شیلات در سالی که گذشت

سیاست راهبردی وزارت جهادکشاورزی توسعه همه‌جانبه شیلات در صید و صیادی و به ویژه آبزی‌پروری است؛ زیر ساخت قابل‌قبول، نوار ممتد ساحلی، ظرفیت بکر، سودآوری و بازار بزرگ مصرف در داخل و خارج از کشور شیلات را در صف اول زیر‌بخش مستعد کشاورزی برای سرمایه‌گذاری و توسعه قرار داده است، رییس سازمان شیلات با این عقیده، عملکرد سال گذشته را ورق می‌زند.

سید حسین حسینی معاون وزیر و رئیس سازمان شیلات ایران در رابطه با میزان تولید میگو در سال ۱۴۰۲ اظهار کرد: بهره گیری از آب های شور و لب شور برای تولید پروتئین با کیفیت و توسعه صادرات آبزیان و محصولات شیلاتی یک راهبرد اساسی در شیلات است. در سال ۱۴۰۲، مساحت مزارع پرورش میگو از ۲۰ هزار هکتار به ۲۶ هزار هکتاررسیید و ۱۴هزار هکتار دیگر در حال ساخت است. کار برقرسانی به ۵ مجتمع پرورش میگو با وسعت ۵ هزار هکتار و با اعتبار ۱۰۰۰ میلیارد تومان نیز آغاز شده است.

حسینی در رابطه با تولید میگو افزود: میزان تولید میگو در سال۱۴۰۱ حدود ۶۱ هزار تن بوده که نسبت به سال ۱۴۰۰ (۵۷۷۹۹ تن) حدود ۵ درصد رشد داشت و این رشد می توانست در سال ۱۴۰۲ افزایش یابد. اما آغاز انتشار بیماری مهلک نکروز حاد هپانوپانکراس (AHPND) در اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ موجب شد که راهبرد پیشگیرانه برای جلوگیری از شیوع این بیماری اتخاذ شود تاخسارت کمتری به مزارع وارد و آینده این صنعت در معرض تهدید کمتری قرار گیرد. از این رو در سال ۱۴۰۲ میزان تراکم ذخیره سازی بچه میگو در استخرها کاهش پیدا کرد تا زمینه بروز بیماری در مزارع از بین برود.

وی ادامه داد: این راهبرد موثر بود و در سال ۱۴۰۲ میزان تلفات در مزارع به صورت چشمگیری کاهش پیدا کرد و در پایان فصل ۵۰ هزار تن میگو از مزارع برداشت شد. این نکته را باید در نظر داشت که بروز این بیماری در برخی از کشورها موجب نابودی صنعت پرورش میگو در این کشورها و به محاق رفتن تولید برای چندین سال شد.

رئیس سازمان شیلات ایران بیان کرد: راهبرد اساسی دیگری که مورد توجه سازمان شیلات ایران قرار داشته و با بروز این بیماری بر روی آن تاکید بیشتری داریم، توسعه مزارع کشت متراکم با الزامات سخت افزاری و نرم افزاری آن است تا این صنعت با کمترین مخاطره توسعه یابد. در این راستا دستورالعمل فنی احداث مزارع کشت متراکم میگو تدوین و ابلاغ شده است و امیدوار هستیم با این شیوه و توسعه سیستم های بسته و نیمه بسته پرورش میگو بتوانیم رشد پایدار پرورش میگو را تضمین کنیم.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در رابطه با میزان تولید ماهیان آب شیرین از قبیل قزل الا، کپور ماهیان در مزارع و منابع آبی گفت: بر اساس گزارشات دریافت شده میزان تولید این ماهیان در سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۵۶۰ هزار تن است که نسبت به سال ۱۴۰۱ از ده درصد رشد برخوردار است این در حالی است که بسیاری از مزارع کشور از خشکسالی رنج می برند و الزاما باید با آب کمتر؛ ادامه تولید دهند. برای این منظور توسعه بکارگیری از فناوری هایی مانند نانو حباب سازها ضروری است که در سال ۱۴۰۲ استفاده از این ادوات در مزارع به صورت الگویی انجام شد و درسال ۱۴۰۳ نیز ادامه خواهد داشت. از سوی دیگر در سال ۱۴۰۲ وقوع سیلاب های فصلی ناشی از تغییرات اقلیمی به زیر ساخت و میزان تولید در مزارع نیز آسیب زیادی را وارد کرد که بر اساس گزارش های رسمی نزدیک به ده هزار تن پرواری در مزارع به دلیل سیلاب های تابستانه و بهاره تلف شدند.

حسینی در پاسخ به این سوال که پرورش میگو در نوار ساحلی و استفاده از این ظرفیت در سال ۱۴۰۲ چه میزان انجام شده است و چه میزان ظرفیت استفاده نشده داریم؟ خاطرنشان کرد: مطابق مطالعات انجام شده حدود ۲۰۰ هزار هکتار اراضی مناسب پرورش میگو در استان های ساحلی جنوب و استان گلستان شناسایی شده است که از این میزان ۹۰ هزار هکتار مطالعه شده، ۶۴ هزار هکتار واگذار شده، ۲۴ هزار هکتار در اختیار شرکت شهرک ها، ۲۶ هزار هکتار در حال بهره برداری و ۱۴ هزار هکتار در حال ساخت است.

صید ۴۲۰ هزارتن ماهی در سال ۱۴۰۲

وی در رابطه با وضعیت صید و صیادی در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال گذشته و صیادی در آب های دور تصریح کرد:در سال۱۴۰۱ میزان صید آبزیان حدود ۷۵۱ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه در سال های گذشته حدود ۷ درصد رشد داشت. در این سال میزان برداشت از آب های شمال کشور ۳۲۵۱۵ تن و از آب های جنوب کشور ۷۱۸۳۰۷ تن بوده که به ترتیب نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۹ درصد و ۷ درصد رشد داشته اند.

حسینی توضیح داد: میزان برداشت از آب های دور در سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۹۴ هزار تن بوده که نسبت به سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۷ درصد رشد داشته است. این میزان بیش از ۲۵ درصد از کل صید کشور با ارزش گردش مالی بیش از ۶۰۰ میلیون دلار را شامل می شود.

وی تاکید کرد: از مهمترین اقدامات انجام شده در این بخشواریز حق عضویت کمیسیون تون‌ماهیان اقیانوس هند (IOTC) بالغ بر ۲ میلیون دلار پس از ۱۶ سال و هماهنگی لازم با کمیسیون تون ماهیان اقیانوس هند برای دفاع از منافع ملی کشور، ارائه آموزش های تخصصی لازم به جامعه صیادی ذیربط، مدیریت بهینه ناوگان صیادی تون ماهیان در آب های ساحلی و فراساحلاست.

رئیس سازمان شیلات ایران ادامه داد: در نه ماهه سال ۱۴۰۲ میزان صید آبزیان کشور بیش از ۴۲۰ هزار تن برآورد شده که ۲۳ هزار تن آن مربوط به آب های شمال و ۳۹۷ هزار تن آن مربوط به آب های جنوب کشور است.

وی در رابطه با صید فانوس ماهیان با شناورهای ترال در سال ۱۴۰۲ گفت: ظرفیت بهره برداری از ذخایر ارزشمند فانوس ماهیان در صیدگاه آبهای عمیق دریای عمان از پتانسیل های مناسب برای افزایش تولید و قطع وابستگی به واردات آرد ماهی است که در هدف گذاریهای کمی و کیفی سازمان مورد توجه است اما فعالیت ناوگان صیادی موردنظر به دلایل مختلف ناشی از تشویش اذهان عمومی در فضای مجازی و حساسیتهای غیرمنطقی ایجاد شده، از ابتدای آذر ماه ۱۳۹۹ تاکنون متوقف بوده است.

حسینی ادامه داد: با عنایت به پیگیری های به عمل آمده براساس مفاد "دستورالعمل مدیریت صید ترال" مصوب چهل ویکمین جلسه کار گروه ساماندهی سواحل، بنادر و جزایرکار ویژه مرز شورای امنیت کشور - ۲۸/۱۱/۱۳۹۹و مصوبات چهلمین نشست کارویژه مرز شورای امنیت کشور مورخ ۲۴/۸/۱۴۰۱ وبا استناد به مصوبات صورت جلسه هماهنگی فیمابین سازمان شیلات ایران و استانداری هرمزگان موضوع فعالیت شناورهای صید فانوس ماهیان و یال اسبی (ابلاغی طی نامه شماره ۶۷۹۷/ ش مورخ ۳/۳/۱۴۰۲) و بر اساس مصوبات جلسه هماهنگی مورخ ۰۴/۲/۱۴۰۲ در محل سالن جلسات معاونت اجرایی ریاست جمهوری به ریاست محمدی جانشین معاون اجرایی رئیس جمهور با حضور استانداران استان های هرمزگان و بوشهر مستند به نتایج یافته های پژوهشی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور نسبت به صدور اجازه نامه صید فانوس ماهیان برای شناورهای آماده فعالیت از گروه کشتی های صید فانوس ماهیان و کلاس فردوس، ضمن هماهنگی با استانداری استان هرمزگان و سایر مراجع امنیتی و نظارتی ذیربط به مدت سه ماه اقدام شده است.

رشد ۱۵ درصدی صادرات محصولات شیلاتی در سال ۱۴۰۲

معاون وزیر جهاد کشاورزی در رابطه با میزان صادرات محصولات شیلاتی در سال ۱۴۰۲ در مقایسه با سال گذشته عنوان کرد: مقدار صادرات آبزیان و محصولات شیلاتی در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۲ حدود ۱۸۶ هزار و پانصد تن به ارزش ۶۲۰ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب ۱۵ و ۷.۴ درصد رشد را نشان می دهد.

حسینی در زمینه پرورش ماهی در قفس گفت: بیش از چهل هزار تن پروانه بهره برداری برای پرورش ماهی در قفس در آبهای شمالی و جنوبی کشور صادر شده است و در دو سال اخیر به توسعه تکثیر ماهیان دریایی توجه بیشتری شده است و شش مرکز تکثیر و نرسری ماهیان دریایی آماده بهر برداری هستند که بیش از ۲۰۰۰ مولد را نگهداری می کنند و با فعالیت این واحدها تامین بچه ماهی با سهولت بیشتری صورت خواهد پذیرفت.

وی افزود: راه اندازی و شروع به کار ۲ مگاپروژه جدید با ظرفیت ۱۰ هزار تن، افزایش قفس های مستقر در دریا از ۱۳۳ قفس به ۳۵۶ قفس، موفقیت در تولید و خوداتکایی ۸۵ درصدی در تجهیزات قفس و بازطراحی و ساخت قفس های غوطه ور پرورش ماهی در دریا (TLC) توسط دانشگاه امام حسین (ع) از دیگر اقدامات زیر ساختی انجام شده در زمینه توسعه پرورش ماهی در قفس است.

حسینی با اشاره به میزان سرمایه گذاری در سال گذشته تصریح کرد: حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری در فعالیت های شیلاتی در سال ۱۴۰۲ صورت گرفت که ۹۰ درصد این اعتبارات، آورده بخش خصوصی بوده است و سازمان شیلات ایران در سال جاری نیز با جذب مشارکت های مردمی و سرمایه گذاری بخش خصوصی در راستای تحقق شعار سال و همچنین اهداف برنامه هفتم توسعه کشور گام خواهد برداشت.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی وزارت جهاد کشاورزی