بيمه ماهيان سردآبي

با عنايت به افزايش توليد ماهيان سردآبي در دهه اخير در كشور ورسيدن به تناژ 75 هزارتن در كليه بخشهاي مزارع منفرد ، خرد ، مجتمع و مداربسته ،استخرهاي خاكي ، قفس و كانال ، افزايش سطح تحت پوشش بيمه ضرورتي انكار ناپذير است .به ويژه آنكه در صد زيادي ازاين افزايش توليد بواسطه بكار گيري ادوات وتجهيزات هوادهي وبالا بردن ميزان توليد در واحد سطح بوده واين عمليات توام با افزايش ريسك تلفات خواهد بود .

بدین منظور جهت روشن شدن وضعيت بيمه ماهيان سردآبي در كشور وتبيين چالشها و فرصت ها در اين بخش مطالب ذيل برحسب وسع اطلاعات نگارنده ارايه ميگردد باشد تا صاحبنظران در اين عرصه با بررسي جامع اين موضوع واقداماتي موثر باعث رونق اين صنعت در اين بخش توليد شوند.

آشنايي با بيمه ماهيان سردآبي :

بيمه ماهيان سردآبي در دو بخش مزارع سنتي سردآبي واستخرهاي خرد تعريف و اجرا مي گردد كه خلاصه شرايط آن در سال زراعي 88-89 توسط صندوق بيمه كشاورزي به شرح ذيل مي باشد :

1- خطرات تحت پوشش بيمه : سيل ، طوفان ، زلزله ، تغييرات ناگهاني دماي اب ( در اثر كاهش دبي آب ) ناشي از تغييرات جوي و خشكسالي ، تغييرات كدورت ( گل آلودگي ) آب ناشي از بارانهاي سيل آسا ، رگبار، تكرگ، صاعقه ، ذوب برف ، سقوط بهمن ويخبندان ، خشكسالي و كاهش دبي آب ناشي از عوامل قهري طبيعي و بيماريها ميباشد كه در خصوص پرورش ماهيان سردآبي در استخرهاي خرد علاوه بر موارد فوق نامناسب بودن رژيم گازي چاه آب ( گازهاي محلول ) و قطع برق شبكه سراسري بيش از ده ساعت با تاييد اداره برق منطقه اي در صورت داشتن ژنراتور اضافه ميگردد.

استثنائات شامل: سرقت ، اختلافات محلي ، توقيف و مصادره ، شورش وبلوا ، جنگ ، آلودگيهاي شيميايي ، صنعتي ، مواد آلي وفاضلابها و سوء مديريت مي باشد كه در خصوص پرورش ماهيان سردآبي در استخرهاي خرد قطع برق وخرابي موتور پمپ اضافه مي گردد.

2- مدت قرارداد بيمه : يكسال شمسي بوده و شروع بيمه و تعهدات صندوق 24 ساعت پس از امضائ قرارداد بيمه ميباشد .

3- حق بيمه وغرامت : مبلغ كل حق بيمه وغرامت به ازا ئ هر متر مربع و تراكم مشخص ميگردد. كه بطور خلاصه در سه نوع تراكم معمولي ، 1.5 برابر ، 2 برابر در خصوص مزارع سردآبي سنتي تعريف شده كه سهم بيمه گذار از حد اقل 8500 ريال به ازاي هر متر مربع تا حداكثر 50300 ريال ميباشد و محدوده غرامت از حد اقل 216300 ريال تا حد اكثر 1210000 ريال به ازاي هر متر مربع است . و در خصوص استخرهاي خرد در 4 نوع تراكم تعريف شده كه سهم بيمه گذار از حد اقل 1000 ريال تا حد اكثر 7500 ريال به ازائ هر متر مربع مي باشد و محدوده غرامت پرداختي توسط صندوق بيمه از حد اقل 32000 ريال تا حد اكثر 357000 ريال به ازائ هر متر مربع مي باشد .
ضمنا در صورتي كه واحد پرورشي از مديريت خوبي برخوردار بوده و در طول يك دو.ره بيمه قبل غرامتي در يافت نكرده باشد ، در صورت تمديد بيمه نامه به ميزان 10 در صد مبلغ حق بيمه سهم بيمه گذار مشمول تخفيف ميگردد.

چالشهاي موجود در بيمه پرورش ماهيان سردابي :

1- عدم استقبال پرور ش دهندگان از بيمه كردن مزارع : بطوريكه برطبق اطلاعات سال 87 حدود 10 در صد مزارع سنتي و كمتر از 2 در صد استخرهاي خرد بيمه شده اند .

2- عدم اطلاع پرورش دهندگان از ضوابط جديد بيمه از جمله شمول بيماريها در خطرات تحت پوشش بيمه ، حق بيمه و غرامت پرداختي

3- عدم آموزش چهره به چهره در خصوص مزايا و مراحل يبمه توسط كار گزاران بيمه

4- نسبت نا مناسب ميزان غرامت پرداختي به خسارت وارده به توليدكننده : بطوريكه نسبت غرامت پر داختي به قيمت تمام شده ماهي حدود 63 در صد واين ميزان نسبت به قيمت فروش ماهي حدود 40 در صد است .

5- عدم گنجاندن بيمه افت توليد در خطرات تحت پوشش بيمه : همانطوريكه همه پرورش دهندگان مطلعند در صورتيكه دماي آب در اثر گرما يا سرماي شديد دچار نوسان شود ميزان توليد ساليانه كاهش مي ياد يا بعبارتي طول دوره طولاني شده ودر يك دوره معين افت توليد خواهيم داشت .

6- عدم پرداخت بموقع غرامت به پرورش دهنده گان و طولاني شدن سير اداري آن

7- دولتي بودن بيمه و نبود انگيزه هاي كافي براي كاركنان در بهبود خدمت رساني و مشتري مداري و نيز وجود دستگاههاي نظارتي متعدد كه عملكرد كاركنان صنعت بيمه رافارغ از الزامات حرفه بيمه گري و چار چوب قوانين و مقررات دولتي تحت نظر دارند .

8- بالا بودن حق بيمه در مورد استخرهاي خردي كه مساحت بالايي دارند، در حالي كه تراكم ماهي در واحد سطح آنها بسيار كم است.( استخر هاي خاكي پرورش قزل آلا )

فرصت ها و راهكارها جهت تعميم ، گسترش و اثر گذاري بيمه ماهيان سردآبي :

1- بالا بردن فرهنگ بيمه در بين پرورش دهندگان از سوي دولت از طريق تبليغات و غيره

2- آموزش چهره به چهره بهره برداران توسط كارگزاران بيمه در خصوص نحوه بيمه كردن . حق پرداختي و ساير موارد

3- برقراري بيمه حمايتي جهت بهره برداران از سوي دولت به استناد ماده 9 قانون نظام جامع دامپروري

4- رقابتي و غير دولتي نمودن صنعت بيمه و تقويت شركتهاي كارگذار بيمه در بخش آبزيان

5- سرمايه گذاري در آموزش نيروي انساني متخصص براي صنعت بيمه از سوي دولت

6- بالا بردن نسبت غرامت پرداختي به ميزان خسارت وارده

7- كاهش قيمت بيمه استخرهاي خرد و خدمات رساني وسيع وبا كيفيت در اين زمينه

8- تخصيص بخشي از اعتبارات خشكسالي جهت بيمه نمودن مزارع و استخرهاي خرد ماهيان سردآبي

9- تسريع در بازديد از موارد خسارت ديده و پرداخت بموقع غرامت به خسارت ديدگان

10- در نظر گرفتن حق بيمه پرداختي مزارع در هزينه هاي جاري و پرداخت تسهيلات كم بهره توسط دولت به پرورش دهندگان

محسن پناهنده كارشناس مسئول تكثيرو پرورش آبزيان تهران http://www.farmna.ir/Pages/Printable-News-3283.html