تحقیقات علوم شیلاتی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی آبزیان

ذخایر ژنتیکی و زیستی هر کشور گنجینه‌ای ارزشمند، سرمایه ملی، اقتصادی، غذایی و سلامت جامعه محسوب می‌شود و حفظ ذخایر ژنتیکی و زیستی نقشی مهم در پژوهش‌های بیوتکنولوژی و توسعه محصولات زیست فناوری و در نهایت اقتصاد کشورها دارد.

دخالت‌های بی جای انسان‌ها در نظام طبیعت، بهره‌برداری بیش از حد از منابع، آلوده کردن زیستگاه‌ها، دست درازی به منابع طبیعی برای تامین نیازهای جوامع، افزایش تصاعدی مصرف‌گرایی و سرکشی بی حد و مرز جهان سرمایه‌داری، همه از عواملی است که می‌تواند نفس زمین را به شماره انداخته و در نهایت زندگی را برای بشریت دشوار کند.

ایران، از لحاظ ژنتیکی به عنوان یکی از مهمترین و غنی‌ترین کشورهای جهان شناخته می‌شود به طوری که بیش از یک هزار و ۲۰۰ گونه ماهی در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان و آبهای داخلی کشور شناسایی شده که از این تعداد ، حدود ۱۵۰ گونه دارای ارزش اقتصادی است بعلاوه گونه‌های بسیاری از نرمتنان ، سخت پوستان ، دوکفه‌ای‌ها ، جلبک‌ها و گیاهان آبزی در پهنه‌های کشورمان زندگی می‌کنند.

سازمان شیلات ایران و موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور که متولی حفاظت، احیا و بهره‌برداری پایدار از گونه‌های آبزیان هستند روش‌های متعددی برای حفظ ذخایر در پیش گرفتند به نحوی که تعیین سقف مجاز ، زمان شروع و خاتمه صید، محل تخمریزی آبزیان توسط موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور و بازسازی ذخایر آبزیان توسط سازمان شیلات ایران کمک شایانی در راستای حفظ ذخایر آبزیان است.

به همین منظور یکی از موثر ترین راه ها برای حفاظت از گونه‌های آبزی، به ویژه انواعی که در معرض خطر انقراض قرار دارند، تشکیل بانک ژن زنده است.

موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، تشکیل زیست بانک‌های آبزیان را در صدر اولویت‌های کاری قرار داده و تاکنون برای چندین گونه از آبزیان، بانک‌های مربوطه را تشکیل داده است.

همچنین حفاظت از ذخایر آبزیان در محل زندگی آنها یا انتقال آنها به محلی که شرایط نگهداری کنترل شده و مساعد نگهداری آبزیان بصورت زنده و یا سلول‌های جنسی منجمد از جمله این روش‌ها است.

در کنار استفاده از روش‌های نوین ، آگاهی‌بخشی و فرهنگ‌سازی ، گامی مهم جهت نیل به هدف مورد اشاره است به همین منظور در سال ۱۳۹۸، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور با برگزاری نشست‌های متعدد و حضور پژوهشگران حوزه علوم شیلاتی از وزارت جهاد کشاورزی ، وزارت علوم و کارشناسان سازمان محیط زیست به هماهنگی و یکپارچه‌سازی فعالیت‌های مرتبط اقدام کردند .

امید است با حمایت‌های مادی و معنوی مسوولان و آگاهی‌بخشی و فرهنگ‌سازی و جوامع هدف ، گامی موثر در حفظ ذخایر زیستی و ژنتیکی آبزیان در کشور داشته باشد.‌

منبع : ایرنا