پرورش دهنده ماهیان زینتی در همدان موفق به صرفه جویی ۹۰ درصدی آب شد

اسحاق شکری صفا از ۱۰ سال پیش پرورش ماهی زینتی را با خرید ۲ قطعه ماهی و پرورش آنها شروع کرد، از آنها بچه گرفت و فروخت تا اینکه کارش را با خرید یک آکواریوم در یک زیرپله آغاز کرد.

پرورش ماهی در ابتدا شغل تخصصی او نبود اما علاقه به پرورش ماهی موجب شد این کار را ادامه دهد.

به گفته شکری صفا در ابتدا مشکلاتی در این راه وجود داشت چرا که علم پرورش ماهی در ایران کم و نوع پرورش برخی ماهی ها نیز سخت بود و پیچیدگی های خاصی داشت.

این پرورش دهنده ماهی می گوید: پیش از این پرورش ماهی دیسکس در ایران انجام نمی شد و با تلاش های زیاد توانستم به تکنولوژی پرورش این ماهی دست یابم.

وی درباره انگیزه اش برای ساخت سیستم تصفیه بیولوژیک تصفیه آب،توضیح داد: از حدود ۲ سال پیش با توجه به کمبود آب در کشور و شهر همدان مصرف آب که از ضروریات کار در پرورش ماهی است با مشکلاتی مواجه شده است، بنابراین تصیمم گرفتم از روش های تصفیه بیولوژیک آب بهره بگیریم.

شکری صفا که با روش های آزمون و خطا توانسته است به تولید این نوع ماهی برسد، اضافه کرد: هشت سال عمر خود را صرف یادگیری فنون جزئیات پرورش ماهی کرده ام.

وی ادامه داد: از طریق خواندن مقاله و انجام آزمایش های متعدد توانستم روشی بدست بیاورم که با کاهش ۹۰ درصدی آب و ۷۰ درصدی انرژی می توان پرورش ماهی را انجام داد.

وی با اشاره به اینکه در تصفیه بیولوژیک آب یک مجموعه ای از میکروارگانیسم ها هستند که مواد زائد آب را به مواد مفید تبدیل می کنند، افزود: در پرورش ماهی، آمونیاک تولید و تبدیل به نیتریت می شود که هر ۲ برای ماهی ضرر دارد که در این روش با تصفیه بیولوژیک نیتریت را به نیترات تبدیل کردی که نیترات را هم توسط ریشه گیاهان جذب می شود و دیگر لازم نیست آب را تخلیه کرده تا نیترات کاهش پیدا کند.

شکری صفا اظهار کرد: بنابراین آب دوباره به سیستم برگشت داده و بیرون ریخته نمی شود که این مساله باعث انجام چرخش بیولوژیک شده و مصرف آب کاهش می یابد.

این پرورش دهنده ماهی با بیان اینکه کارشناسان جهاد کشاورزی استان پس از بازدید از مجموعه تصفیه بیولوژیک آن را تایید کردند، ادامه داد: در حال پیاده سازی این طرح خلاقانه در قالب یک طرح بزرگتر بوده و درصدد گرفتن مجوز برای طرح توسعه آن هستیم.

وی درباره اینکه اجرای چنین طرحی در کشور سابقه داشته است یا خیر، می گوید: تا آنجا که من تحقیق کرده ام هیچکس نتوانسته است این چرخش بیولوژیک را انجام دهد.

شکری صفا انجام این کار را نیازمند علم و دانش دانست و تاکید کرد: این روش تصفیه جوابگوی همه صنعت پرورش ماهی است و با این کار می توان انرژی را ذخیره سازی کرد.

مبتکر همدانی خاطرنشان کرد: وقتی آب وارد سیستم می شود باید تا هشت درجه گرم و سالن هم باید گرم باشد و آبی که چرخش پیدا می کند باید برق و گاز برای گرم کردن فضا مصرف شود.

وی با بیان اینکه وقتی سیستم بسته باشد گاز کمتر مصرف می شود افزود: آب وقتی تصفیه می شود همان گرمای خودش باقی می ماند چرا که آب سردی که وارد می شود، باید گرم شود.

مصرف آب زیاد از مشکلات پرورش ماهی است

پرورش دهند ماهی درباره مصرف آب می گوید: پرورش ماهی میزان زیادی آب مصرف می کند و همین خودش معضلی شده است و برخی مجبورند آب چاه استفاده کنند و همین آب را برای استفاده باید تصفیه کنند.

شکری صفا گفت: این طرح در سرمایه گذاری بزرگ نیز قابل استفاده است و می توان آن را به سایر پرورش ماهی ها تعمیم داد.

این مبتکر همدانی با اشاره به اینکه قصد دارد گلخانه هم ایجاد کند که با پرورش ماهی یکی شود در این خصوص توضیح داد: در این صورت هوای آن می چرخد، ماهی اکسیژن مصرف می کند و دی اکسید کربن پس می دهد، گیاه دی اکسیدکربن مصرف می کند و اکسیژن می دهد و آبی که ماهی در آن است آمونیاک آن بالا می رود که پس از تصفیه بیولوژیک به گلخانه می رود، نیتراتش جذب می شود و مجدد به خط پرورش ماهی برمی گردد که آب ذخیره شده و آب جدیدی وارد سیستم نمی شود و آب قبلی بازیابی می شود.

وی بیان کرد: گیاهان مناسب تصفیه بیولوژیک، گیاهان آبی است که ریشه اش داخل آب است و نتیرات را جذب می کند و خود گیاه نیز روی آب است و مواد معدنی آب هم برای ریشه گیاه خوب است.

پرورش دهند ماهی تاکید کرد: یکی از مشکلات گلخانه داران افزودن مواد معدنی و کود است که در این روش چرخش کامل مدفوع ماهی به عنوان کود برای گیاه در گلخانه استفاده می شود چرا که اجرای آن در یک سیستم بسته است.

این پرورش دهنده ماهی گفت: پیش از این گلخانه ها را با پرورش ماهی تلفیق کردند اما جواب نداد چون تصفیه بیولوژیک انجام نمی شد اما در حال حاضر با این طرح جواب می دهد.

شکری صفا خاطر نشان کرد: از گیاه پتوس و آزولا که در محیط زیست آفت است به عنوان تصفیه آب استفاده می کنیم.

به گفته وی همین گیاه آزولا در شمال کشور برای کشاورزان مشکل آفرین شده است چون روی دریاچه رشد می کند و مانع از رسیدن اکسیژن به داخل آب می شود.

وی ادامه داد: برای تغذیه ماهی نیز از غذایی که خود درست کردم استفاده و ویتامین، افزودنی و مواد شیمیایی به آن اضافه نمی کنم و از مواد اولیه طبیعی برای پرورش ماهی استفاده و به جای افزودنی از جوانه گندم استفاده می کنم.

در طرح تصفیه بیولوژیک ماهیان بیمار نمی شوند

پرورش دهنده ماهی همدانی درباره مزایای این نوع پرورش ماهی توضیح داد: برای ماهی های پرورشی از دارو استفاده نمی کنم چون سیستم بسته است و بیماری وارد آن نمی شود و آب نیز تصفیه می شود.

وی با بیان اینکه در پرورش ماهی ها، به دلیل تلفات، هزینه افزایش می یابد افزود: دما باید بین ۲۷ تا ۳۰ درجه باشد و اگر دما پایین بیاید ماهی ها تلف می شوند.

این پرورش دهنده ماهی ادامه داد: پرورش ماهی یک سال زمان می برد تا مولد شود و با تخم ریزی ماهی هر دفعه ۱۵۰ بچه به وجود می آید.

شکری صفا درباره چگونگی فراگیری این روش گفت: این روش را خودم با خواندن مقالات فرا گرفتم و کسی نبود که این روش را به من یاد بدهد و هشت سال عمرم را صرف کردم، هنوز تسهیلاتی نگرفته ام و برای ثبت اختراع در حال کارکردن هستم که مجوز لازم را بگیرم که پرورش صنعتی داشته باشم.

صادرات ماهیان زینتی به ترکیه و عراق

وی درباره میزان تولیداتش اضافه کرد: سالی ۱۰۰ هزار قطعه ماهی دیسکس تولید می کنیم که بخشی از آنها را تاکنون به ترکیه و عراق صادرات کرده ام.

مبتکر همدانی که در محلی ۸۵ متری به ماهی پرورش مشغول است افزود: بتدریج تعداد آکواریم ها را بیشتر کردم تا به چهار خط ۱۰ آکواریومی رسید و خرج ماهی را از فروش آنها تامین می کنم، اما اکنون برای توسعه نوآوری نیاز به سالن بزرگتر و امکانات بیشتری دارم.

وی اقتصاد ماهی زینتی در کشور را در حال حاضر آشفته می داند چرا که معتقد است هزینه بالا، مشتری،علم و آگاهی پرورش دهندگان ماهی کم است بطوریکه بسیاری از پرورش دهندگان ماهی زینتی ورشکست شده اند.

مبتکر و نوآور همدانی با اظهار امیدواری اینکه طرح تصفیه بیولوژیک در پرورش ماهی را بتوان بطور صنعتی و گسترده انجام داد، پیش بینی کرد: این طرح نماد استان در پرورش ماهی زینتی باشد.

وی همچنین از تلاش خود برای تاسیس شرکت دانش بنیان و گرفتن تسهیلات خبر داد.

دیسکس یک ماهی آب شیرین گرمسیری از رده شعاع‌باله‌ها و بومی منطقه رودخانه آمازون است که امروزه در آکواریوم‌های خانگی و عمومی با کاربرد زینتی نگهداری می‌شود. ظاهر قرص‌مانند (دیسک مانند) این ماهی دلیل اصلی نامگذاری آن است. این ماهی را به دلیل تنوع رنگی و زیبایی آن ، شاه ماهی ماهی‌های آب شیرین می‌خوانند. این ماهی در آکواریوم آرام، صلح جو و تا حدی ترسو است.

منبع: ایرنا