارا بودن منابع غنی آبزیان، در مصرف این نعمت الهی رغبتی نداشته، بطوریکه با وجود نیاز مردم برای حفظ سلامتی خود به مصرف این نوع فرآورده ها، سالانه شاهد صادرات انواع ماهی و آبزیان کشور و استان به خارج از کشور هستیم.

هم اکنون آوازه ماهیان و شاه میگوی دراز آب شیرین دریاچه سد ارس آذربایجان غربی در ایران و کشورهای اروپایی پیچیده و آلمان و فرانسه صیادان اصلی شاه میگوی دراز آب شیرین ارس هستند.

بر اساس آمارهای رسمی ملی و جهانی در ایران مصرف سرانه‌ ماهی و آبزیان دریایی ۱۱ کیلوگرم است، این درحالی است که میانگین سرانه‌ مصرف آبزیان در جهان ۱۸ کیلوگرم و در کشورهای اروپایی ۲۲ کیلوگرم است ولی متاسفانه با وجود اینکه آذربایجان غربی، یکی از قطبهای تولید آبزیان در بین استانهای غیر ساحلی کشور است، این میزان تنها ۶ کیلوگرم است.

بر اساس برنامه توسعه گذشته یعنی برنامه پنجم توسعه مقرر بود که میزان سرانه مصرف ماهی به ۱۳ کیلوگرم برسد در حالی که با پایان این برنامه توسعه و گذشت بخشی از برنامه ششم توسعه این هدف محقق نشده و آمارهای واقعی موجود تفاوت فاحشی با این هدفگذاری دارد.

آرزو حاجی محمدی یکی از بانوان خانه دار ارومیه در پاسخ به سوال خبرنگار مهر که سهم ماهی در طول هفته یا ماه در سبد غذایی شما چقدر است؟ گفت: متاسفانه در جمع چهار نفره خانواده ما ماهی سهمی ندارد چرا که فرزندانم میل و رغبتی به خورندن آبزیان ندارند.

وی با بیان اینکه یکی از دلایل عدم استفاده از ماهی نبود فرهنگ استفاده از این ماده غذایی در بین خانواده ها است افزود: باید از دوران کودکی فرزندان را با طعم و بوی آبزیان آشنا کرد و نیز آموزش های لازم در این خصوص به خانواده ها ارائه شود.

حاجی محمدی در ادامه بالا بودن قیمت ماهی و آبزیان را از دلایل دیگر عدم استفاده از این ماده غذایی عنوان کرد و اظهارداشت: در سطح شهر مراکز عرضه آبزیان به فور وجود ندارد و چند مرکزی هم که هست قیمت ها بالاست.

وی با بیان اینکه ماهی و میگوی یخ زده عرضه شده در فروشگاههای زنجیره ای نیز با قیمتهای بسیار بالا عرضه می شود، ادامه داد: مردم قدرت لازم برای خرید این ماده غذایی هر چند با ارزش برای سلامتی را ندارند و این در حالی است که فست فودها با قیمتهای بسیار کمتر عرضه می شوند.

صمدی یکی از مغازه داران عرضه ماهی در ارومیه در خصوص دلایل عدم استقبال مردم از ماهی و آبزیان گفت: متاسفانه اطلاع رسانی و فرهنگ سازی خوبی در خصوص ارزش غذایی آبزیان در سطح استان صورت نگرفته است.

وی ادامه داد: در کنار این کمبود اطلاعات قیمت و سیستم توزیع مناسبی در خصوص آبزیان در استان شاهد نیستیم. اکثر مردم ماهی و آبزیان را در چند گونه از جمله قرل آلا و ... می دانند در حالی که ما گونه های با ارزش غذایی بالایی نیز داریم.

صمدی خاطرنشان کرد: کمبود مراکز عرضه و نبود رقابت منجر به انحصاری شدن بحث فروش ماهی و آبزیان شده که این امر نیز منجر به عدم تمایل مردم برای خرید این مواد غذایی غنی و با ارزش است.

وی با اشاره به اینکه غذاهای دریایی در همه رستوران ها نیز در صدر قیمتها و جز غذاهای لوکس محسوب می شود، ادامه داد: این در حالی است که قیمت انواع کباب گوشت و مرغ بسیار کمتر بوده و مردم به مصرف این غذاها روی آورده اند.

مدیر کل امور شیلات و آبزیان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در خصوص آخرین وضعیت سرانه مصرف ماهی و آبزیان در آذربایجان غربی گفت: در حال حاضر سرانه مصرف ماهی در استان ۶ کیلوگرم است که این میزان از سرانه کشوری که ۱۱ کیلوگرم بوده پایین به شمار می رود.

معصوم فصیح با بیان اینکه آذربایجان غربی با تولید سالانه ۱۷ هزارتن انواع محصولات شیلاتی رتبه اول را در بین استانهای غیرساحلی داراست افزود: میزان تولید ماهی و انواع آبزیان در آذربایجان غربی بیشتر از میزان مصرف خانوارهای استانی است.

وی با تاکید بر اینکه ماهی و انواع آبزیان یکی از مواد غذایی سالم است که باید میزان مصرف آن در بین خانواده های ایرانی افزایش یابد عنوان کرد: پیشگیری از فشارخون،کاهش بیماری قلبی،عروقی،رشد مغز و سلامت سیستم عصبی جنین و پیشگیری از بیماری های التهابی مفصلی بخشی از فواید مصرف آبزیان در تامین سلامت انسان است.

فصیح با بیان اینکه در حال حاضر ۱۱ تعاونی صید و صیادی در استان با بیش از ۱۰ گروه صیادی در منابع آبی استان فعال است عنوان کرد: با توجه به اشتغال دو هزار و ۳۵۰ نفر در این بخش ، طرح ها و پروژه هایی در زمینه تاسیسات زیربنایی و احداث مجتمع های تکثیر و پرورش آبزیان در راستای توسعه صنعت آبزیان در حال اجراست.

مدیرکل شیلات و آبزیان آذربایجان غربی افزایش سرانه مصرف آبزیان را جزو برنامه‌های اصلی شیلات استان عنوان کرد و افزود: برای تحقق این مهم باید خانواده‌ها را با آبزیان و نقش آنها در سلامت افراد آشنا کرد.

فصیح برگزاری جشنواره های طبخ آبزیان را یکی از اقدامات این اداره در جهت افزایش سرانه مصرف ماهی اعلام کرد و گفت: هدف اصلی از برگزاری این جشنواره ها ایجاد نشاط بین مردم وترویج فرهنگ مصرف ماهی و آبزیان به عنوان یک ماده غذایی و دارویی است که در این راستا اداره کل شیلات استان برگزاری چند جشنواره را در دستور کار خود قرار داده است.

وی با اشاره به این‌که قیمت ماهی ۶۰ تا ۷۰ درصد پایین تر از قیمت گوشت قرمز است؛ عنوان کرد: خواص ماهی چندین برابر گوشت قرمز است. باید سعی کنیم تا با افزایش فروشگاه‌های عرضه کننده ماهی به اضافه شدن این محصول غذایی سالم به سبد غذایی خانوارها کمک کنیم.

یک کارشناس تغذیه و رژیم درمانی، نیز در خصوص فواید مصرف آبزیان گفت:مصرف ماهی و سایر فرآورده های دریایی به علت کاهش میزان چربی های اشباع و کلسترول نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به فشارخون، چربی خون، دیابت و ... دارند.

معصومه رحیمی ماهی را سرشار از اسیدهای چرب مفید دانست و افزود: ماهی و فرآورده‌های آبزی حاوی مقادیر زیادی اسیدهای چرب غیراشباع با نام امگا ۳ هستند، این اسیدهای چرب در واقع پیش ساز مواد مفیدی هستند که از التهابات داخل عروق که منشاء بیماریهای قلبی هستند، جلوگیری می کنند.

وی با بیان اینکه بر اساس آمارهای جهانی بیماریهای قلبی یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر در دنیا هستد، گفت: در کشور ما نیز میزان مرگ در اثر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی رقم بالایی است و به نظر می‌رسد با افزایش مصرف آبزیان می‌توان تا حد زیادی از ابتلا به این بیماری‌ها جلوگیری کرد.

این کارشناس تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به پایین بودن سرانه مصرف آبزیان در کشور نسبت به میانگین جهانی گفت: باید با برنامه ریزی مناسب فرهنگ مصرف ماهی و سایر فرآورده های دریایی در جامعه نهادینه شود.​​​​​​

رحیمی اظهارداشت: گوشت ماهی علاوه بر اینکه دارای پروتیئن مرغوب با قابلیت هضم آسان است در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی و عروقی نقش مهمی دارد زیرا درصد زیادی از چربی های گوشت ماهی از انواع اشباع نشده بوده و میزان کلسترول گوشت ماهی بسیار پایین است.

برگزاری جشنواره های طبخ، اطلاع رسانی و فرهنگ سازی به همراه آشنایی کودکان از همان ابتدا با طعم و مزه ماهی می تواند در سالهای آتی سلامت جامعه را بیش از پیش تامین کند.

منبع : مهر