تولید ماهی ماش در گیلان

تولید ماهی ماش در گیلان
خبرگزاری تسنیم از انزلی، حجت سعیدی عصر امروز در جلسه شیلات گیلان با اشاره به تولید ماهی ماس ( دورگه ماهی ماش و ماهی سفید)، اظهار کرد: ماهی سفید با نام علمی Rutilusfrisiikutum و ماهی ماش با نام علمی Aspiusaspiustaeniatus از جمله ماهیان استخوانی بسیار با ارزش دریای خزر هستند که بیشتر در کرانه‌های جنوبی این دریا یافت می‌شوند و از نظر ظاهری شباهت قابل توجه‌ای به یکدیگر دارند.
وی افزود: تکثیر مصنوعی ماهی سفید و رهاسازی سالیانه میلیون قطعه بچه ماهیان تولید شده توسط مراکز بازسازی ذخایر آبزیان شیلات در مدت 40 سال گذشته، نسل این ماهی را در دریای خزر حفظ کرده است به طوری که در حال حاضر صید این ماهی در سواحل جنوبی دریای خزر بیش از 70 درصد صید ماهیان استخوانی را تشکیل می‌دهد.
مدیرکل شیلات گیلان با بیان اینکه در خصوص تکثیر ماهی ماش تاکنون موفقیتی حاصل نشده است، گفت: در آمار رهاسازی سازمان شیلات هیچگونه اثری از این ماهی دیده نمی‌شود، به طوریکه هم اکنون نسل این ماهی با ارزش در خطر انقراض کامل قرار گرفته است و در حال حاضر تعداد بسیار اندکی از آن صید می‌شود.
سعیدی تصریح کرد: دریاچه سدارس در استان آذربایجان غربی از جمله مکان‌هایی است که در حال حاضر می‌توان مولدین ماهی ماش را از آن تهیه کرد و متوسط اندازه این ماهیان 40 تا 60 سانتیمتر و نمونه‌هایی با وزن 10 کیلوگرم و طول 100 سانتیمتر هم دیده می‌شوند.
وی با بیان اینکه سن این ماهیان به 10تا 12سال می‌رسد، خاطرنشان کرد: تخم‌های این ماهیان به بسترهای ریگی می‌چسبند، لاروها در ابتدای زندگی این ماهی از پلانکتون‌های جانوری و از دوازدهمین هفته از بچه ماهیان شکار شده تغذیه می‌کنند.
مدیرکل شیلات گیلان افزود: طبق منابع موجود رشد این ماهیان سریع بوده و در یک سالگی وزن آنها به 500 گرم نیز می‌رسد و در سن چهار تا پنج سالگی به بلوغ جنسی می‌رسند.
سعیدی با بیان اینکه توجه زیادی به دستکاری ژنتیکی و دورگه گیری در گونه‌های مختلف آبزیان شده است، گفت: در این بین، هدف اصلی از این امر، رشد بیشتر و مقاومت بالاتر نسبت به شرایط استرس‌زای محیط‌های پرورشی وعوامل بیماری‌زا است.
وی افزود: هر دو گونه ماهی سفید و ماهی ماش از ماهیان منحصر به فرد سواحل جنوبی دریای خزر هستند تاکنون هیچگونه هیبرید گیری از کشورهای دیگر در مورد آنها گزارش نشده است.
مدیرکل شیلات گیلان تصریح کرد: با توجه به این موضوع و با در نظر گرفتن خصوصیت رشد سریع ماهی ماش و تکثیر و پرورش راحت ماهی سفید و از آنجائی که هر دو این ماهیان از گونه‌های با ارزش سواحل جنوبی دریای خزر هستند.
سعیدی خاطرنشان کرد: در اسفند ماه سال 90 از دو قطعه ماهی ماش ماده و یک ماهی ماش نر که در مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهیان دریایی شادروان یوسف‌پور سیاهکل شیلات استان گیلان نگهداری شده بود با استفاده از کاتتر(Catheter) نمونه تخمک برداشته شد که پس از بررسی آزمایشگاهی مشخص شد که یک قطعه ماهی ماده از نظر رسیدگی جنسی آمادگی لازم برای تکثیر مصنوعی را دارد به همین دلیل ماهی ماده فوق و یک قطعه ماهی نر موجود هورمون‌تراپی شدند.
وی افزود: در 19 فروردین سال 91 از اسپرم چند ماهی نر سفید برای لقاح تخمک ماهی ماش استفاده شد و پس از انجام عمل لقاح و رفع چسبندگی، بعد از آن مرحله و با در نظر گرفتن تمامی مسائل ایمنی زیستی وحفاظتی، ماهیان در دوم اردیبهشت 91 با وزن 2.5 میلی‌گرم به استخرهای کوچکی به مساحت هزار و دو هزار مترمربع انتقال یافتند.
مدیرکل شیلات گیلان با اشاره به مراحل تکثیر ماهی ماس، گفت: برای دست‌یابی به قابلیت رشد این ماهیان در سال دوم پرورش، در 30 اردیبهشت 92 تعداد 180 قطعه از این ماهیان که دارای وزن یکسان 80 گرم بودند،همراه با تعدادی بچه ماهی فیتوفاگ، آمور و کپوربه یک استخر خاکی انتقال داده شدند و بدون اینکه هیچگونه غذایی به استخر فوق داده شود و فقط با غذاهای طبیعی حاصل از غنی‌سازی استخر با کود حیوانی پرورش یافتند وپس از گذشت شش ماه تعداد 152 قطعه از آنها از استخر فوق صید شد.
ماهی ماس استعداد قابل توجهی برای رشد دارد
سعیدی از نتایج بسیار قابل توجه پرورش این ماهیان در سال دوم پرورش خبرداد و افزود: در این سال ماهیان ماس با وزن 470 تا 815 گرم در استخر خاکی بدون هیچگونه غذا دهی صید شد که نشان‌دهنده استعداد قابل توجه این ماهی برای رشد است.
وی درباره نتایج به دست آمده در پرورش این ماهی، گفت: این ماهیان هم در محیط‌های استخری توام با کپور ماهیان و هم در داخل حوضچه‌ها و محیط‌های بسته به صورت تک گونه‌ایی و متراکم قابل پرورش هستند.
مدیرکل شیلات گیلان، خصوصیات ویژه این ماهیان را غذاگیری بسیار خوب آنها در محیط‌های بسته بیان کرد و افزود: از این نظر شبیه ماهی قزل آلا هستند و بسیار حریصانه و در سطح بالای آب غذا را می‌گیرند و به نظر می‌رسد با توجه به این مزیت در محیط‌های بسته و متراکم به راحتی تطابق یافته و قابل پرورش هستند