رودخانه‌هاي گيلان زير بار برداشت بي‌رويه شن و ماسه جان مي‌دهند /گ

اين روزها گيلان به جولانگاه معادني تبديل شده است که شن و ماسه بستر رودخانه‌ها را به تاراج مي‌برند. با اينکه اغلب معادن موجود داراي مجوز‌هاي قانوني هستند، اما با برداشت‌هاي بي‌رويه و غيرمجاز، محيط زيست را با مشکل مواجه کرده‌اند. به طوري که اکنون نه تنها اغلب پل‌ها و راه‌هاي اطراف رودخانه‌هاي گيلان، در معرض تخريب قرار گرفته‌، بلکه زيست آبزيان را نيز با مشکل مواجه کرده است. حالا با اين شرايط که زنگ خطر براي رودخانه‌هاي گيلان به صدا درآمده، مسئولان از ممنوعيت فعاليت معادن از اسفندماه سال جاري تا ارديبهشت سال 96 خبر مي‌دهند. مدت زمان کوتاهي که حتي براي احياي آبزيان منطقه هم کافي نيست

مدت‌هاست برداشت‌هاي بي‌رويه شن و ماسه از سطح رودخانه‌هاي استان گيلان به معضلي بزرگ براي محيط زيست تبديل شده است. به طوري که فعاليت‌هاي مخرب معادن و برداشت‌هاي بي‌رويه آنها از سطح رودخانه‌ها نه تنها به بستر رود و راه‌هاي ارتباطي اطراف آن خسارت زده، بلکه زيست انواع آبزيان منطقه را هم به خطر انداخته است. حالا نکته جالب اين است که اغلب اين معادن که در جهت افزايش سود اقتصاديشان، دست به تخريب و تاراج محيط زيست مي‌زنند داراي مجوز هم هستند و هيچ کدام از مسئولان نظارت دقيقي بر روي فعاليت آنها ندارد

فعاليت غيرمجاز معادن مجاز

در شرايطي که بیل‌های مکانیکی خواب رودخانه‌های گیلان را برهم زده است، برداشت‌های متعدد شن و ماسه از رودخانه‌های گیلان زير چتر مجوزهاي قانوني ادامه دارد. در اين راستا، مسئولان معتقدند اغلب برداشت‌ها با مجوز و اغلب از سوی تعدادی دستگاههای اجرایی یا پیمانکاران وابسته انجام مي‌گيرد. علاوه بر اين در حال حاضر از رودخانه‌های در معرض آسیب گیلان، رودخانه کرگانرود تالش است که به گفته اهالی برداشت‌های مداوم نه تنها به بستر رودخانه آسیب زده، بلکه به جاده روستایی را هم تخریب کرده است.

فرمانده یگان حفاظت اداره کل حفاظت از محیط زیست گیلان در خصوص فعاليت‌هاي غيرمجاز معادن داراي مجوز مي‌گويد:« متاسفانه تعدادی از پیمانکاران پس از اخذ مجوز از ادارات مرتبط و محیط زیست در زمان اجرای پروژه به موارد ذکر شده در مجوز دقت کامل نداشته و اقدام به تخریب بستر و تغییر اکو سیستم رودخانه‌ها مي‌کنند.»

ساسان اکبری پور همچنين از ممنوعیت هرگونه برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه‌های استان از ۱۵ اسفندماه امسال تا پایان اردیبهشت ۹۶، حتی برای دارندگان مجوز برداشت خبر مي‌دهد و مي‌افزايد:« درصورت مواجهه با هر گونه تخلف و برداشت شن و ماسه از رودخانه‌های استان در تاریخ ذکر شده، با متخلفان به شدت برخورد می شود.»

درحالي که به گفته کارشناسان اين ممنوعيت براي احياي تعداد آبزيان در منطقه است، زمان آن به قدري کم است که هيچ دردي را از محيط زيست استان درمان نمي‌کند. بنابراين مسئولان هرچه سريع‌تر بايد راهي براي جبران معضلات پيش آمده و جلوگيري از مشکلات پيش‌رو در خصوص ادامه فعاليت معادن در نظر بگيرند.

تالش به جولانگاه متخلفين تبديل شده

شهرستان تالش با مساحتي بالغ بر 2155/872 کیلومتر مربع، دارای دو ناحیه عمده جغرافیایی جلگه‌ای و کوهستانی است و چهار بخش به نام‌های مرکزی اسالم، خاله‌سرا، خرجگیل، حویق، چوبر،خطبه‌سرا، لیسار، ساحل جوکندان، طولارود و کوهستانی تالش را در بر مي‌گيرد. همچنين وجود 94 کیلومتر نوار ساحلی و تعداد زیادی رودخانه، توجه بسياري از سودجويان را به اين بخش معطوف مي‌کند. از اين رو معدن‌داران با به تاراج بردن سطح رودخانه‌هاي منطقه، مشکلات زيست محيطي بسياري از جمله در معرض خطر قرار گرفتن پل‌ها به ویژه پل‌های قدیمی، افزايش حفره‌هايي در سطح رودخانه و در نهايت علاوه بر کاهش ذخاير آبزيان، با به‌هم خوردن تعادل رسوبات سبب افزایش ظرفیت حمل رودخانه در پائین‌دست گودال مي‌شوند و شرايط را براي افزايش کف‌کنی رودخانه را فراهم مي‌کنند.

کورش حیدرنژاد، رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان تالش با تاييد گفته‌هاي فوق، مي‌گويد:« وجود جمعیت کثیری از متخلفین برداشت غیرمجاز شن و ماسه در حوزه شهرستان تالش از جمله معضلات و چالش‌های حفاظت از این عرصه وسیع به شمار مي‌رود. بنابرين از ابتدای سال تاکنون بیش از 70 فقره پرونده قضایی در خصوص متخلفین برداشت غیرمجاز شن و ماسه تشکیل و به مراجع قضایی ارسال شده است.»

با اينکه متخلفين به مراجع قضايي ارجاع داده مي‌شوند اما باز هم شاهد برداشت‌هاي بي‌رويه از سطح رودخانه‌ها هستيم. موضوعي که نشان‌دهنده اهمال‌کاري‌هاي مکرر مسئولان است

منبع : روزنامه جوان